Η «γάγγραινα» της φοροδιαφυγής και η δημιουργία φορολογικής συνείδησης

Η φοροδιαφυγή και η παραοικονομία αποτελούν διαχρονική «γάγγραινα» για την ελληνική οικονομία, λειτουργούν ως ισχυρά βαρίδια για τα δημοσιονομικά της χώρας και είναι τροχοπέδη για την περαιτέρω ανάπτυξή της. Το μέγεθος της ζημιάς που προκαλούν στην εγχώρια οικονομία είναι κολοσσιαίων διαστάσεων και αποτυπώνεται σε πλήθος αναλύσεων και εκθέσεων.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, προσδιόρισε το μέγεθος της παραοικονομίας της χώρας στο ένα πέμπτο περίπου (20,9% ) του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος! Σε πρόσφατη έκθεση της Εurobank που είχε αναδείξει το Indicator και βασιζόταν σε στοιχεία με σημείο αναφοράς το 2021, προέκυπτε το εξίσου σοκαριστικό στοιχείο: το μέγεθος της παραοικονομίας κινείται περί τα 40 δισ. ευρώ ετησίως. Με τα εν λόγω δεδομένα να είναι συντριπτικά και αδιαμφισβήτητα αναφορικά με τη ζημιά που προκαλείται στην οικονομία, η όποια συζήτηση περί της ανάγκης για τη λήψη μέτρων κατά της φοροδιαφυγής, είναι εντελώς περιττή.

Γιατί μπήκαν στο στόχαστρο οι ελεύθεροι επαγγελματίες

Η αλήθεια είναι πως τα τελευταία χρόνια το οικονομικό επιτελείο και η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων έχουν προχωρήσει σε σειρά παρεμβάσεων και μέτρων για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας. Χθες, μέσω των σχετικών ανακοινώσεων που έκανε το υπουργείο Οικονομικών, ήρθε η σειρά των ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων να τεθούν υπό νέα φορολογική… αντιμετώπιση. Ας μην κρυβόμαστε, σ’ αυτούς τους επαγγελματικούς κλάδους έχει εδραιωθεί μια κραταιά εστία φοροδιαφυγής που αποτελεί την αιτία για τη διαρροή δισ. ευρώ από τα κρατικά ταμεία.  Υπολογίζεται ότι το 80% των νοικοκυριών που έχουν επιχειρηματική δραστηριότητα δηλώνει εισοδήματα μικρότερα από 10.000 ευρώ.

Το νέο φορολογικό πλαίσιο που θα διέπει τους ελεύθερους επαγγελματίες, ενδεχομένως και να άργησε να εφαρμοστεί. Θα ήταν άδικο να φορτωθούν όλες οι «αμαρτίες» πάνω τους και γι’ αυτό άλλωστε τα μέτρα που ανακοίνωσε το οικονομικό επιτελείο δεν έχουν μόνο «τιμωρητικό» χαρακτήρα. Αντιθέτως παρέχουν κίνητρα στους επαγγελματίες να  αποφύγουν τις… κακοτοπιές και να είναι φορολογικά συνεπείς. Προς αυτή την κατεύθυνση κινείται και η ρύθμιση που προβλέπει ότι όσοι εμφανίζουν κέρδη πάνω από το τεκμαρτό όριο θα απαλλάσσονται από το 2024 από το 50% του τέλους επιτηδεύματος, ενώ η έκπτωση για τους υπόλοιπους θα είναι στο 25%.

Η φορολογική μεταρρύθμιση βρίσκεται εν πλήρη εξέλιξη και είναι πιθανό να πιάσει τους υψηλούς στόχους που έχει θέσει, επιστρέφοντας στα κρατικά ταμεία πολύτιμα… διαφυγόντα κέρδη. Αυτό είναι το πρώτο στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί. Το δεύτερο, εξίσου σημαντικό, είναι η αλλαγή κουλτούρας και η δημιουργία φορολογικής συνείδησης των πολιτών, που πρέπει να εναρμονιστούν με τον κοινό στόχο για πάταξη των φαινομένων φοροδιαφυγής, παραοικονομίας κτλ. Αν αυτό καταστεί εφικτό, τότε θα έχει γίνει ένα αποφασιστικό βήμα για την επιτυχή έκβαση όλης της προσπάθειας.