Κορωνοϊός: Πάσχα με περιορισμούς, καλοκαίρι με μάσκα

Αλλεπάλληλες «μάχες» έως τον Μάιο θα δίνονται με τον ιό καθώς το «ακορντεόν» των μέτρων θα ανοιγοκλείνει σε μια προσπάθεια αναχαίτισης διασποράς λόγω κινητικότητας, ενδοεργασιακών και ενδοοικογενειακών μεταδόσεων και κυκλοφορίας μεταλλαγμένων στελεχών.

Περιοριστικά μέτρα θα είναι σε ισχύ και το Πάσχα, παρόλο που οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι φέτος θα εορταστεί λίγο πιο παραδοσιακά συγκριτικά με πέρυσι μιας και θα έχει εμβολιαστεί μεγάλο μέρος των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, ενώ θεωρείται δεδομένο ότι η χρήση της μάσκας θα συνεχιστεί και το καλοκαίρι.

Εισήγηση
Σύμφωνα με τον «Ελεύθερο Τύπο» της Κυριακής, την Παρασκευή, ημέρα συμπλήρωσης ενός έτους πανδημίας στην Ελλάδα, οι ειδικοί εισηγήθηκαν την παράταση του σκληρού απαγορευτικού στην Αττική για τουλάχιστον μία εβδομάδα και θα επαναξιολογήσουν τα επιδημιολογικά δεδομένα την επόμενη Παρασκευή. Βέβαια, όπως ήδη φαίνεται, η πλάστιγγα γέρνει προς περαιτέρω παράταση έως την Καθαρά Δευτέρα. Αποτελεί, ωστόσο, κοινό μυστικό ανάμεσα στην επιστημονική κοινότητα ότι ακόμη και αυτές οι δύο εβδομάδες μπορεί να μην είναι αρκετές για να φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα, τουλάχιστον όσον αφορά στα νοσοκομεία και τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας που βρίσκονται σε οριακό σημείο στην Αττική και καταγράφουν πληρότητα 88% (έως την Παρασκευή). Τοπικά lockdown είναι σε ισχύ και σε πολλές άλλες περιοχές της χώρας -επιπλέον δέκα μπήκαν στο «κόκκινο» από χθες- καθεμία από τις οποίες, όμως, μπήκε και θα βγει από το καθεστώς των μέτρων σε διαφορετικό χρόνο. Αλλωστε, σε μικρότερες περιοχές είναι πιο εύκολο, συγκριτικά με την Αττική, να «πέσει» το ιικό φορτίο σε λιγότερες μέρες λόγω μεγέθους και πυκνότητας πληθυσμού.

Ο κυριότερος «οδηγός» των αποφάσεων είναι η κατάσταση στα νοσοκομεία. Μέλη της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας διεμήνυαν σε όλους τους τόνους πριν και μετά τη συνεδρίαση της Παρασκευής ότι «με 90% πληρότητα στις Εντατικές δεν γίνεται να ανοίξει απολύτως τίποτα». Οι ειδικοί επιθυμούν να δουν σταθεροποίηση νέων εισαγωγών τόσο σε απλές κλίνες όσο και σε ΜΕΘ και ελαφρά υποχώρηση ώστε να υπάρχει διαθέσιμοτητα κλινών για τυχόν επόμενη έξαρση. Η εμπειρία, μέχρι τώρα, πάντως, έχει δείξει ότι όσο εύκολα γεμίζουν οι Εντατικές τόσο δύσκολα αδειάζουν στη συνέχεια. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις 31 Ιανουαρίου οι νέες εισαγωγές σε ένα 24ωρο σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας ανήλθαν σε 119. Την ίδια μέρα, ο αριθμός των ασθενών που νοσηλεύονταν σε ΜΕΘ covid ανερχόταν σε 272 και στο σύνολο των ειδικών κλινών (ΜΕΘ, ΜΑΦ, Μονάδες Ειδικών Λοιμώξεων, θαλάμους αρνητικής πίεσης) σε 405.

Λιγότερο από ένα μήνα μετά, την Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου, οι νέες εισαγωγές σε όλα τα νοσοκομεία ήταν 302 σε ένα 24ωρο και οι νοσηλευόμενοι ασθενείς σε ΜΕΘ 394, από τους οποίους οι 234 στα νοσοκομεία της 1ης και 2ης Υγειονομικής Περιφέρειας, δηλαδή της Αττικής. Συνολικά στις ειδικές κλίνες στις 25/2 νοσηλεύονταν 685 ασθενείς. Αύξηση κατά 48% σε διάστημα 25 ημερών παρουσιάζει και ο αριθμός των διασωληνωμένων ασθενών: 367 στις 25/2 έναντι 248 την 1η Φεβρουαρίου.

Διασπορά
Την ίδια στιγμή, η έντονη διασπορά των μεταλλαγμένων στελεχών έχει κάνει τη διαχείριση του τρίτου επιδημικού κύματος ιδιαίτερα δύσκολη. Με βάση τα τελευταία στοιχεία του Εθνικού Δικτύου Γονιδιωματικής Επιτήρησης για τις μεταλλάξεις, συνολικά έχουν ταυτοποιηθεί 1.053 περιστατικά μεταλλαγμένων στελεχών, από τα οποία τα 27 της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης (23 στη Θεσσαλονίκη), 990 της βρετανικής και ένα νέας μετάλλαξης, συνδεόμενης με την Ουγκάντα. Τα υπόλοιπα κρούσματα αφορούν σε μετάλλαξη στην ακίδα του ιού που προκαλεί έλλειψη δύο αμινοξέων καθώς και στη μετάλλαξη που εντοπίστηκε και στα μινκ.

Υπό τον καθοριστικό παράγοντα των μεταλλάξεων και της κόπωσης των πολιτών -που πλέον είναι σε τόσο υψηλό επίπεδο προκαλώντας δυσκολία στην απομόνωση- η επιδημία είναι δύσκολο να ελεγχθεί. Σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή Επιδημιολογίας ΕΚΠΑ, Δημήτρη Παρασκευή, από τον Απρίλιο και μετά η κατάσταση θα μοιάζει πιο εύκολη λόγω, πρώτον, του ποσοστού εμβολιασμών και, δεύτερον, των κλιματολογικών συνθηκών. Οπως, βέβαια, τονίζει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής, τα μέτρα ναι μεν θα είναι πιο χαλαρά από τον Μάιο, ωστόσο θα εξακολουθούν να υπάρχουν και τους υπόλοιπους μήνες ορισμένα εξ αυτών. «Θα συνεχίσουμε να φοράμε μάσκες και να τηρούμε τη φυσική απόσταση και το καλοκαίρι», επισημαίνει.

Λιανεμπόριο, σχολεία τον Μάρτιο, μετά τον Απρίλιο η εστίαση
Ετσι όπως διαμορφώνεται η σημερινή επιδημιολογική εικόνα, μια… χαραμάδα ανοίγματος τις επόμενες ημέρες, μετά τις 8/3, θα μπορούσε να είναι το click-away ώστε να δοθεί μια πολύ μικρή ανάσα στο λιανεμπόριο, με δεδομένο μάλιστα ότι δεν σχετίζεται κατά τους επιδημιολόγους με αύξηση των μεταδόσεων. Ακόμη και αυτό όμως προϋποθέτει πτώση των ημερήσιων αριθμών την ερχόμενη εβδομάδα. Τα σχολεία θα εξεταστούν πιθανόν από τα μέσα του μήνα ενώ η εστίαση μετατίθεται σίγουρα για μετά τον Απρίλιο. Παρότι είναι πολύ νωρίς να γίνουν προβλέψεις, σύμφωνα με πρόχειρες εκτιμήσεις ενδέχεται ακόμη και το Πάσχα να μην έχει ανοίξει στην ολότητά της, αλλά ενδεχομένως να έχει επιτραπεί κάποιας μορφής λειτουργία σε εξωτερικούς χώρους. Δεν αποκλείεται όμως το Πάσχα να επιτρέπεται η μετακίνηση ανάμεσα σε Περιφερειακές Ενότητες.

Το ευχάριστο νέο, όπως επισημάνθηκε κατά την ενημέρωση της Παρασκευής από τους καθηγητές Βάνα Παπαευαγγέλου και Γκίκα Μαγιορκίνη, είναι ότι ήδη έχει αρχίσει να φαίνεται η επίδραση των εμβολιασμών στους ηλικιωμένους, καθώς καταγράφονται λιγότερες διαγνώσεις και ανάγκη εισαγωγής σε Εντατική για όσους κολλάνε αλλά έχουν εμβολιαστεί με την πρώτη δόση.