Στήριξη δανειοληπτών: Σε ρόλο ειρηνοποιού ο Στουρνάρας – Πού καταλήγουν οι τράπεζες

Ρόλο «ειρηνοποιού» και αυτού που θα γεφυρώσει τις διαταραγμένες σχέσεις κυβέρνησης και τραπεζών ανέλαβε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννης Στουρνάρας. Ο τελευταίος συνάντησε εκπροσώπους των τραπεζών και συζήτησε μαζί τους το ακανθώδες-όπως εξελίσσεται- ζήτημα της στήριξης των δανειοληπτών που πλήττονται από τις αυξήσεις των επιτοκίων.

Το διακύβευμα της προστασίας των δανειοληπτών έχει ισχυρές πολιτικές, οικονομικές αλλά και επικοινωνιακές διαστάσεις. Οι μέχρι τώρα διαβουλεύσεις του οικονομικού επιτελείου με τους τραπεζίτες έχουν αποβεί άκαρπες, χωρίς φανερά και ουσιώδη σημεία σύγκλισης. Η κυβέρνηση έχει καταδείξει τη βούλησή της να θέσει τις τράπεζες στο κάδρο της ευθύνης για την εξεύρεση μιας λύσης, ασκώντας ταυτόχρονα κριτική για το γεγονός ότι ακολουθούν δύο μέτρα και δύο σταθμά απέναντι στους δανειολήπτες. Με ποιο τρόπο; Αυξάνοντας τα επιτόκια δανείων και από την άλλη πλευρά κρατώντας σχεδόν μηδενικά τα επιτόκια καταθέσεων. Γεγονός αδιαμφισβήτητο, το οποίο το κυβερνητικό επιτελείο φροντίζει να αναδεικνύει, ενισχύοντας την πίεση προς τις τράπεζες.

Η παρέμβαση Στουρνάρα δεν έχει ως στόχο την «κάλυψη» των τραπεζών αλλά τη διαμόρφωση εκείνων των «συνθηκών» που θα επιτρέψουν τη συνέχιση του οικοδομητικού διαλόγου και θα οδηγήσουν σε ένα κοινά αποδεκτό πρόγραμμα προστασίας των δανειοληπτών. Προς αυτή την κατεύθυνση, ο διοικητής της ΤτΕ λαμβάνει υπόψη δύο σημαντικές παραμέτρους, τις οποίες και έθεσε προς τους τραπεζίτες.

Πρώτον, το σχέδιο που θα παρουσιαστεί εντός ολίγων ημερών να συγκροτεί ένα ουσιαστικό πλαίσιο προστασίας σε δανειολήπτες και δεύτερον-εξίσου σημαντικό- να μην παρεκκλίνει από τις νόρμες και τους εποπτικούς κανόνες της ΕΚΤ. Το σχέδιο θα περάσει από την αξιολόγηση του SSM και αυτή η διαδικασία ελλοχεύει «παγίδες» και κινδύνους για τις συστημικές τράπεζες. Όπως για παράδειγμα το ενδεχόμενο ο SSM να χαρακτηρίζει τα δάνεια που θα δικαιούνται αυτή την επιδότηση ως μη εξυπηρετούμενα και οι τράπεζες να κληθούν να λάβουν κάποιες εκατοντάδες εκατομμύρια πρόσθετες προβλέψεις. Για να αποφευχθούν τέτοιου είδος ατυχήματα αλλά και για να «τρέξει» η διαδικασία υποβολής του σχεδίου, Στουρνάρας (ΤτΕ) και τράπεζες αποφάσισαν να επεξεργαστούν από κοινού το νέο πρόγραμμα για την προστασία των δανειοληπτών.

Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, και δεδομένου πως οι τράπεζες έχουν απορρίψει το ισπανικό μοντέλο των οριζόντιων επιδοτήσεων και το υπουργείο Οικονομικών ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να συμμετέχει – συνδράμει, προκύπτει το ασφαλές συμπέρασμα ότι το εύρος του προγράμματος θα είναι σχετικά περιορισμένο. Το σχέδιο θα καλύπτει μόνο ευάλωτους δανειολήπτες στεγαστικού δανείου με υποθήκη πρώτης κατοικίας, που έχουν ενήμερα δάνεια. Υπολογίζεται ότι αφορά 20 με 30 χιλιάδες δανειολήπτες, με το ποδό στήριξης να ανέρχεται στα 2 δισ.ευρώ.
Οι βασικοί άξονες του σχεδίου προβλέπουν επιδότηση των μηναίων δόσεων των ευάλωτων δανειοληπτών κατά 50% και 12μηνη διάρκεια της επιδότησης.

Κατά πληροφορίες, οι τράπεζες προτείνουν να ισχύσουν κριτήρια «οικονομικά ευάλωτου» αντίστοιχα του προγράμματος Γέφυρα 1. Δηλαδή, να καθοριστούν ως «ταβάνι» ετήσιο οικογενειακό εισόδημα 21 χιλ. ευρώ και φορολογητέα αξία ακίνητης περιουσίας 180 χιλ. ευρώ. Η συγκεκριμένη πτυχή του σχεδίου, πάντως, βρίσκει αντίθετο το οικονομικό επιτελείο, που επιθυμεί πιο χαλαρά κριτήρια και υψηλότερα πλαφόν εισοδήματος-περιουσίας, προκειμένου να ανοίξει η «βεντάλια» του προγράμματος σε περισσότερους δανειολήπτες.