Στην Αθήνα σήμερα η Μέρκελ – Το «μενού» της επίσκεψης

Οι τίτλοι τέλους μιας σχέσης που δοκιμάστηκε κατά τη μνημονιακή περίοδο πέφτουν με την επίσκεψη που πραγματοποιεί η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ στην Αθήνα. Μετά από 16 χρόνια «θητείας» η Μέρκελ αποχωρεί από την Καγκελαρία και κάνει έναν αποχαιρετιστήριο κύκλο επαφών σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Στην Αθήνα θα βρεθεί σήμερα Πέμπτη και αύριο Παρασκευή μετά από πρόσκληση που της απηύθυνε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη Σύνοδο Ε.Ε.-Δυτικών Βαλκανίων στη Σλοβενία.

Πρόκειται για μια επίσκεψη υψηλού συμβολισμού, καθώς έχει χαρακτήρα απολογισμού των ελληνογερμανικών σχέσεων. Μάλιστα στο κυβερνητικό στρατόπεδο επισημαίνουν πως είναι ένας απολογισμός που θα γίνει σε μια άλλη φάση τόσο για την Ευρώπη, όσο και για την Ελλάδα. Προσθέτουν δε πως η Ελλάδα του 2021 δεν έχει σχέση με την Ελλάδα του 2015 ή του 2010, ενώ και η Ευρώπη του Ταμείου Ανάκαμψης είναι πλέον διαφορετική. Ιδιαίτερα κρίσιμο θεωρείται το timing της άφιξης της Γερμανίδας Καγκελαρίου, καθώς έρχεται σε μια χρονική συγκυρία που στην Ευρώπη συνυπάρχουν η ενεργειακή και η πανδημική κρίση και αναζητούνται λύσεις. Όπως είναι αναμενόμενο κεντρική θέση στις συζητήσεις θα έχουν οι ελληνοτουρκικές και οι ευρωτουρκικές σχέσεις μετά και τη συνεχιζόμενη τουρκική προκλητικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Ειδική αναφορά θα γίνει στο μεταναστευτικό αλλά και στα τεκταινόμενα στην ευρύτερη περιοχή, όπως για παράδειγμα η κατάσταση στη Λιβύη.

Ψηλά στην ατζέντα των συζητήσεων θα βρεθεί το ενεργειακό, καθώς το ράλι αυξήσεων απασχολεί εντόνως τα ευρωπαϊκά κράτη που αναζητούν κοινό πεδίο δράσης. Ο πρωθυπουργός αναμένεται να αναφερθεί στην πρόσφατη συμφωνία για την ηλεκτρική διασύνδεση Αιγύπτου-Ελλάδας, ενώ έχει υπογραμμίσει τη γεωπολιτική διάσταση του θέματος και τη σημασία που έχει για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.

Το «μενού» της συνάντησης θα περιλαμβάνει και την οικονομία τόσο σε επίπεδο διμερών σχέσεων όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Άλλωστε ανοίγει η συζήτηση για το Σύμφωνο Σταθερότητας και για δημοσιονομικούς κανόνες που θα ανταποκρίνονται στη νέα πραγματικότητα που έχει διαμορφώσει η πανδημία. Με βάση το πρόγραμμα η Καγκελάριος θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη αύριο στο Μέγαρο Μαξίμου, ενώ σήμερα είναι προγραμματισμένο δείπνο. Επίσης αύριο η Καγκελάριος θα γίνει δεκτή από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ενώ θα συναντήσει και νέους εκπροσώπους της Κοινωνίας των Πολιτών.

Τα μνημόνια, το μεταναστευτικό και η νέα σελίδα

Από … σκαμπανεβάσματα πέρασαν οι ελληνογερμανικές σχέσεις την τελευταία δεκαετία, λόγω της μνημονιακής «περιπέτειας». Η γερμανική πλευρά- και κυρίως ο τότε υπουργός Οικονομικών Β. Σόιμπλε- επέμενε σε ένα σκληρό οικονομικό πλαίσιο, εκφράζοντας απόψεις που κάθε άλλο παρά.. δημοφιλείς ήταν στην Ελλάδα.

Μάλιστα η Γερμανίδα Καγκελάριος έχει σημειώσει πως η δυσκολότερη στιγμή της θητείας της ήταν όταν ζήτησε πολλά από τους Έλληνες. Μια δήλωση που αναζωπύρωσε τη συζήτηση για τη στάση της Γερμανίας εκείνη την κρίσιμη περίοδο.

Πάντως στο μεταναστευτικό η Άνγκελα Μέρκελ είχε εφαρμόσει μια τολμηρή πολιτική, όταν είχε ξεσπάσει η κρίση το 2015. Υπολογίζεται πως η Γερμανία είχε υποδεχθεί περίπου ένα εκατομμύριο πρόσφυγες (κυρίως από τη Σύρια) εκείνη την εποχή. Μάλιστα για την πολιτική αυτή είχε δεχθεί κριτική στο εσωτερικό της χώρας της, με την ίδια να σημειώνει πως : «το 2015 οι πρόσφυγες βρίσκονταν στην πόρτα μας και το να λέγαμε “προσοχή, πίσω στη Μεσόγειο”, δεν αποτελούσε για μένα λύση».

Στην Αν. Μέρκελ αναφέρθηκε πρόσφατα ο Κ. Μητσοτάκης, μιλώντας για μια πολύ ειλικρινή σχέση. «Προφανώς είχαμε και ενδεχομένως να έχουμε τις διαφωνίες μας αλλά δεν μπορώ να μην αναγνωρίσω ότι τα δύο χρόνια που είμαι πρωθυπουργός ότι σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αποτέλεσε πάντα μια φωνή σταθερότητας, ωριμότητας, ψυχραιμίας και όταν χρειάστηκε άλλαξε την άποψή της ειδικά στο ζήτημα του Ταμείου Ανάκαμψης» σημείωσε χαρακτηριστικά. Η κυβέρνηση

«Φανάρι» και οι ελληνικές προσδοκίες. Μια νέα περίοδος ανοίγει στην πολιτική σκηνή της Γερμανίας, καθώς στόχος είναι εντός του Δεκεμβρίου να έχουν ολοκληρωθεί οι συνομιλίες για τον σχηματισμό της κυβέρνησης «Φανάρι». Στο νέο σχήμα θα συμμετέχουν οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD), οι Πράσινοι και οι Φιλελεύθεροι, που ήδη βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο επαφών.

Μέχρι τότε η Αν. Μέρκελ θα παραμείνει στη θέση της και θα εξακολουθήσει να ασκεί τα καθήκοντά της ως επικεφαλής της υπηρεσιακής, πλέον, κυβέρνησης. Να σημειωθεί εδώ πως αν ο νέος Καγκελάριος δεν έχει ορκιστεί έως τις 17 Δεκεμβρίου, η Αν. Μέρκελ θα καταρρίψει και το ρεκόρ παραμονής στην Καγκελαρία που κατέχει ο επίσης χριστιανοδημοκράτης (CDU) Χέλμουτ Κολ. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και το ποια πρόσωπα θα αναλάβουν υπουργεία στην επόμενη κυβέρνηση. Ο επικεφαλής των Φιλελεύθερων Κρίστιαν Λίντνερ – που οι Financial Times έχουν αποκαλέσει «μικρό ανερχόμενο Σόιμπλε» λόγω της προσήλωσης στους αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες- θεωρείται πιθανόν να βρεθεί στο υπουργείο Οικονομικών. Σε μια τέτοια περίπτωση το υπουργείο Εξωτερικών θα μπορούσε να «κατευθυνθεί» στους Πράσινους, αν και στο τραπέζι φαίνεται πως μπαίνει και το ενδεχόμενο ενός νέου υπουργείου Κλίματος.