Κύπρος: Καθοριστική η συνάντηση Αναστασιάδη-Ακιντζί

Υποδείξεις για τη συνέχεια των προσπαθειών στο Κυπριακό στέλνουν τα Ηνωμένα Έθνη μέσω της επικοινωνίας του Γενικού Γραμματέα με τους δύο ηγέτες στην Κύπρο, όσο και με το ψήφισμα (που αναμενόταν να υιοθετηθεί αργά χθες το βράδυ) του Συμβουλίου Ασφαλείας για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Η συνάντηση της 9ης Αυγούστου μεταξύ Αναστασιάδη και Ακιντζί εκτιμάται ότι θα καθορίσει την πορεία των εξελίξεων στο Κυπριακό και αυτήν ακόμα την πραγματοποίηση συνάντησης του Αντόνιο Γκουτέρες με τους δύο ηγέτες.

Σύμφωνα με τον “Φιλελεύθερο Κύπρου”, στη συνομιλία που είχε το βράδυ της Τετάρτης με Αναστασιάδη και Ακιντζί ο Αντόνιο Γκουτέρες εξέφρασε την ετοιμότητά του για μια κοινή συνάντηση των τριών τον Σεπτέμβρη όταν θα βρεθούν στη Νέα Υόρκη. Συνάντηση η οποία θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη συνάντηση των δύο ηγετών τον ερχόμενο μήνα.

Σύμφωνα με τον κυβερνητικό Εκπρόσωπο, δικαιολογημένα ο Αντόνιο Γκουτέρες θέλει να είναι καλά προετοιμασμένη η επανέναρξη των συνομιλιών, δεδομένης της πολύ αρνητικής εμπειρίας του Κραν Μοντάνα όπου η τουρκική πλευρά δεν ήταν διατεθειμένη να συζητήσει ιδιαίτερα θέματα ασφάλειας.

Μηνύματα με αποδέκτες όλους τους πρωταγωνιστές των εξελίξεων εντός και εκτός Κύπρου στέλνει και το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Σύμφωνα με το τελικό κείμενο που δημοσιοποιήθηκε νωρίτερα χθες, οι σχετικές αναφορές για το Κυπριακό έχουν ως εξής:

* Προτρέπονται τις πλευρές να ανανεώσουν τις προσπάθειές τους για την επίτευξη μιας διαρκούς, συνολικής και δίκαιης διευθέτησης βασισμένης σε δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένης της 4ης παραγράφου του διατακτικού του ψηφίσματος 716 (1991), υπογραμμίζοντας ότι το στάτους κβο δεν είναι βιώσιμο.

* Παροτρύνει τις πλευρές και όλους τους συμμετέχοντες να ανανεώσουν την πολιτική τους βούληση και δέσμευση για μια διευθέτηση υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, συμπεριλαμβανομένης της ενεργούς εμπλοκής με αίσθηση επείγοντος με την ανώτερη αξιωματούχο των Ηνωμένων Εθνών, Τζέιν Χολ Λουτ, για να επιτευχθεί συμφωνία σχετικά με τους όρους αναφοράς, προκειμένου να διευκολυνθούν οι διαπραγματεύσεις με γνώμονα τα αποτελέσματα που θα οδηγήσουν σε διευθέτηση όσο το δυνατόν γρηγορότερα.

* Καλεί τους ηγέτες των δύο κυπριακών κοινοτήτων και όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να απέχουν από κάθε ενέργεια και ρητορική που θα μπορούσε να βλάψει τις πιθανότητες επιτυχίας.

* Ζητεί από τον ΓΓ να υποβάλει, μέχρι τις 15 Νοεμβρίου 2019, έκθεση σχετικά με τις καλές του υπηρεσίες, ιδίως όσον αφορά την πρόοδο προς την επίτευξη συναινετικού σημείου αφετηρίας για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις προσανατολισμένες προς τα αποτελέσματα που οδηγούν σε διευθέτηση.

* Ενθαρρύνει τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων να παρέχουν γραπτές ενημερώσεις στην Αποστολή Καλών Υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα σχετικά με τις ενέργειες που έχουν αναλάβει για τη στήριξη των σχετικών τμημάτων του παρόντος ψηφίσματος με σκοπό την επίτευξη βιώσιμης και συνολικής διευθέτησης.

Άλλες σημαντικές αναφορές

Στο ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας ΟΗΕ περιλαμβάνονται κι άλλες σημαντικές αναφορές:

– Το ΣΑ ΟΗΕ εκφράζοντας ανησυχία του για τις αυξημένες εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο όσον αφορά την εξερεύνηση των υδρογονανθράκων, πεπεισμένο για τα πολλά σημαντικά οφέλη, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών ωφελειών για όλους τους Κυπρίους, που θα προέκυπταν από μια συνολική και διαρκή διευθέτηση και επαναλαμβάνοντας την έκκληση του Γενικού Γραμματέα για σοβαρές προσπάθειες αποφυγής κάθε περαιτέρω κλιμάκωσης και για την εξουδετέρωση των εντάσεων.

– Καλεί τις πλευρές και τα σχετικά εμπλεκόμενα μέρη να εντείνουν τις προσπάθειές τους με την UNFICYP ως διευκολυντή μέσω του ρόλου της ως ενδιάμεσου, για τη δημιουργία μηχανισμού άμεσων επαφών σε στρατιωτικό επίπεδο και να συνεχίσουν να διερευνούν τρόπους για εγκαθίδρυση μηχανισμών και την ενίσχυση υφιστάμενων πρωτοβουλιών όπου είναι απαραίτητο.

– Καλεί την τουρκοκυπριακή πλευρά και τις τουρκικές δυνάμεις να αποκαταστήσουν στα Στροβίλια το στρατιωτικό στάτους κβο που υπήρχε εκεί πριν από τις 30 Ιουνίου 2000 και υπενθυμίζει το ειδικό καθεστώς για τα Βαρώσια, όπως καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα.

Οι πρώτες αντιδράσεις της Λευκωσίας

Κυβερνητικοί κύκλοι σχολιάζοντας το τελικό κείμενο του ψηφίσματος για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ σημείωσαν ως σημαντικό ότι επαναβεβαιώνονται όλα τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας για την Κύπρο, καθώς και η βάση λύσης του Κυπριακού. Υπογραμμίζουν δε την επαναβεβαίωση του ψηφίσματος 1251, το οποίο αναφέρεται σε ένα κράτος της Κύπρου με μία κυριαρχία, ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα στη βάση της δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως αυτή καθορίζεται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ.

Η Λευκωσία θεωρεί ότι μέσω του ψηφίσματος στέλλονται συγκεκριμένα μηνύματα προς την κατεύθυνση της Τουρκίας και της Τουρκοκυπριακής ηγεσίας. Τα σημεία εκείνα που ερμηνεύονται ως μηνύματα προς την τουρκική πλευρά είναι:

Πρώτον ότι καλούνται όλοι οι εμπλεκόμενοι να επαναβεβαιώσουν την πολιτική τους βούληση και να εργαστούν ενεργά για την επίτευξη συμφωνίας επί των όρων αναφοράς ώστε να καταστεί δυνατή η επανέναρξη διαπραγματεύσεων.

Δεύτερον, εκφράζεται ανησυχία για την αύξηση των εντάσεων στην ανατολική Μεσόγειο στο θέμα των υδρογονανθράκων, γεγονός που αποτελεί μήνυμα προς την Τουρκία σε σχέση με τις παράνομες δραστηριότητες της.

Τρίτον, οι παραβιάσεις κατά μήκος της γραμμής καταπαύσεως του πυρός παραπέμπει στην ευθύνη του τουρκικού στρατού και ζητείται να γίνει σεβαστή η κατά τους όρους εντολής, ευθύνη της UNFICYP εντός της νεκρής ζώνης.

Τέταρτον, θεωρείται ως ιδιαίτερα σημαντική η αναφορά στην ανάγκη αποκατάστασης του στάτους κβο στα Στροβίλια στην προ της 30ής Ιουνίου 2000 κατάσταση, καθώς και η επιβεβαίωση του καθεστώτος των Βαρωσίων σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ.