Ο Ερντογάν «Ατατούρκ» και το νέο-οθωμανικό πεπρωμένο της Τουρκίας

Τελικώς, οφείλουμε να παραδεχθούμε πως ο Ερντογάν κάνει πράξη ό,τι υπόσχεται, είτε αυτό γίνεται για εσωτερική κατανάλωση (αγαπημένη έκφραση ερμηνείας των πεπραγμένων του «Σουλτάνου από τα ελληνικά ΜΜΕ), είτε για να εξυπηρετήσει τα μεγαλόπνοα σχέδιά  ανασύστασης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η απόφασή του, έχοντας και τη συγκατάθεση του τουρκικού ΣτΕ, να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί, επιβεβαίωσε όλα ξέραμε για τον ηγεμόνα της Τουρκίας, ο οποίος αποτελεί τον κορυφαίο πρεσβευτή του νέο-οθωμανικού δόγματος .

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι αδίστακτος, δεν κομπιάζει μπροστά στις χλιαρές αντιδράσεις διεθνών φορέων, δεν διστάζει να τα βάλει ακόμη και με τον «πατέρα» του τουρκικού κράτους, τον Κεμάλ Ατατούρκ. Μια από τις κεντρικές στοχεύσεις του νεοθωμανικού δόγματος που πρεσβεύει το καθεστώς Ερντογάν, είναι η σταδιακή «απομυθοποίηση» του Κεμάλ Ατατούρκ και των στρατηγικών επιλογών που έκανε, που καθόρισαν εν πολλοίς και τη φυσιογνωμία της σύγχρονης Τουρκίας.

«Χτυπάει» τον Κεμαλισμό

Ο Ταγίπ Ερντογάν θέλει να «σβήσει» τον κεμαλισμό, το κοσμικό κράτος από τη συνείδηση των Τούρκων και να εγκαθιδρύσει ένα ισλαμικό καθεστώς, το οποίο θα αποτελεί την ηγέτιδα δύναμη του μουσουλμανικού κράτους.  «Χτύπησε» τον Κεμαλισμό, διαφωνώντας ριζικά και απόλυτα με τη στρατηγική απόφαση του Κεμάλ να υπογράψει τη συνθήκη της Λωζάνης, η οποία έδινε την επικυριαρχία των νησιών του Αιγαίου στην Ελλάδα.

Ο Ερντογάν επιδιώκει την πλήρη ανατροπή της συνθήκης της Λωζάνης, αμφισβητεί την ελληνική «εξουσία» επί των νησιών του Αιγαίου και  παράλληλα επιχειρεί να πλήξει ανεπανόρθωτα το προφίλ και την εικόνα του Κεμάλ στα μάτια των Τούρκων, «φορτώνοντάς» του μια λανθασμένη στρατηγική επιλογή, που η Τουρκία «πληρώνει» έως και τις ημέρες μας.

Κάθε ενέργεια του Ταγίπ Ερντογάν είναι καλά σχεδιασμένη και έχει διμέτωπο χαρακτήρα, απευθυνόμενη τόσο προς το εσωτερικό όσο φυσικά και προς τη διεθνή κοινότητα, με την Ελλάδα να είναι η πρώτη στην οποία κοινοποιούνται τα μηνύματά του.  Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, αποτελεί μια απόφαση ισχύος του «Σουλτάνου», που αποδεικνύει έμπρακτα ότι δεν τρομάζει, ούτε πρόκειται να κάνει πίσω από τις αντιδράσεις, κυρίως, της Δύσης. Εντάσσεται στη στρατηγική του νέο-οθωμανικού δόγματος και καταδεικνύει την πρόθεση της ερντογανικής-ισλαμικής Τουρκίας, να διαχωρίσει πολιτικά, ιδεολογικά, θρησκευτικά και πολιτιστικά τη θέση της από τη Δύση.

Το πάλαι ποτέ «δόγμα» που είχε αναπτύξει το ελληνικό ΥΠΕΞ, ότι η Τουρκία πρέπει να έρθει πιο κοντά με την Ευρώπη (κάποιοι μιλούσαν και για ένταξή της στην ΕΕ), προκειμένου, έτσι, να επιλυθούν οι ελληνοτουρκικές διαφορές, μάλλον έσβησε μονοκονδυλιά την Παρασκευή. Η αλήθεια είναι ότι πέραν της άκρατης επιθετικότητας και προκλητικότητας που επιδεικνύει ο Ερντογάν απέναντι στη χώρα μας, έχει κάνει κάτι καλό. Βάζει τέλος, με κάθε απειλή του που συνήθως γίνεται πράξη, στις ψευδαισθήσεις περί ουσιαστικού και ώριμου διαλόγου Αθήνας-Άγκυρας. Πλέον και ο πιο αδαής περί της διπλωματίας και των διεθνών σχέσεων, αντιλαμβάνεται ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κάνει διάλογο μόνο υπό τους δικούς του όρους και την «ατζέντα»  που ο ίδιος θα ορίσει.

Επιστρέφοντας στην απόφαση για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, πρέπει να σημειωθεί το εξής: δεν εκπορεύεται από «ανάγκες» εσωτερικής πολιτικής, αλλά εξυπηρετεί τη μεγάλη εικόνα, που σχετίζεται με τη θέση της ερντογανικής Τουρκίας στην παγκόσμια κοινότητα. Βεβαίως, ικανοποιούνται και πολιτικοί σκοποί εντός της Τουρκίας, ωστόσο αυτοί δεν αποτελούν τον απόλυτο «οδηγό» για το καθεστώς Ερντογάν, κάτι που ισχύει με την ανάπτυξη και εδραίωση του νέο-οθωμανικού δόγματος.

Στο εσωτερικό μέτωπο, ο Ερντογάν, επενδύει πολιτικά στον ισχυρό συμβολισμό που η Αγία Σοφία έχει, στοχεύοντας να επιβεβαιώσει την εμπιστοσύνη των ισλαμιστών ψηφοφόρων, οι οποίοι συγκροτούν και τον πυρήνα του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Πτυχή της «εργαλειοποίησης» του ισχυρού συμβούλου της Αγίας Σοφίας, είναι και η δημιουργία αντιπερισπασμού απέναντι στα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει η τουρκική οικονομία.

Μήνυμα για όσα θα ακολουθήσουν…

Η μεγάλη εικόνα, όμως, είναι άλλη. Το καθεστώς Ερντογάν, συνειδητά και χωρίς την παραμικρή «ενοχή», προκαλεί ιστορικό πλήγμα στις σχέσεις με την Ελλάδα και διαρρηγνύει τους δεσμούς με τη Δύση. Προτάσσει το νέο-οθωμανικό πεπρωμένο και στέλνει μήνυμα για όσα θα ακολουθήσουν.

Με δεδομένα, άλλωστε, τα πεπραγμένα της Τουρκίας στην υπόθεση της Αγίας Σοφίας, ποιος μπορεί-εν Ελλάδι- να πάρει αφ’ υψηλού τις υπόλοιπες απειλές της;

Η Άγκυρα έχει εξαγγείλει κατ’ επανάληψη την πρόθεσή της, να πραγματοποιήσει έρευνες εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας, ενώ την ίδια στιγμή δεν σταματά να ρητορεύει επί του δόγματος της γαλάζιας «πατρίδας», αμφισβητώντας το status quo στο Αιγαίο.

Η Αθήνα οφείλει να βρίσκεται σε ετοιμότητα και να συνεχίσει με πιο δυναμικό και αποτελεσματικό τρόπο, την προσπάθεια δημιουργίας ισχυρών συνασπισμών-συμμαχιών, που μπορούν να αποτελέσουν ισχυρό φραγμό στις «ονειρώξεις» του Ερντογάν.