Ψαλιδίζουν το ανταποδοτικό

Τους πρώτους μήνες του νέου χρόνου κρίνεται η τύχη των 10 περιφερειακών λιμανιών της χώρας, καθώς η κυβέρνηση θα κάνει γνωστό τον τρόπο με τον οποίο θα τα αξιοποιήσει.

Oλα δείχνουν πάντως ότι οδεύει ολοταχώς προς αλλαγές στον νόμο 4597/2019 της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, βάσει του οποίου τα 10 λιμάνια (Αλεξανδρούπολη, Καβάλα, Κέρκυρα, Ηγουμενίτσα, Βόλος, Πάτρα, Ελευσίνα, Λαύριο, Ραφήνα, Ηράκλειο) θα αξιοποιούνταν με υπο-παραχωρήσεις δραστηριοτήτων και όχι πωλήσεις μετοχών των Οργανισμών Λιμένων.

Απόφαση η οποία σίγουρα αλλάζει, καθώς η κυβέρνηση εκτιμά ότι κάθε λιμάνι πρέπει να αξιολογηθεί ξεχωριστά και όπου χρειαστεί θα προχωρήσει και σε πωλήσεις μετοχών.

Σε πρόσφατο δελτίο Τύπου που είχε εκδοθεί από το υπουργείο Ναυτιλίας μετά από σύσκεψη που είχε πραγματοποιηθεί ανάμεσα στον υπουργό Ναυτιλίας Γιάννη Πλακιωτάκη και τη διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ αναφερόταν ξεκάθαρα ότι η κυβέρνηση προχωρά σε αλλαγή στην πολιτική φιλοσοφία αξιοποίησης των περιφερειακών λιμανιών της χώρας, η οποία θα γίνει μέσα από μελέτες αξιολόγησης που θα υποδεικνύουν ποιο μοντέλο θα ακολουθηθεί κατά περίπτωση (υπο-παραχώρηση, παραχώρηση, πώληση μετοχών).

Οι πληροφορίες λένε ότι μέσα στον Ιανουάριο αναμένεται η δεύτερη σύσκεψη της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου με τη διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ προκειμένου να οριστικοποιηθούν η σειρά προτεραιότητας και το χρονοδιάγραμμα αξιοποίησης των λιμανιών.

Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης φαίνεται πάντως ότι είναι αυτό που συγκεντρώνει το μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρον από ισχυρούς επενδυτικούς ομίλους και απ’ ό,τι λέγεται αυτό θα σημάνει και την έναρξη της διαγωνιστικής διαδικασίας.

Ωστόσο τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά και τόσο ευοίωνα όσο θέλει η κυβέρνηση να τα παρουσιάζει, καθώς οι πληροφορίες λένε ότι υπάρχει διχογνωμία ανάμεσα στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ναυτιλίας και στο ΤΑΙΠΕΔ για το αντισταθμιστικό-ανταποδοτικό τέλος 5% επί των ετήσιων ακαθάριστων εσόδων του υπο-παραχωρησιούχου, που είχε θεσπιστεί από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τον νόμο 4597/2019 που ψηφίστηκε τον Φεβρουάριο του 2019 και το οποίο έπρεπε να καταβάλλει ο υπο-παραχωρησιούχος στον Οργανισμό Λιμένα.

Χαρακτηριστικά είναι τα δημοσιεύματα από φιλικά προς την κυβέρνηση ΜΜΕ που αναφέρουν ότι η κυβέρνηση εξετάζει την κατάργηση του ανταποδοτικού τέλους για τους επενδυτές, καθώς αυτό «απειλεί» να υπερβεί το 5% των ετήσιων ακαθάριστων εισπράξεων του παραχωρησιούχου, γεγονός που θα λειτουργήσει αποτρεπτικά για την αξιοποίηση των λιμανιών.

Ωστόσο πηγές υποστηρίζουν ότι μπορεί το ΤΑΙΠΕΔ να προτείνει την κατάργησή του, αλλά ο υπουργός Ναυτιλίας Γιάννης Πλακιωτάκης κρατά επιφυλάξεις για τη συγκεκριμένη πρόταση και γίνεται προσπάθεια οι δύο πλευρές να συμφωνήσουν πάνω σε αυτό, έτσι ώστε να προχωρήσει η διαδικασία.

Θυμίζουμε ότι το άρθρο 4 του νόμου 4597/2019 αναφέρει ότι σε κάθε σύμβαση υπο-παραχώρησης, ανεξαρτήτως του προβλεπόμενου οικονομικού ανταλλάγματος, επιβάλλεται στον υπο-παραχωρησιούχο αντισταθμιστικό-ανταποδοτικό τέλος υπέρ του οικείου Οργανισμού Λιμένος Α.Ε., το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει το 5% των ετήσιων ακαθάριστων εσόδων του υπο-παραχωρησιούχου.

Το ακριβές ύψος του αντισταθμιστικού-ανταποδοτικού τέλους προσδιορίζεται με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Ναυτιλίας πριν από την έναρξη της διαγωνιστικής διαδικασίας του Ταμείου. Το τέλος αυτό επιβάλλεται επιπλέον και ανεξάρτητα από το συνολικό οικονομικό αντάλλαγμα της παραχώρησης που καταβάλλει ο υποπαραχωρησιούχος.

Κατ’ εξαίρεση το ύψος του αντισταθμιστικού-ανταποδοτικού τέλους μπορεί να υπερβαίνει το 5% των ετήσιων ακαθάριστων εισπράξεων του υπο-παραχωρησιούχου, αν με αντικειμενικό τρόπο τεκμηριώνεται ότι διακυβεύεται η βιωσιμότητα του οικείου Οργανισμού Λιμένος Α.Ε.

Η κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Ναυτιλίας εκδίδεται 15 ημέρες μετά τη σχετική εισήγηση του διοικητικού συμβουλίου του οικείου Οργανισμού Λιμένους Α.Ε. περί του προτεινόμενου ύψους του αντισταθμιστικού-ανταποδοτικού τέλους βάσει μελέτης βιωσιμότητας χρηματοοικονομικού συμβούλου, ο οποίος προσλαμβάνεται από τη διοίκηση του Οργανισμού Λιμένος Α.Ε. και με τη σύμφωνη γνώμη του ΤΑΙΠΕΔ. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε όλη την Ευρώπη οι επενδυτές που δραστηριοποιούνται στα λιμάνια πληρώνουν στους Οργανισμούς Λιμένων ένα ετήσιο τίμημα.

«Μεθόδευση για πώληση»

Για όλα αυτά που λέγονται, γράφονται και αφορούν το μέλλον των 10 λιμανιών έχει τοποθετηθεί ο τομεάρχης Ναυτιλίας του ΣΥΡΙΖΑ, Νεκτάριος Σαντορινιός, και έχει εκφράσει την ανησυχία του, λέγοντας πως η προσπάθεια ανατροπής του νόμου με την κατάργηση του τέλους υπέρ των Οργανισμών Λιμένων αποτελεί ευθεία μεθόδευση που θα οδηγήσει στη μη βιώσιμη λειτουργία τους, έτσι ώστε η πώλησή τους να φαντάζει ως η μοναδική λύση σωτηρίας τους.

«Εκεί λοιπόν που ο ΣΥΡΙΖΑ, μέσα σε καθεστώς ακόμη μνημονίων, διαπραγματεύτηκε με τους θεσμούς και πέτυχε να μην ιδιωτικοποιηθούν τα 10 λιμάνια της χώρας, αλλά να αναπτυχθούν με το μοντέλο της υπο-παραχώρησης συγκεκριμένων δραστηριοτήτων, σύμφωνα δηλαδή και με τη διεθνή πρακτική, όπου το Δημόσιο κρατά την ιδιοκτησία και αξιοποιεί, μέσω ΣΔΙΤ, συγκεκριμένους τομείς ή εγκαταστάσεις των λιμανιών, η κυβέρνηση ομολογεί ευθαρσώς ότι η στρατηγική της, εκτός από την επιλογή των υπο-παραχωρήσεων, είναι ‘‘η πλήρης παραχώρηση και η πώληση μετοχών’’» επισήμανε ο κ. Σαντορινιός.