Η Δανία πέρα από φήμες και…μύθους!

Δανία, η χώρα των Βίκινγκς και στην σύγχρονη ιστορία πρότυπο κοινωνικού κράτους. Θεωρείται η δεύτερη πιο ειρηνική χώρα μετά την Ισλανδία, με τον δείκτη διαφθοράς να αγγίζει σχεδόν μηδενικά ποσοστά και την ανεργία να αποτελεί φαινόμενο σχεδόν υπό εξαφάνιση, καθώς βρίσκεται περίπου στο 3% .

Γράφει η Ελευθερία Κοσμοπούλου

 Στην πρωτεύουσά της, την Κοπεγχάγη, νιώθεις την ηρεμία από την πρώτη στιγμή. Η ατμόσφαιρα ευγενική και φιλόξενη, που σε κάνει να κατανοείς γιατί οι πολίτες της θεωρούνται από τους πιο ευτυχισμένους σε ολόκληρη την Ευρώπη.

 Μιλώντας με κόσμο, τόσο ντόπιο, όσο και Έλληνες οι οποίοι ζουν χρόνια εκεί, αυτό που ομόφωνα συνομολογούν είναι πως η Δανία, με τα αρνητικά που σίγουρα έχει ο κάθε τόπος, είναι  το ιδανικό μέρος για να ευημερήσει κάποιος. Ο λόγος είναι πως η ισορροπία προσωπικής και επαγγελματικής ζωής αποτελεί ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της καθημερινότητας, που σίγουρα για τις δυτικές, καπιταλιστικές κοινωνίες αποτελεί μάλλον…πολυτέλεια!

Ωστόσο, όπως σε κάθε πρωτεύουσα του κόσμου, υπάρχει το κομμάτι εκείνο, το διαφορετικό που σε συναρπάζει. Ο λόγος για την Κριστιάνια που αποτελεί το λιθαράκι αντισυμβατικότητας στον… «καθωσπρεπισμό» της Δανίας.

Πολιτική – προσφυγικό 

Στην πολιτική σκηνή, από τον Ιούνιο του 2019 τα ηνία της χώρας κατέχει και πάλι Κεντροαριστερή κυβέρνηση, καθώς τρία κόμματα της αριστεράς και της κεντροαριστεράς, το λεγόμενο «κόκκινο μπλοκ», έδωσαν τελικά ψήφο εμπιστοσύνης στους Σοσιαλοδημοκράτες. Εντύπωση ωστόσο προκαλεί το γεγονός, πως παρά την προοδευτική ατζέντα σε πολλά κοινωνικά θέματα, αναφορικά με το προσφυγικό η προσέγγιση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί έως και …..ακροδεξιά.

 Συγκεκριμένα, πρόσφατα κατατέθηκε πρόταση σύμφωνα με την οποία προτείνεται η δημιουργία κέντρων υποδοχής εκτός ΕΕ και αν και εφόσον οι ενδιαφερόμενοι πληρούν τελικώς της προϋποθέσεις,   να εισέρχονται εντός της Ένωσης.  Παρόλα αυτά, δεν μπορεί να παραβλέψει κανείς το γεγονός, ότι η χώρα αυτή στους ανθρώπους που δέχεται τελικώς, παρέχει όλες εκείνες τις συνθήκες, που κάνει την ζωή τους και πιο εύκολη, αλλά προχωρά και σε προγράμματα που διευκολύνουν την όσο γίνεται πιο ομαλή ενσωμάτωσή τους στον κοινωνικό ιστό.

Παρ’ όλα αυτά, όπως αναφέρουν άνθρωποι που ζουν εκεί, οι ακροδεξιές, νεο -ναζιστικές ομάδες δεν λείπουν από τον χάρτη… κάνοντας συχνά – πυκνά την εμφάνισή τους, με επιθέσεις κατά Εβραϊκών νεκροταφείων, αλλά και εναντίον προσφύγων και μεταναστών που έφτασαν στην χώρα για ένα καλύτερο μέλλον. Όπως τονίζουν όμως, το ποσοστό τέτοιων ομάδων ευτυχώς αποτελεί μειοψηφία εντός της κοινωνίας, η οποία και φυσικά καταδικάζει τέτοιες ενέργειες.

Παράλληλα, θα ήταν άστοχο να μην υπενθυμίσουμε εδώ την στάση της Δανίας στο ζήτημα του προσφυγικού το 2016, όταν με νόμο που εγκρίθηκε από την Βουλή τον Ιανουάριο εκείνου του έτους,  προβλεπόταν η παρακράτηση μετρητών και άλλων πολύτιμων αντικειμένων από πρόσφυγες και μετανάστες, που κατέθεταν αίτηση ασύλου στη χώρα.

Οι νεοαφιχθέντες, θα έπρεπε  να πληρώνουν  για να φιλοξενηθούν στη Δανία και από όσα μετέφεραν μαζί τους, μπορούσαν  να κρατούν περιουσιακά στοιχεία αξίας έως 1.340 ευρώ περίπου.

Η τότε κυβέρνηση μειοψηφίας του φιλελεύθερου Λαρς Ράσμουσεν είχε υποστηρίξει πως η διαδικασία στόχο είχε να καλύψει τις δαπάνες διαβίωσης των προσφύγων στα κέντρα ασύλου και όπως έλεγε, ήταν παρόμοια με αυτή που ισχύει για τους Δανούς πολίτες που θέλουν να διεκδικήσουν κοινωνικά επιδόματα…

Σημειώνεται, πως το ποσοστό προσφύγων και μεταναστών στη χώρα, είναι λίγο πιο κάτω από την υπόλοιπη Ευρώπη και αυτό βέβαια χωρίς να υπολογίζονται άνθρωποι Δυτικής προέλευσης.

Η περιοχή της Αρκτικής στο επίκεντρο της εξωτερικής πολιτικής 

Θέμα το οποίο απασχολεί έντονα την χώρα, είναι η περιοχή της Αρκτικής, η οποία φαίνεται να αποτελεί και το «μήλον της Έριδος», καθώς μιλάμε για μια περιοχή πλούσια σε πετρέλαιο και σπάνια ορυκτά.

Ειδικότερα, ενώ όπως γνωρίζουμε η Δανία αποτελεί μια έντονα φιλο-Ατλαντική χώρα, ιδιαίτερη ενόχληση προξένησε η πρόσφατη πρόθεση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλτ Τραμπ να αγοράσει την Γροιλανδία.

 Το γιγαντιαίο αρκτικό νησί, βρέθηκε στο «μάτι» του Τραμπ το περασμένο καλοκαίρι,  τόσο για τους φυσικούς του πόρους, όσο  και για τη γεωπολιτική του σημασία, κολοσσιαίων διαστάσεων όπως ο ίδιος ο Αμερικανός Πρόεδρος είχε ομολογήσει ερωτώμενος τότε από δημοσιογράφους. Το ζήτημα αυτό λοιπόν φαίνεται πως ταρακούνησε έντονα την πολιτική σκηνή της χώρας, ενώ από την άλλη πλευρά, τους Δανούς πολιτικούς απασχολεί έντονα και η απόπειρα οικονομικής διείσδυσης τόσο της Κίνας, όσο και της Ρωσίας στο νησί.

 Σημειώνεται, πως η Δανία από την πλευρά της συμφώνησε από τον περασμένο Αύγουστο μαζί με την  Γροιλανδία,  να ενισχύσουν τη συνεργασία τους στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας, με την πρώτη να προσβλέπει και σε περαιτέρω ανάπτυξη της.  Η παρουσία των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας  άλλωστε στην Αρκτική και στον Βόρειο Ατλαντικό σχεδιάζεται να είναι ακόμα πιο σημαντική στα επόμενα χρόνια, καθώς η γεωπολιτική σημασία της Αρκτικής αυξάνεται συνεχώς.

 Κλιματική Αλλαγή και Οικολογία και η κουλτούρα του… «συνδυασμού»

Η Σκανδιναβική αυτή χώρα, ψηλά στην ατζέντα, τόσο σε επίπεδο πολιτικής όσο και στο επίπεδο συνείδησης των πολιτών, έχει το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής. Σαν χώρα -μέλος της ΕΕ, δεν είναι λίγες οι φορές που έχει πρωτοστατήσει σε πρωτοβουλίες στρατηγικής σημασίας για την προστασία του κλίματος με μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Ωστόσο, πέρα από το επίπεδο πολιτικής, το θέμα της κλιματικής αλλαγής φαίνεται να απασχολεί έντονα και τους απλούς πολίτες.

 Εντύπωση προκαλεί το γεγονός, πως διαβάζοντας μια δανέζικη εφημερίδα, μπορεί εύκολα να αντιληφθεί κανείς το βάρος που δίνεται στο ζήτημα αυτό. Άλλωστε, σε δημοσκόπηση μόλις της περασμένης εβδομάδας αποτυπώνεται ξεκάθαρα ο προβληματισμός των πολιτών, καθώς το θέμα της κλιματικής αλλαγής φιγουράρει πρώτο στη λίστα, γεγονός που μάλλον για την ελλαδική πραγματικότητα φαντάζει …ήσσονος σημασίας…

 Χαρακτηριστικό που επίσης αξίζει να αναφερθεί, είναι πως ο λαός αυτός ,θα μπορούσαμε να πούμε πως έχει την κουλτούρα του λεγόμενου «συνδυασμού». Συγκεκριμένα, από ένα πράγμα θα λέγαμε πως μπορούν να σου βγάλουν άλλα χίλια! Πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί το  «Copenhill», το οποίο είναι ένα ακόμα από τα έργα εκείνα με τα οποία η «μικρή» Δανία καθιερώνεται ως  δύναμη στις περιβαλλοντικές τεχνολογίες, αλλά και την αρχιτεκτονική.

Το «Copenhill»,το οποίο έκανε το ντεμπούτο του στις αρχές του Οκτωβρίου, είναι ουσιαστικά ένα εργοστάσιο καύσης απορριμμάτων στην καρδιά της πόλης, που είναι ταυτόχρονα ένα τεράστιος τεχνητός λόφος με πλούσια βλάστηση, πεδίο αναρρίχησης και πίστα για σκι. Μια εγκατάσταση που παρέχει θέρμανση σε 150.000 νοικοκυριά με σχεδόν μηδενικές εκπομπές ρύπων και ταυτόχρονα λειτουργεί ως χώρος αναψυχής, τοπόσημο και τουριστικός προορισμός. Ακούγεται… διαστημικό και εξωπραγματικό για τα δικά μας δεδομένα και όμως είναι αληθινό!

 Ένα ακόμη στοιχείο που εντυπωσιάζει στην πρωτεύουσα της χώρας και σίγουρα δεν γνωρίζουν πολλοί επισκέπτες, είναι ο λεγόμενος θεσμός του «ενεργού οικοδομικού τετραγώνου».

 Την αποκάλυψη μου έκανε ένας φίλος που ζει εκεί, ο οποίος με ρώτησε αν γνωρίζω τι υπάρχει στη μέση κάθε τετραγώνου….και φυσικά απάντησα όχι. Στη μέση λοιπόν κάθε τετραγώνου, βρίσκεται ο λεγόμενος ακάλυπτος χώρος, τον οποίο οι Δανοί εκμεταλλεύονται με το καλύτερο τρόπο, δημιουργώντας  μικρά πάρκα με δέντρα, χλοοτάπητες, παιδικές χαρές, χώρους ανάπαυσης, αναψυχής και συγκεντρώσεων. Με λίγα λόγια οι ένοικοι συνευρίσκονται και λειτουργούν ως “γειτονιά” μέσα στην ευρύτερη γειτονιά!

Κράτος Πρόνοιας και φορολογία

Η Δανία είναι η χώρα με τους περισσότερους φόρους, αλλά και το καλύτερο κοινωνικό κράτος. Άνθρωποι που ζουν πολλά χρόνια εκεί τονίζουν πως αν μπορούσαμε να δώσουμε ένα «γκρίζο» σημείο σε όλο αυτό το σύστημα, είναι ότι  παρά τα πολλά αφορολόγητα που περιέχονται σε αυτό, σίγουρα η φορολογία είναι πάρα πολύ υψηλή. Βέβαια, όπως διευκρινίζουν, στους πολίτες της χώρας υπάρχει η συνείδηση πως για να υπάρχει αυτό το κοινωνικό κράτος και όλοι να ζουν ομαλά μέσα στον κοινωνικό ιστό, θα πρέπει να προσφέρουν όλοι.

 Έτσι, το κράτος πρόνοιας- δικαίως κατά πολλούς- φιγουράρει στην κορυφή. Συγκεκριμένα, δεν θα μπορούσε να αμφισβητήσει κανείς το γεγονός πως η Δανία είναι από τις χώρες που δίνουν όλες εκείνες τις προϋποθέσεις  σε νέους να προχωρήσουν σε τεκνοποίηση, καθώς από το πρώτο κι όλας παιδί, ανεξάρτητα από εισοδηματικά κριτήρια, παρέχεται επίδομα στήριξης για την ανατροφή του. Ουσιαστικά, από την πρώτη μέρα της γέννησης  ενός παιδιού έως και τα 18 έτη, παρέχεται το επίδομα τέκνου το οποίο όσο το παιδί μεγαλώνει, αυτό μικραίνει. Όλα τα παραπάνω φυσικά ισχύουν και για τους πρόσφυγες που ζουν στη χώρα.

 Παράλληλα, η εκπαίδευση στη Δανία είναι δωρεάν. Είναι γεγονός πως τα τελευταία χρόνια, η χώρα λόγω του υψηλού επιστημονικού επιπέδου που κατέχει, αποτελεί πόλο έλξης για πολλούς φοιτητές από όλο τον κόσμο. Σημειώνεται, πως σχεδόν όλα τα μεταπτυχιακά τμήματα των πανεπιστημίων  είναι αγγλόφωνα.  Και σε αυτόν τον τομέα λοιπόν το κράτος φαίνεται πως δίνει τεράστια έμφαση, παρέχοντας στους Ευρωπαίους φοιτητές επίδομα ύψους 850 ευρώ, με την προϋπόθεση εβδομαδιαίας απασχόλησης επί πληρωμή, Με λίγα λόγια, ένας φοιτητής από οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα,  μπορεί να ζει, να σπουδάζει και να εργάζεται, βάζοντας στο πορτοφόλι του κατά μέσο όρο περίπου 1000 ευρώ το μήνα. Φυσικά και για τους Δανούς, αυτό που ισχύει είναι ότι μετά τα 18 και αν ακολουθούν οποιασδήποτε μορφής εκπαίδευση, παρέχεται το φοιτητικό επίδομα. το οποίο έχει διαφορά σύμφωνα με κριτήρια για το αν π.χ κάποιος – α μένει με τους γονείς του ή όχι.

 Πάντως, σύμφωνα με ανθρώπους που ζουν και εργάζονται στη Δανία το κοινωνικό σύστημα δεν είναι τόσο απλοϊκό, είναι αρκετά πολύπλοκο και σίγουρα δεν μπορεί να αποτυπωθεί πλήρως σε ένα άρθρο.

Εργασιακές συνθήκες 

 Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και το εργασιακό σύστημα που κυριαρχεί στη Δανία, με την έννοια της «flexicurity», (από τις λέξεις ευελιξία και ασφάλεια), να αποτελεί  το βασικό χαρακτηριστικό.

 Με λίγα λόγια, μέσω του συγκεκριμένου μοντέλου δίνεται έμφαση στην ασφάλεια της απασχόλησης του εργαζόμενου και όχι στην ασφάλεια της εργασίας, με την Δανία να αποτελεί μια από τις πρωτοπόρες χώρες που εφαρμόζουν το λεγόμενο «χρυσό τρίγωνο»: Επαγγελματική και γεωγραφική κινητικότητα των εργαζόμενων, ισχυρά δίχτυα ασφαλείας μέσω υψηλού επιδόματος ανεργίας και εξασφάλιση παράλληλων επιδομάτων. Τέλος θα πρέπει να μνημονευθεί η ύπαρξη πλήθους ενεργητικών πολιτικών της αγοράς εργασίας με στόχο την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την απασχόληση των ανέργων.

 Αξίζει να σημειωθεί, πως αναφορικά με την απασχόληση, το κράτος, οι επιχειρήσεις και τα συνδικάτα, σύμφωνα με ανθρώπους που ζουν και εργάζονται στην χώρα, έχουν έναν «επιτυχημένο κοινωνικό διάλογο» .

Συγκεκριμένα, οι εργοδότες διαπραγματεύονται με τα σωματεία και καταλήγουν σε συλλογικές συμβάσεις. Στην σπάνια περίπτωση που ένας εργοδότης δεν ανήκει σε κάποια Ένωση, σίγουρα δεν είναι υποχρεωμένος να ακολουθήσει τις υφιστάμενες συλλογικές συμβάσεις, αλλά όπως λένε οι άνθρωποι που μιλήσαμε και ξέρουν καλά τους κανόνες της αγοράς, κανείς δεν  μπαίνει στην διαδικασία να προχωρά σε μισθοδοσίες με βάση απλά την ατομική του προτίμηση.

 Πάντως, αν αναλογιστεί κάποιος το συγκεκριμένο μοντέλο εις βάθος και χωρίς ίχνος αρνητικής διάθεσης ή ιδεολογικής διαφωνίας, είναι γεγονός πως δεν θα μπορούσε να εφαρμοστεί κοινωνικά δίκαια σε ένα καπιταλιστικό κράτος όπου δεν επικρατεί η κοινωνική ευθύνη και ο διάλογος. Είναι γεγονός, πως στην συγκεκριμένη χώρα αυτά εφαρμόζονται με μεγάλη επιτυχία και αποτελούν την βάση του κοινωνικού ιστού.

 Με λίγα λόγια, αυτό το σύστημα ναι μεν φαίνεται επιτυχημένο στη Δανία, σίγουρα όμως πρέπει να γίνει κατανοητό ότι δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις χώρες…

 Οι Startups σημείο εκκίνησης για την επιχειρηματικότητα 

Αναφορικά με την σκηνή Startup, υπάρχει τεράστια αύξηση τα τελευταία χρόνια. Σε νομικό πλαίσιο απευθύνεται σε νέους, άνεργους κοκ,  με το αρχικό κεφάλαιο να μπορεί να ξεκινήσει μόλις με 1 κορώνα. Όπως ισχύει στο νομικό πλαίσιο των περισσότερων χωρών, υπάρχουν περιορισμοί στα έσοδα.

Σε αυτό που  διαφέρει όμως από άλλες χώρες η Δανία αναφορικά με το οικοσύστημα για τις sturtups, είναι η βασική στήριξή τους σε απλά καθημερινά ζητήματα που αφορούν τους νέους αυτούς επιχειρηματίες. Ειδικότερα, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο της χώρας προσφέρει δωρεάν γραφεία (τα οποία συστεγάζονται φυσικά, αλλά λίγη σημασία έχει). καθώς και λογιστές, οι οποίοι προσφέρουν αφιλοκερδώς τις συμβουλές τους, τουλάχιστον στα πρώτα βήματα της προσπάθειας.

 Όπως εξήγησαν άνθρωποι που γνωρίζουν καλά την αγορά, τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη έκρηξη στον τομέα αυτόν, με πολλούς από τους sturtuppers να φτάνουν την εταιρία τους σε αξιοσέβαστο σημείο και έπειτα να την πουλούν σε μεγάλες εταιρείες. Αυτός άλλωστε όπως τονίζουν είναι και ο βασικός στόχος τους.

 Ελλάδα  – Δανία 

 Η Δανία ως επιλογή μετανάστευσης για τους Έλληνες

 Στη χώρα κατοικούν περίπου 5.000 Έλληνες, με πολλούς από αυτούς να έχουν κλείσει πάνω από μια δεκαετία στη Δανία, να έχουν φτιάξει οικογένειες και πλέον η ζωή τους να είναι εκεί. Βεβαίως, υπάρχουν και οι νεο- μετανάστες, οι οποίοι έφυγαν από την Ελλάδα στα χρόνια της κρίσης και όπως δηλώνουν δύσκολα θα ξαναγύριζαν…

 Μιλώντας με έναν από αυτούς, εξήγησε ότι δεν μπορούσε να παραμείνει πλέον στην Ελλάδα δουλεύοντας 12ωρα για 700 ευρώ στην καλύτερη περίπτωση και έτσι επέλεξε τον δρόμο του εξωτερικού, αναζητώντας εργασία προς τις Σκανδιναβικές χώρες. Όπως μας διευκρίνισε, η Δανία σε σύγκριση με την Σουηδία και την Νορβηγία, αποτελεί και την πιο κοσμοπολίτικη επιλογή για έναν νέο άνθρωπο και σίγουρα προσφέρει ποιότητα ζωής από κάθε άποψη. Όπως τόνισε, το μόνο που δυσκολεύει κάποιον αρχικά, είναι το γεγονός ότι νυχτώνει πολύ νωρίς (πράγματι τον χειμώνα 15: 30  είναι ήδη νύχτα), ωστόσο είναι κάτι το οποίο με τον  καιρό συνηθίζεται.

Αναφορικά με το κόστος ζωής, είναι πράγματι υψηλό, αλλά ισορροπεί με τα μισθολογικά δεδομένα της χώρας. Σίγουρα για τα ελληνικά βαλάντια, όταν φτάνεις στη χώρα όλα σου φαίνονται απλώς… πανάκριβα. Για παράδειγμα, όπως μας εξήγησαν ένα 2άρι σε σχετικά καλή περιοχή και κατάσταση, κυμαίνεται περίπου στα 1200 ευρώ .

Νεο – μετανάστες και στροφή από την κλασική κουλτούρα 

 Αυτό που μας τόνισαν Έλληνες που ζουν χρόνια στην χώρα, είναι πως οι νέοι που μεταναστεύουν τα πρόσφατα χρόνια, έχουν μια εντελώς διαφορετική κουλτούρα από εκείνη που είχαν οι ίδιοι όταν αποφάσιζαν να φύγουν από την Ελλάδα.  Η διαφορετική μεταλαμπάδευση της ελληνικής κουλτούρας στην ξένη χώρα για εκείνους παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς φαίνεται να ξεπερνιέται  η κλασσική αντίληψη πως η Ελλάδα είναι απλώς ο μουσακάς, ο Ζορμπάς και ο τσολιάς….Φαίνεται πως οι νέοι μεταφέρουν άλλη εικόνα για τη χώρα προέλευσής τους, πιο ελκυστική, σύγχρονη και μοντέρνα.

 Σημαντικό παράδειγμα προς αυτή την κατεύθυνση ήταν μια πρόσφατη έκθεση που πραγματοποιήθηκε στην περιοχή με βιολογικά προϊόντα. Εκεί έλαβαν μέρος 45 ελληνικά περίπτερα με κενοτόμα προϊόντα, όπως μας είπαν, πέρα από τα κλασσικά όπως τα γνωρίζουμε. Για παράδειγμα λάδι σε μορφή μαργαρίνης για απαλοιφή κ.α.

 Σχέσεις Ελλάδας – Δανίας σε πολλαπλά επίπεδα 

Οι σχέσεις Ελλάδας  – Δανίας πέρα από την πρόσφατη κόντρα για την φέτα, θα μπορούσαμε να πούμε πως κινείται σε «νορμάλ» επίπεδα. Το σίγουρο είναι πως οι Δανοί δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στην χώρα μας για ξεκούραση, με τους επισκέπτες να ξεπερνούν τους 200.000 κάθε χρόνο. 

 Πέραν τούτου όμως,  στον χώρο των επενδύσεων, φαίνεται πως η Δανία έχει την δική της σημαντική παρουσία στον ελλαδικό χώρο, με τον τομέα εναλλακτικών μορφών ενέργειας, για παράδειγμα σε Κρήτη και Ήπειρο, να αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Άλλωστε, η παρουσία της  δανέζικης εταιρείας Vestas, η οποία  θεωρείται ο μεγαλύτερος κατασκευαστής ανεμογεννητριών, είναι ήδη πολυετής στη χώρα μας.

 Παράλληλα και η ελληνική αγορά μπύρας πέρασε στα χέρια του δανέζικου ομίλου Carlsberg, με την εξαγορά της Μythos και στη συνέχεια της Fix, αποτελώντας μια από τις σημαντικότερες επενδύσεις στην χώρα μας και βγάζοντας από αδιέξοδα τόσο τις εταιρείες, όσο και τους εργαζόμενους, οι οποίοι διατήρησαν τις δουλειές τους.

 Η εναλλακτική ματιά στη Δανία 

Μια βόλτα στην Κριστιάνια, με τα μπαρ, τα καφέ, τα καταστήματα και τους συναυλιακούς της χώρους, τα όμορφα γκράφιτι, τους δρόμους ελεύθερους από αυτοκίνητα και τα ιδιαίτερα σπιτάκια, σε κάνει να καταλάβεις γιατί αυτό το μέρος θεωρείται μοναδικό και… ελεύθερο!

 Όλα ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 1971, όταν εκατοντάδες άνθρωποι από όλη τη Δανία, χίπις, αναρχικοί, οικολόγοι και πολίτες που δεν άντεχαν άλλο το υψηλό κόστος ζωής, άρχισαν να συρρέουν στις πρώην στρατιωτικές εγκαταστάσεις (ήταν ναύσταθμος του ναυτικού)…για να φτιάξουν την δική τους πόλη μέσα στην πόλη! Οι κάτοικοί της σταμάτησαν να πληρώνουν φόρους στο κράτος και δημιούργησαν την δική τους πραγματικότητα.

Όπως μας εξήγησαν άνθρωποι οι οποίοι συμμετείχαν από την αρχή στο εγχείρημα αυτό, ο ενθουσιασμός ήταν μεγάλος και μέσα από την διαφορετικότητα του καθενός, κατάφεραν να δημιουργήσουν την δική τους «Μέκκα», με ναυαρχίδα την αυτοργάνωση και την αλληλεγγύη. Οι κάτοικοι από τότε μέχρι και σήμερα έχουν δικούς τους κανόνες που απαγορεύουν στην περιοχή τα αυτοκίνητα, τα σκληρά ναρκωτικά, οποιαδήποτε μορφής βία, όπλα, μαχαίρια και τα συναφή. Στόχος από την αρχή άλλωστε, ήταν να δημιουργηθεί μια περιοχή όπου να ανθεί ο πολιτισμός, η ελευθερία, η διαφορετικότητα και η ισότητα.

 Ανά εποχές, όπως μας εξήγησαν, οι διάφορες κυβερνήσεις προσπάθησαν να την κλείσουν για διαφόρους λόγους. Δεν είναι λίγες οι φορές που το κράτος επιχείρησε να επιβληθεί, με διάφορα μέσα και δυνάμεις καταστολής, χωρίς αποτέλεσμα όμως. Άλλωστε, όπως λένε και η έκτασή της (84 στρέμματα), βοηθά στο να μην είναι εύκολο τυχόν εγχείρημα εκκένωσης.

 Είναι γεγονός πάντως πως η περιοχή αποτελεί πόλο έλξης, όχι μόνο για την διαφορετικότητα της, αλλά και για την ελεύθερη διακίνηση κάνναβης. Περπατώντας στον περίφημο δρόμο Pusher Street μπορείς να δεις την διακίνηση να γίνεται χωρίς πρόβλημα σε αυτοσχέδιους πάγκους. Παράλληλα, τύποι με μπλε περιβολή ανά 5 μέτρα, «περιπολούν» τους τουρίστες και τα κινητά τους, καθώς απαγορεύεται σε αυτό τον πεζόδρομο η λήψη οποιασδήποτε φωτογραφίας για ευνόητους λόγους. Άλλωστε, μεγάλες και πολλές ταμπέλες που βρίσκονται στο συγκεκριμένο σημείο στο υπενθυμίζουν συνεχώς.

Ωστόσο, συνεχίζοντας το περπάτημα, συνειδητοποιείς ότι πρόκειται για ένα ειδυλλιακό μέρος, με πολύ πράσινο, και ένα πανέμορφο κανάλι που χαρίζει την ηρεμία που κάθε άνθρωπος χρειάζεται στην καθημερινότητα του. Παράλληλα, περπατώντας μέσα στα στενάκια της πόλης, βλέπεις πως δεν υπάρχει ούτε ένα κενό σημείο χωρίς χρώμα, καθώς πανέμορφα γκράφιτι στολίζουν κάθε σπιθαμή.

Το σημείο κατατεθέν της Κριστιάνιας βέβαια, είναι η πινακίδα στην είσοδο της κοινότητας που σε προειδοποιεί ότι φεύγεις από την Κοπεγχάγη και την Ευρωπαϊκή Ένωση και εισέρχεσαι σε μια αυτόνομη γειτονιά!

Υ.Γ: Θα ακολουθήσει ξεχωριστό και αναλυτικό θέμα για την «ελεύθερη πόλη» της Κοπεγχάγης