Η Τουρκία αδιαφορεί για το τελεσίγραφο και τις… κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Διπλωματικοί κύκλοι του ΥΠΕΞ και άλλοι πέριξ του Μαξίμου, υποδέχθηκαν με ικανοποίηση τις αποφάσεις της άτυπης Συνόδου των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. Κάποιοι, μάλιστα, δεν δίστασαν να μιλήσουν για νίκη της ελληνικής διπλωματίας και ομόθυμης ευρωπαϊκής «καταδίκης» των τουρκικών ενεργειών.  Οι αποφάσεις των Ευρωπαίων εταίρων έχουν διττό χαρακτήρα και ερμηνεία. Το κυριότερο όλων, όμως, είναι ότι δεν επιτυγχάνουν το στόχο τους, να τιθασεύσουν δηλαδή την τουρκική επιθετικότητα και να πείσουν τον Ταγίπ Ερντογάν να σταματήσει το μπαράζ προκλήσεων στο Αιγαίο και ευρύτερα στην Ανατολική Μεσόγειο.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Ο Ταγίπ Ερντογάν αρέσκεται – και κομπάζει γι’ αυτό στο εσωτερικό της Τουρκίας – να αγνοεί επιδεικτικά, σε επίπεδα περιφρόνησης,  τους δυτικούς και τις εντολές τους. Το έχει πράξει πολλάκις στο παρελθόν, είτε όταν ο αποστολέας των μηνυμάτων ή των απειλών είναι οι παντοδύναμες ΗΠΑ, είτε η Ευρωπαϊκή Ένωση για ζητήματα όπως το μεταναστευτικό. Ο Τούρκος πρόεδρος αδιαφορώντας πλήρως για το αυστηρό μήνυμα – τελεσίγραφο που του απέστειλε η Ε.Ε, να συμμορφωθεί και να αποκλιμακώσει την κατάσταση στο Αιγαίο εντός ενός μηνός, πράττει το εντελώς αντίθετο,  τραβώντας στα άκρα το σχοινί της σύγκρουσης με την Ελλάδα.

Το «my way» του Ερντογάν περιελάμβανε νέα NAVTEX με δέσμευση θαλάσσιας περιοχής μεταξύ Ρόδου και Κύπρου, με τη χρήση πραγματικών πυρών, καθώς και νέα προκλητικά σχόλια και πολεμικές «κραυγές» από κορυφαία στελέχη της κυβέρνησής του. Έτσι, λοιπόν, κλιμακώνοντας τις προκλήσεις και αυξάνοντας τα ντεσιμπέλ της επιθετικής ρητορικής, η Τουρκία δεν δείχνει διατεθειμένη να πειθαρχήσει. ‘Η αν προτιμάται λογίζει ως μετριοπαθή, λίγη, ενδεχομένως και μικρών κυβικών την αντίδραση της Ευρώπης απέναντι στους δικούς της λεονταρισμούς.

Μήπως τελικώς η Τουρκία σωστά «μετράει» έτσι την Ε.Ε.; Εν μέσω «καταιγίδας» και ενώ πληθαίνουν οι φωνές που προειδοποιούν για ατύχημα και θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο, η Ελλάδα έλαβε τα εξής από τους εταίρους της: «μπόλικο» υποστηρικτικό κλίμα, αθρόα και ανεμπόδιστη… αλληλεγγύη, και ένα «πακέτο» κυρώσεων προς την Τουρκία, που με μια πρώτη ματιά δεν συνάδει με τις ελληνικές προσδοκίες.

Πού είναι οι ισχυρές οικονομικές κυρώσεις;

Ομολογουμένως η ενσωμάτωση για πρώτη φορά τομεακών κυρώσεων (πωλήσεις, προμήθειες, εξαγωγή υλικού σχετικά με έρευνες στον ενεργειακό τομέα, μεταφορά τεχνολογίας και προϊόντων), είναι θετικό βήμα και έχει ως γνώμονα την ουσιαστική επιβάρυνση και πρόκληση δυσχερειών στην τουρκική οικονομία. 

Απουσιάζουν παντελώς όμως οι ισχυρές οικονομικές κυρώσεις με «σκληρό χαρακτήρα», που θα πλήγωναν πράγματι την τουρκική οικονομία και θα έπειθαν τον Ταγίπ Ερντογάν να κάνει δεύτερες σκέψεις, σχετικά με τη στρατηγική της Τουρκίας στο Αιγαίο, στην κυπριακή ΑΟΖ και εν γένει στην Ανατολική Μεσόγειο.

Κυρώσεις, όπως για παράδειγμα η επιβολή υψηλών τελών, φόρων και δασμών στα εισαγόμενα τουρκικά προϊόντα, που θα επέφερε σημαντικό πλήγμα στην οικονομία της γειτονικής χώρας. «Ποινές», όπως η μείωση των ευρωπαϊκών κονδυλίων και η καταχώρηση πλοίων που εμπλέκονται σε παράνομες ερευνητικές δραστηριότητες, δεν φοβίζουν, δεν τρομάζουν την Τουρκία.

Η Ε.Ε. «παίζει» καθυστερήσεις…

Η Ευρωπαϊκή Ένωση μοιάζει σαν να παίζει καθυστερήσεις, διστάζοντας να λάβει αποφασιστικές πρωτοβουλίες και να έρθει σε ευθεία αντιπαράθεση με την Τουρκία. Η Γερμανία, έχει αναλάβει πρωτοβουλίες κατευνασμού της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο, ωστόσο ενδεχομένως και λόγω των παραδοσιακών ισχυρών διπλωματικών και εμπορικών δεσμών με την Τουρκία, τείνει να εξισώνει τον «θύτη» και επιτιθέμενο (Άγκυρα) με το «θύμα» και τον αμυνόμενο (Αθήνα αλλά και Λευκωσία).

Η Ευρώπη κερδίζει χρόνο, όμως, ανά πάσα στιγμή στο Αιγαίο ή εντός της κυπριακής ΑΟΖ, απαιτούνται μόλις κάποια δευτερόλεπτα για να γίνει το «κακό». Είναι, πλέον, ηλίου φαεινότερο, ότι ο κίνδυνος στρατιωτικής σύγκρουσης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, αυξάνεται καθημερινά και μια σπίθα είναι αρκετή για να προκαλέσει την ανάφλεξη. 

Ο χρόνος τελειώνει και επιτέλους η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να αναθεωρήσει την πολιτική κατευνασμού που ακολουθεί απέναντι στην Τουρκία. Η Άγκυρα έχει «παίξει» άριστα το παιχνίδι του προσφυγικού, εκβιάζοντας πάμπολλες φορές την Ευρώπη και αποκομίζοντας τελικώς κέρδη σε αμιγώς οικονομικό αλλά και γεωπολιτικό επίπεδο.

Η κατάσταση, όμως, εξαιτίας και των λανθασμένων χειρισμών της Ε.Ε., που για χρόνια «χάιδευαν» την ερντογανική Τουρκία, υπό τον φόβο του προσφυγικού, τείνει να ξεφύγει από τον έλεγχο.  

Η Τουρκία, κράτος με σοβαρή διπλωματία και με υπόβαθρο γεωστρατηγικής σκέψης και ανάλυσης, έχει μελετήσει καλά τους Ευρωπαίους, τους αξιωματούχους των Βρυξελλών. Και μέχρι τώρα δικαιώνεται, που τους «μέτρησε» ως λίγους, άβουλους να σταθούν απέναντί της…