Τελείωσε η μεταμνημονιακή εποπτεία, παραμένει ο… ανεξόφλητος λογαριασμός

H έξοδος της Ελλάδας από τη μεταμνημονιακή εποπτεία αποτελεί σημείο αναφοράς για τη χώρα. Έχει αναμφίβολα θετικό πρόσημο, όμως καλό θα ήταν οι πανηγυρισμοί να καταλαγιάσουν, διότι η νέα συνθήκη την οποία θα βιώσει η ελληνική οικονομία, απέχει παρασάγγας από το να χαρακτηριστεί ιδανική.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Αφήνοντας απ’ έξω την πολιτική αντιπαράθεση και τα κομματικά επιχειρήματα με αφορμή την έξοδο από τη μεταμνημονιακή εποπτεία, πρέπει να σταθούμε με αντικειμενικά και ανόθευτα κριτήρια, απέναντι στο γεγονός. Τελείωσε, ολοκληρώθηκε μια εποχή, δυσάρεστη και επίπονη για την Ελλάδα, που περιελάμβανε τρία μνημόνια και τέσσερα χρόνια μεταμνημονιακής επιτήρησης, που συνοδεύονταν με την υποχρέωση εκπλήρωσης σειράς δεσμεύσεων, προκειμένου η χώρα να λαμβάνει την απαιτούμενη οικονομική ενίσχυση. Για την ακρίβεια σχεδόν ολοκληρώθηκε, διότι έχει απομείνει μια μακριά ουρά εκκρεμοτήτων-στο σύνολο 22- τα οποία πρέπει να εκπληρώσει η χώρα προκειμένου να λάβει την τελευταία δόση.

Η Ελλάδα άλλαξε σελίδα και πλέον δεν θα είναι υποχρεωμένη να υπόκειται σε έλεγχο ανά τρεις μήνες από τους αρμόδιους ευρωπαϊκούς φορείς, οι οποίοι συνέτασσαν εκθέσεις για την πορεία της οικονομίας που αποτελούσαν οδηγό για τις αγορές. Το μήνυμα που εστάλη στους διεθνείς οίκους αξιολόγησης και στους οικονομικούς παράγοντες έχει θετικό πρόσημο, ενώ το ΥΠΟΙΚ αποκτά την ευελιξία να διαμορφώνει κατά το δοκούν το οικονομικό μείγμα και τα μέτρα που θα εφαρμόσει. Η Ελλάδα θα μπορεί να ασκεί ελεύθερα την οικονομική της πολιτική, όχι όμως ασύδοτα, διότι θα συνεχίσει να υπόκειται στους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες. Η χώρα μας είναι πρωταθλήτρια χρέους στην Ευρωζώνη και έχει δανειστεί από τον μηχανισμό στήριξης περί τα 250 δισ.ευρώ, κάτι που σημαίνει πως η εποπτεία, έστω υπό άλλη μορφή, θα συνεχιστεί. Και μάλιστα για αρκετά χρόνια…

Η παρακολούθηση από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς (θα γίνεται αξιολόγηση της οικονομίας ανά εξάμηνο), θα συνεχιστεί έως το 2059, δηλαδή έως ότου η χώρα εξοφλήσει το 75% των δανείων που έλαβε στο πλαίσιο των μνημονίων. Είτε σε μεταμνημονιακή εποπτεία είτε σε απλή μεταπρογραμματική παρακολούθηση-όπως εφαρμόζεται το πρόγραμμα στο οποίο είναι ενταγμένες Κύπρος, Πορτογαλία, Ιρλανδία- η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει τα χρήματα και οι δανειστές θα εποπτεύουν την πορεία… καταβολής τους.

Μιλώντας για δημοσιονομική ευελιξία, η Ευρωπαϊκή Ένωση τη… δίνει με ισχυρούς αστερίσκους στην Ελλάδα, τουλάχιστον για το 2023. Ανεξαρτήτως τι θα ισχύσει τελικά με τη ρήτρα διαφυγής, η Κομισιόν, με γνώμονα τον πόλεμο στην Ουκρανία, την ενεργειακή κρίση και τον πληθωρισμό που πλήττουν την Ευρώπη, ζητά από τα κράτη- μέλη με υψηλό χρέος, όπως είναι η Ελλάδα, να ακολουθήσουν μια συνετή δημοσιονομική πολιτική το 2023. Τους καλεί να περιορίσουν την αύξηση των εθνικών τρεχουσών δαπανών κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, λαμβάνοντας υπ’ όψη τη συνεχιζόμενη, προσωρινή και στοχευμένη στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων που είναι πιο ευάλωτες στις αυξήσεις των τιμών της ενέργειας, καθώς και τη στήριξη στους πρόσφυγες από την Ουκρανία.

Η επενδυτική βαθμίδα

Ο επόμενος μεγάλος εθνικός στόχος για την ελληνική οικονομία είναι η επανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Οι προσδοκίες, αν και έχουν μετατοπιστεί για το 2023, είναι υψηλές, ενώ θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως οι οίκοι αξιολόγησης δεν πρόκειται να χαρίσουν «ελαφρά τη καρδία» τη βαθμίδα στη χώρα μας και θα βάλουν δύσκολα σ’ αυτή.