Πολιτικός σεισμός στη Γαλλία: Η Λε Πεν δηλώνει «έτοιμη»!

Ποιος θα το περίμενε; Στη χώρα του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης, η ακροδεξιά ante portas!

Ας δούμε πρώτα τα στοιχεία και τα συμπεράσματα των εκλογών της προηγούμενης Κυριακής. Το 51,50% των ψηφοφόρων πήγαν στις κάλπες. Συμπέρασμα πρώτο: οι μισοί Γάλλοι είτε δεν ενδιαφέρθηκαν για το διακύβευμα των ευρωεκλογών και προτίμησαν να πάνε μια κυριακάτικη βόλτα είτε νιώθουν πως δεν εκπροσωπούνται πλέον από τα υπάρχοντα κόμματα.

Γράφει ο *Αναστάσιος Καράμπαμπας

Μπορεί και τα δυο! Όσον αφορά τα αποτελέσματα: το κόμμα Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λε Πεν και του Ζορντάν Μπαρντελά συγκέντρωσε 31,4% των ψήφων (30 έδρες στις 81 που διαθέτει η Γαλλία στο Ευρωκοινοβούλιο), το κόμμα του Εμανουέλ Μακρόν ήρθε στη δεύτερη θέση με 14,6% (13 έδρες), οι Σοσιαλιστές στην τρίτη με 13,8% (13 έδρες), η ριζοσπαστική αριστερά συγκέντρωσε 9,9% (9 έδρες) και οι Ρεπουμπλικανοί, το κόμμα στο οποίο ανήκει ο τέως Πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, δεν ξεπέρασε το 7,3% (6 έδρες). Τα δυο τελευταία κόμματα, πράσινοι και εθνικιστές, με 5,5% έκαστο κέρδισαν από 5 έδρες. Συμπέρασμα δεύτερο: η Λε Πεν όχι μόνο κέρδισε σχεδόν 10 μονάδες συγκριτικά με τις ευρωεκλογές του 2019 αλλά κατάφερε να έχει το διπλάσιο ποσοστό από το κόμμα του Μακρόν.

Γιατί λοιπόν οι ψηφοφόροι που πήγαν στις κάλπες προτίμησαν την Εθνική Συσπείρωση; Είναι απλό: ακρίβεια, δημόσιο χρέος που ξεπερνά τα 3 τρισεκατομμύρια (σχεδόν 120% του ΑΕΠ της Γαλλίας και παρά το ότι οι κυβερνήσεις προσπαθούν εδώ και 20 χρόνια να το συγκρατήσουν με την επιβολή φόρων), αθρόα μετανάστευση που δεν κατάφερε κανείς να ελέγξει από την εποχή του Μιτεράν, ισλαμισμός ο οποίος έχει εξαπλωθεί σε πολλές φτωχογειτονιές των προαστίων των μεγάλων πόλεων… δυστυχώς είναι πολλά από τα ζητήματα που δεν κατάφερε ούτε η δεξιά του Σαρκοζί ούτε η αριστερά του Ολλάντ ούτε και το κέντρο του Μακρόν να λύσουν. Αυτό δεν σημαίνει πως η Λε Πεν δίνει συγκεκριμένες λύσεις!

Η ψήφος για την Εθνική Συσπείρωση είναι πιθανόν αντιδραστική και αντισυστημική. Κατάφερε όμως να μακιγιάρει το πολύ ακροδεξιό προφίλ του κόμματός της μιλώντας όχι μόνο για μετανάστευση αλλά και για φτώχεια, ασφάλεια, συντάξεις, εκπαίδευση, ακόμα και για οικολογία. Δεν είναι τυχαίο επίσης που διάλεξε τον Ζορντάν Μπαρντελά για τις ευρωεκλογές. Είναι νέος, εμφανίσιμος και κυρίως μεγαλωμένος σε φτωχογειτονιά των προαστίων του Παρισιού από οικογένεια ιταλικής καταγωγής! Στάχτη στα μάτια; Μπορεί. Η ακροδεξιά πάντως ενισχύεται σταδιακά τα τελευταία χρόνια όχι επειδή έχει πρόγραμμα αλλά επειδή οι κυβερνώντες δεν στέκονται μάλλον στο ύψος των περιστάσεων.

Ο Γάλλοι έχουν κουραστεί και νιώθουν πως η καθημερινότητά τους είναι όλο και πιο δύσκολη. Όσο για την Ευρώπη, μοιάζει με ένα μακρινό περίπλοκο οργανισμό που δίνει διαταγές. Υπάρχει επίσης και το ιταλικό παράδειγμα της Μελόνι. Εφόσον οι Ιταλοί δοκίμασαν την ακροδεξιά γιατί να μην το κάνουν και οι Γάλλοι;

Ο Μακρόν προκήρυξε πρόωρες βουλευτικές εκλογές για τις 30 Ιουνίου. Ποια είναι η στρατηγική του;

1. Να κινητοποιήσει τους ψηφοφόρους κουνώντας τη σημαία του φόβου της ακροδεξιάς. Μην ξεχνάμε επίσης τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι το καλοκαίρι. Θέτει λοιπόν την εξής ερώτηση ο Γάλλος Πρόεδρος: Θέλετε την ακροδεξιά στην εξουσία την ώρα που όλος ο πλανήτης θα έχει στραμμένα τα βλέμματα σ’ εμάς;
2. Αν καταφέρει να κυβερνήσει η ακροδεξιά, ριψοκίνδυνο σενάριο, να την αφήσει να πάρει τις λάθος αποφάσεις, εφόσον δεν έχει πρόγραμμα, για να την εξουδετερώσει πολιτικά.

Σύμφωνα πάντως με δημοσκοπήσεις, η Λε Πεν ενδέχεται να πάρει 235 με 265 έδρες ενώ χρειάζεται τουλάχιστον 289 για να κυβερνήσει. Δεν είναι μακριά από τον στόχο της. Θα τα καταφέρει όμως; Αν όχι, ποιος θα μπορέσει να πάρει την πλειοψηφία; Κανένα κόμμα δεν έχει αυτή τη δύναμη. Αδιέδοξο; Συμμαχίες; Η Αριστερά οργανώνει «Λαϊκό Μέτωπο» αλλά δεν είναι αρκετά ισχυρή. Θα το δούμε προσεχώς. Ζούμε σε μια εποχή που τίποτα δεν είναι σίγουρο. Πάντως ο Μακρόν παραμένει Πρόεδρος. Αν όμως η πλειοψηφία της Εθνοσυνέλευσης της Γαλλίας δεν ανήκει στο ίδιο κόμμα με εκείνο του Προέδρου, τότε θα έχουμε «Συγκατοίκηση» (Cohabitation) με τον Πρωθυπουργό, όπου ο Πρόεδρος χάνει πολλές από τις εξουσίες του.

Η ιστορία μας διδάσκει πως τα αντισυστημικά κόμματα δεν καταφέρνουν να κυβερνήσουν, γιατί συνήθως δεν έχουν συγκεκριμένες προτάσεις. Δεν είναι φτιαγμένα για την εξουσία. Πρέπει λοιπόν τα δημοκρατικά κόμματα να προσφέρουν άμεσες λύσεις αλλιώς το μέλλον της Ευρώπης είναι αβέβαιο.

* Αναστάσιος Καράμπαμπας είναι Καθηγητής, Ιστορικός, Συγγραφέας  “Στα ίχνη των Εβραίων της Ελλάδας (Ψυχογιός, 2022)”