Το δίλημμα της Ευρώπης: Εξάρτηση από το φυσικό αέριο του Πούτιν ή του Τραμπ;

Διχασμένη φαίνεται να είναι η «διψασμένη» για ενέργεια Ευρώπη, καθώς αυτό που ουσιαστικά συζητείται είναι η εξάρτηση από το φυσικό αέριο είτε του Πούτιν, είτε Τραμπ, χωρίς βιώσιμο «τρίτο δρόμο».

Επισήμως η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ανακοινώσει στις αρχές Μαΐου τα επόμενα βήματα για τη σταδιακή κατάργηση των ρωσικών ορυκτών καυσίμων, αναφέρουν οι Financial Times και το Bloomberg. Η Επιτροπή θα δημοσιεύσει τον «οδικό χάρτη» στις 6 Μαΐου, σύμφωνα με την ατζέντα που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα. Η Ένωση φέρεται να θέλει να δελεάσει την κυβέρνηση Τραμπ για συμφωνία στο θέμα των δασμών μέσω συμφωνίας για εισαγωγές αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).

Ωστόσο, δεν φαίνονται όλοι στην Ευρώπη να συμφωνούν με απεξάρτηση από τη Μόσχα, κάτι που θα σήμαινε αυτομάτως μεγαλύτερη εξάρτηση από την Ουάσιγκτον.

«H EE θα πρέπει να συμβιβάσει τον πολιτικό στόχο της μείωσης της εξάρτησης από τις ρωσικές εισαγωγές με την ανάγκη μείωσης του ενεργειακού κόστους για τη βιομηχανία» σημειώνουν οι FT.

Η δημοσίευση του οδικού χάρτη, που αρχικά αναμενόταν στις αρχές του έτους, καθυστέρησε, καθώς η ΕΕ στάθμιζε τον αντίκτυπο της σκληρότερης στάσης της Αμερικής στην Ουκρανία και των προσπαθειών να διατηρήσει την ενότητα μεταξύ των κρατών του μπλοκ. Ορισμένοι από αυτά αύξησαν τις εισαγωγές ρωσικού LNG μετά τη διακοπή της παροχής μέσω αγωγών μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία.

Η Ευρώπη έχει πάντως περιορισμένες επιλογές σχολιάζει το Reuters. Οι συνομιλίες με τον γίγαντα του LNG Κατάρ για περισσότερο φυσικό αέριο έχουν σταματήσει, και ενώ η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έχει επιταχυνθεί, οι ρυθμοί υιοθέτησης των ΑΠΕ δεν είναι επαρκείς ώστε να επιτρέψουν στην ΕΕ να αισθάνεται ασφαλής.

«Εάν υπάρχει μια λογική συμφωνία για ειρήνη στην Ουκρανία, θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε σε ροές 60 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων, ίσως και 70, ετησίως, συμπεριλαμβανομένου του LNG», δήλωσε στο Reuters ο Ντιντιέ Χολεό, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της γαλλικής Engie.

Η ΕΕ ετοιμάζεται να αγοράσει περισσότερο LNG από τις ΗΠΑ, καθώς ο Τραμπ θέλει η Ευρώπη να μειώσει το εμπορικό της πλεόνασμα με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

«Σίγουρα, θα χρειαστούμε περισσότερο LNG» παραδέχθηκε την περασμένη εβδομάδα ο επίτροπος εμπορίου της ΕΕ Μάρος Σέφκοβιτς.

Εξάρτηση από τις ΗΠΑ
Πάντως, ο πόλεμος των δασμών ενίσχυσε την ανησυχία της Ευρώπης για την εξάρτηση από το αέριο των ΗΠΑ, δήλωσε η Τατιάνα Μίτροβα, ερευνήτρια στο Κέντρο Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Κολούμπια.

«Γίνεται όλο και πιο δύσκολο το αμερικανικό LNG να θεωρηθεί ως ένα ουδέτερο εμπόρευμα: σε κάποιο σημείο μπορεί να γίνει γεωπολιτικό εργαλείο», πρόσθεσε η Μίτροβα.

Εάν ο εμπορικός πόλεμος κλιμακωθεί, υπάρχει ένας μικρός κίνδυνος οι Ηνωμένες Πολιτείες να συγκρατήσουν τις εξαγωγές LNG, προειδοποίησε ο Άρνε Ράσμουσεν, επικεφαλής αναλυτής της Global Risk Management.

Ένας ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, συμφώνησε, λέγοντας ότι κανείς δεν μπορούσε να αποκλείσει «να χρησιμοποιηθεί αυτό ως μοχλός πίεσης».

Σε αυτό το πλαίσιο, στελέχη μεγάλων εταιρειών της ΕΕ έχουν αρχίσει να λένε αυτό που θα ήταν αδιανόητο πριν από ένα χρόνο: ότι η εισαγωγή ρωσικού φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένου του ρωσικού κρατικού κολοσσού Gazprom, θα μπορούσε να είναι μια καλή ιδέα.

Το γαλλικό κράτος κατέχει εν μέρει την Engie, η οποία ήταν μεταξύ των μεγαλύτερων αγοραστών φυσικού αερίου της Gazprom. Ο Χολεό είπε ότι η Ρωσία θα μπορούσε να καλύψει περίπου το 20-25% των αναγκών της ΕΕ, μείωση 40% συγκριτικά με πριν από τον πόλεμο.

Ο επικεφαλής της γαλλικής εταιρείας πετρελαίου TotalEnergies, Πάτρικ Πουγιάν, προειδοποίησε την Ευρώπη να μην βασίζεται υπερβολικά στο αέριο των ΗΠΑ.

«Πρέπει να διαφοροποιήσουμε τις πηγές, να μην βασιζόμαστε υπερβολικά σε μία ή δύο», είπε ο Πουγιάν στο Reuters. Η Total είναι μεγάλος εξαγωγέας LNG των ΗΠΑ και επίσης πουλά ρωσικό LNG από την ιδιωτική εταιρεία Novatek.

«Η Ευρώπη δεν θα επιστρέψει ποτέ στην εισαγωγή 150 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων από τη Ρωσία όπως πριν από τον πόλεμο… αλλά θα στοιχημάτιζα ίσως 70 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα», πρόσθεσε ο Πουγιάν.

Αρκετές εταιρείες της ΕΕ έχουν προσφύγει σε διαιτησία κατά της Gazprom για τη μη παράδοση φυσικού αερίου μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.