Κ. Καραμανλής: Παραιτήθηκα γιατί στον τομέα πολιτικής ευθύνης μου συνέβη μια τραγωδία

«Έχουμε ιερή υποχρέωση να αναλάβουμε όλοι το μερίδιο ευθύνης που μας αναλογεί» ήταν η φράση με την οποία άρχισε την ομιλία του ο παραιτηθείς Υπουργός Μεταφορών Κώστας Καραμανλής προσθέτοντας ότι σιώπησε όλες τις προηγούμενες ημέρες σεβόμενος το πένθος των οικογενειών των θυμάτων. «Λίγες ώρες μετά την τραγωδία παραιτήθηκα από τη θέση του Υπουργού. Παραιτήθηκα γιατί στον τομέα πολιτικής μου εποπτείας συνέβη μια ανείπωτη τραγωδία. Έχω μάθει να είμαι πιστός στο καθήκον, να αναλαμβάνω το μερίδιο που μου αναλογεί και να σέβομαι τον ανθρώπινο πόνο. Δεν έχω καμιά εξάρτηση από την κυβερνητική θέση. Δεν ζήτησα παραιτήσεις όπως γίνεται συνήθως ούτε έθεσα κανέναν σε διαθεσιμότητα. Ανέλαβα εγώ την πολιτική ευθύνη και αυτό το έκανα από εκεί από τον τόπο της τραγωδίας. Η ανάληψη πολιτικής ευθύνης θα μείνει γράμμα κενό αν δεν συνοδευθεί και από την αναζήτηση διαχειριστικών ευθυνών. Να δούμε ποιοι έκαναν τα λάθη και να μην επαναληφθούν. Είναι χρέος μας να φωτιστεί η αλήθεια» είπε.

Ο κ. Καραμανλής υποστήριξε ότι αν είχε ολοκληρωθεί η σύμβαση 717 η λειτουργία του συστήματος θα ήταν ασφαλέστερη. «Παραλάβαμε το έργο βαλτωμένο. Δεν γίνονταν εργασίες.Από το 18% το πήγαμε στο 70%. Μόνο κατ’όνομα είχαμε παραλάβει το 33% του έργου. Η λειτουργικότητα όμως ήταν 18%». Ο κ. Καραμανλής υποστήριξε ότι 21/12/2016 έγινε η τελευταία πράξη παράδοσης όμως οι μισοί από αυτούς τους σταθμούς δεν μπορούσαν να τεθούν σε λειτουργία, ενώ την περίοδο 2017-2019 δεν υπήρξε η παραμικρή πράξη και η πρόοδος του έργου ήταν μηδενική».

«Το σύστημα τηλεδιοίκησης λειτουργούσε κανονικά»

Ο κ. Καραμανλής μίλησε για μύθους οι οποίοι διακινούνται στον δημόσιο διάλογο και ανακρίβειες της αξιωματικής αντιπολίτευσης τις οποίες αρίθμησε σε έξι.

Αναλυτικά τα έξι σημεία στα οποία αναφέρθηκε ο κ. Καραμανλής:

1) Αναφέρουν ότι στον σταθμό Λαρίσης δεν υπήρχε τηλεδιοίκηση. Δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Αποδείχθηκε πέραν αμφισβήτησης. Διέθετε τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης. Χρησιμοποιήθηκε ως τις 22:12 τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου. Ήταν σε λειτουργία μια ώρα και κάτι πριν από το δυστύχημα. Το 2019 ο σταθμός της Λάρισας δεν ήταν λειτουργικός με σύστημα τηλεδιοίκησης.

2) Πώς ξέρουμε ότι λειτουργούσε το σύστημα; Σύμφωνα με το ανακριτικό υλικό αυτό καταγράφηκε στο μαύρο κουτί του συστήματος. Επαναχρησιμοποιήθηκε δοκιμαστικά μετά το δυστύχημα και λειτουργούσε κανονικά. Ο σταθμάρχης και μπορούσε και έπρεπε να χαράξει τη διαδρομή ηλεκτρονικά όπως είχαν κάνει οι σταθμάρχες που κάθονταν την ίδια μέρα, στην ίδια θέση με αυτόν. Δυστυχώς δεν το έκανε και ξέχασε και σε λάθος θέση ένα από τα κλειδιά με τις γνωστές τραγικές συνέπειες. Επειδή λειτουργούσε το σύστημα μπορούσε επί 12 λεπτά να δει ότι το τρένο ήταν σε λάθος πορεία ενώ η τεχνολογία υπήρχε. Λένε ότι αν είχε ολοκληρωθεί το ETCS θα είχε αποτραπεί το δυστύχημα. Δεν είναι βέβαιο γιατί και εκεί θα προέβλεπε την εναλλακτική της χειροκίνητης λειτουργίας. Ο σταθμάρχης το παρέκαμψε. Από τη στιγμή που ο σταθμάρχης αποφασίζει να εγκαταλείψει την τηλεδιοίκηση και δίνει εντολή παράκαμψης όποιο σύστημα κι αν υπήρχε θα το απενεργοποιούσε η εντολή του σταθμάρχη. Θα υπήρχαν πιθανότητες να αποτραπεί το δυστύχημα. Ναι. Θα είχε αποτραπεί; Δεν το γνωρίζουμε.

3) Λένε ότι αν είχαμε ραδιοκάλυψη θα μπορούσαμε να προλάβουμε το κακό. Ισχυρίζονται ότι το σύστημα είχε παραδοθεί. Παραλείπουν να μας διευκρινίσουν ότι από το εν λόγω σύστημα έλειπε η απαραίτητη πριν από τη χρήση του αξιολόγηση και πιστοποίηση. Η έγκριση ΡΑΣ αποδεικνύει ότι το GSMR τέθηκε σε λειτουργία το 2022. Αυτό που υποτίθεται ότι δεν λειτουργούσε είναι αυτό μέσω των οποίων έγιναν οι διάλογοι. Ακούσαμε τους διαλόγους διότι έγιναν και κατεγράφησαν μέσω του GSMR.

4) Ισχυρίζονται πως το 2019 υπήρχε πύργος ελέγχου που θα απέτρεπε το δυστύχημα. Υποθέτω ότι εννοούν το άτυπο κέντρο της Καρόλου αφού πύργος ελέγχου δεν υπήρχε. Αυτό λειτουργεί και σήμερα αλλά χωρίς εκπροσώπους της Hellenic Train. Σκοπός είναι η παρακολούθηση για να καταγράφονται ενδεχόμενες καθυστερήσεις. Αυτό που ονομάζουν πύργο ελέγχου δεν ήταν τίποτα άλλο από κέντρο τηλεφωνικής παρακολούθησης δρομολογίων.

5) Διατείνονται ότι μέχρι 19 υπήρχε και δεύτερος σταθμάρχης. Ουδέν αναληθέστερον. Καταθέτω βάρδιες από το 2017-18-19 με έναν σταθμάρχη. Σημειώνω ότι την κρίσιμη ώρα έπρεπε να βρίσκεται στο σταθμαρχείο όχι μόνο ένας αλλά δυο σταθμάρχες που αδικαιολόγητα έφυγαν νωρίτερα.

6) Για δικλείδες: Υπήρχαν. Δυστυχώς απεδείχθησαν ανεπαρκείς. Ενισχύονται. Ήταν το τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης που δεν χρησιμοποιήθηκε. Ο δεύτερος και ο τρίτος σταθμάρχης που δεν ήταν στη θέση τους. Ο γενικός κανονισμός κινήσεως του ΟΣΕ που αγνοήθηκε. Τα πρωτόκολλα για το πώς έπρεπε να γίνουν οι αναγγελίες. Όμως ούτε αυτά ακολουθήθηκαν. Δικλείδα ασφαλείας και το ότι επί 12 λεπτά μπορούσε να δει τα τρένα.

Κλείνοντας ο κ. Καραμανλής είπε ότι δεν κρύφτηκε ποτέ και ότι αναλαμβάνει το βάρος που του αναλογεί για το ότι επί των ημερών του δεν διορθώθηκαν παθογένειες δεκαετιών στον ΟΣΕ.

Τι είπαν Σπίρτζης και Χρυσοχοίδης

Στην αρχική του θέση πως σύστημα τηλεδιοίκησης δεν υπήρχε στον σταθμό της Λάρισας επέμεινε ο πρώην υπουργός Μεταφορών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Χρήστος Σπίρτζης.

Υποστηρίζοντας πως οι ευθύνες για το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη είναι προσωποποιημένες και δεν έχουν σχέση με τη διαχρονική ευθύνη για την πορεία του σιδηροδρόμου ο κ. Σπίρτζης τόνισε ότι τηλεδιοίκηση δεν είναι ο πίνακας αυτόματης χάραξης που δείχνει ο κ. Γεραπετρίτης.

«Δεν είναι ζήτημα δικής μου ερμηνείας αλλά τηλεδιοίκηση είναι αυτό που ορίζεται στη σύμβαση 717. Τηλεδιοίκηση δεν είναι ο πίνακας που είδαμε στις τηλεοράσεις αλλά ένα άλλο υπερκείμενο κέντρο και έχει στον έλεγχό του πολλούς σταθμούς. Αυτό λειτουργούσε μέχρι το 2019, υπέστη βλάβη από πυρκαγιά και έκτοτε δεν φτιάχτηκε. Κέντρο ελέγχου δηλαδή τηλεδιοίκηση στο τμήμα που ανήκει ο σταθμός της Λάρισας δεν υπήρχε. Επομένως δεν υπήρχε ασφαλιστική δικλείδα ώστε αν γίνει λάθος χειρισμός στον σταθμό της Λάρισας να μπορεί να διορθωθεί από υπερκείμενη αρχή» είπε.
Λίγη ώρα νωρίτερα πάντως ο κ. Χρυσοχοΐδης υποστήριξε ότι αν είχε τοποθετηθεί το σύστημα ETCS , ο μηχανοδηγός θα μπορούσε άμεσα να είχε βρει τηλεφωνικά όλους του τους συναδέλφους.

Ο κ. Χρυσοχοΐδης τόνισε ότι η σύμβαση ήταν αναγκαία καθώς μεγάλο μέρος του συστήματος τηλεδιοίκησης δεν ήταν λειτουργικό λόγω φυσικής φθοράς, κλοπών ή δολιοφθοράς και πως υπήρξε έγκριση από το ελεγκτικό συνέδριο.

Ο κ. Χρυσοχοΐδης τόνισε μάλιστα ότι μέχρι και τη δεκαετία του 2000 δεν υπήρχε ενιαίο σύστημα φωτοσήμανσης καθώς πάνω στη γραμμή υπήρχαν σήματα εγκατεστημένα από άλλους παρόχους και από άλλες τεχνολογίες.