Το «μενού» της συνάντησης Μητσοτάκη – Μπλίνκεν

Σήμερα αναμένεται η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Άντονι Μπλίνκεν, με τις πληροφορίες να αναφέρουν πως θα  συζητηθούν διεθνή, αλλά και περιφερειακά ζητήματα.

Συγκεκριμένα, η συνάντηση του πρωθυπουργού με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν πρόκειται να γίνει σήμερα το απόγευμα στα Χανιά. Στο τραπέζι αναμένεται να τεθούν η κρίση στη Μέση Ανατολή και η ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα, η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, οι τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία και φυσικά η αμυντική συνεργασία Ελλάδας- ΗΠΑ. η συνάντηση

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ – στο πλαίσιο της τέταρτης περιοδείας που πραγματοποιεί στην περιοχή τους τελευταίους μήνες – έφτασε χθες στην Τουρκία όπου θα έχει σήμερα επαφές. Αμέσως μετά ο κ. Μπλίνκεν θα μεταβεί στην Κρήτη και θα έχει κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην οικία του στα Χανιά. Θα ακολουθήσει συνάντηση εργασίας, στην οποία θα συμμετάσχουν ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του Πρωθυπουργού, πρέσβης Άννα Μαρία Μπούρα και η ειδική σύμβουλος Διεθνούς Πολιτικής και Δημόσιας Διπλωματίας του Πρωθυπουργού Αριστοτελία Πελώνη.

Από την κυβερνητική πλευρά τονίζεται ο ρόλος της Ελλάδας ως πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Μάλιστα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και το timing της επίσκεψης του κ. Μπλίνκεν, καθώς γίνεται σε μια περίοδο πυκνών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή που δημιουργούν επικίνδυνο περιβάλλον για την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια.

Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις βρίσκονται σε ιστορικά υψηλό επίπεδο επισημαίνεται από κυβερνητικά στελέχη, που υπενθυμίζουν την ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κογκρέσο τον Μάιο του 2022 και την συνάντησή του στον Λευκό Οίκο με τον Αμερικανό Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Παράλληλα το 2022 ψηφίστηκε η τροποποίηση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA), η οποία ανέδειξε τον μακροχρόνιο χαρακτήρα της δέσμευσης των ΗΠΑ στην Ελλάδα σε μια περίοδο που αναπροσαρμόζονταν οι αμερικανικές προτεραιότητες.

Η ελληνοαμερικανική στρατηγική σχέση και αμυντική συνεργασία είναι αυτόνομη και δεν ετεροπροσδιορίζεται αναφέρουν κυβερνητικά στελέχη. Ειδικότερα υπενθυμίζουν πως η Ελλάδα έχει ακολουθήσει και ακολουθεί μια συστηματική πολιτική ενίσχυσης και θωράκισης των ενόπλων δυνάμεων. Δεν μπορεί να υπαγορεύσει σε μια χώρα όπως οι ΗΠΑ την πολιτική αμυντικών προμηθειών έναντι άλλων χωρών επισημαίνουν, τονίζοντας πως το αμερικανικό σύστημα έχει τους δικούς του περιορισμούς και ανώτατοι αξιωματούχοι του Κογκρέσου έχουν εκφράσει επιφυλάξεις για συγκεκριμένα προγράμματα προς άλλες χώρες.

Παράλληλα αυτό που σημειώνουν στελέχη της κυβέρνησης, σύμφωνα με το ethnos.gr,  είναι πως δεν μπορεί να συνδέονται τα εξοπλιστικά προγράμματα της Ελλάδας, ενός αξιόπιστου εταίρου των ΗΠΑ και συνεπούς συμμάχου με προσφορά στο ΝΑΤΟ, με προγράμματα άλλων χωρών. Η Ελλάδα έχει καταθέσει το αίτημά της για την προμήθεια μιας μοίρας F35 και αναμένει την επίσημη εκκίνηση της διαδικασίας με αποστολή επιστολής στο Κογκρέσο για την έγκριση της πώλησης.

Ποια θέματα θα συζητηθούν στην Τουρκία

Το θέμα της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, τα μαχητικά F16 που επιθυμεί διακαώς ο κ. Ερντογάν αλλά και οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή (όπου έχουν υπάρξει διαφορετικές προσεγγίσεις ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και στην Άγκυρα) θα συζητηθούν σήμερα στις επαφές που θα έχει ο κ. Μπλίνκεν στην Τουρκία. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ θα συναντηθεί με τον Τούρκο ομόλογο του Χακάν Φιντάν ενώ όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν πως θα υπάρξει και συνάντηση με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Υπενθυμίζεται πως οι ΗΠΑ αναμένουν να δουν αν θα περάσει τελικά μέσα στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου από την τουρκική Εθνοσυνέλευση η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Μάλιστα τις προηγούμενες ημέρες υπήρξαν πληροφορίες πως αν δεν προχωρήσει άμεσα η σχετική διαδικασία οι Αμερικανοί μπορεί να αποσυνδέσουν το θέμα της πώλησης των F 35 στην Ελλάδα από τα F 16 στην Άγκυρα.

Από την πλευρά του ο κ. Ερντογάν επιθυμεί να «τρέξει» το θέμα των F 16 και μένει να φανεί πως θα κινηθεί η τουρκική πλευρά στις σημερινές συναντήσεις. Είναι βέβαια μια συζήτηση που θέλει χρόνο, ωστόσο σήμερα θα δοθεί μια εικόνα για το αν η Άγκυρα θα επιχειρήσει να κάνει νέα βήματα προς την Δύση.