ΕΕ-ΗΠΑ προς Τουρκία: Σεβασμός στο Δίκαιο της Θάλασσας, βιώσιμη αποκλιμάκωση στην Αν. Μεσόγειο

Με μια σημαντική αναφορά που αν και περιλαμβάνεται στην παράγραφο για την Κίνα έχει γενική ισχύ, η Ε.Ε. και οι ΗΠΑ στο Κοινό Ανακοινωθέν που εκδόθηκε μετά τη συνάντηση Κορυφής του προέδρου Μπάιντεν με την ηγεσία της Ε.Ε, εκφράζουν πλήρη στήριξη στην εφαρμογή του Δικαίου της Θάλασσας για την επίλυση των διαφορών οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών, ενώ καλούν σε βιώσιμη αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η αναφορά έχει εξαιρετική σημασία καθώς δεν είναι μόνο η Κίνα αλλά και η Τουρκία εκείνη που αμφισβητεί πλήρως και δεν αποδέχεται την ισχύ του Δικαίου της θάλασσας και προχωρά σε μονομερείς ενέργειες εις βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου. Και είναι ακόμη πιο σημαντικό το γεγονός ότι η αναφορά αυτή γίνεται σε κοινό κείμενο της Ε.Ε. με τις ΗΠΑ οι οποίες δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας αλλά παρ όλα αυτά δέχονται την καθολική ισχύ του και τον εθνικό χαρακτήρα που έχει πλέον.

Η αναφορά στο Κοινό Ανακοινωθέν είναι η εξής :

«..Επαναβεβαιώνουμε την κρίσιμη σημασία του σεβασμού του διεθνούς δικαίου, ιδίως της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), η οποία επισημαίνοντας τις διατάξεις της που καθορίζουν τα νόμιμα θαλάσσια δικαιώματα των κρατών, τη θαλάσσια οριοθέτηση, τα κυριαρχικά δικαιώματα και τις δικαιοδοσίες των κρατών, την υποχρέωση επίλυσης διαφορών με ειρηνικά μέσα και την ελευθερία της ναυσιπλοΐας και των υπερπτήσεων και άλλων διεθνώς νόμιμων χρήσεων της θάλασσας…»

Στο Κοινό Ανακοινωθέν όμως υπάρχει σαφής αναφορά στην Ανατολική Μεσόγειο και σε ένα σαφές μήνυμα προς την Τουρκία. Ε.Ε. και ΗΠΑ δηλώνουν αποφασισμένες να «συνεργασθούν για βιώσιμη αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου οι διαφορές πρέπει να επιλυθούν μέσω διαλόγου με καλή πίστη και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».

Εντύπωση προκαλεί βεβαίως και η εξαιρετικά σύντομη αναφορά στη σχέση με την Τουρκία όπου επισημαίνεται ότι «στόχος είναι η συνεργασία και η αμοιβαία επωφελής σχέση με μια “δημοκρατική” Τουρκία». Η επισήμανσή στο «δημοκρατική» Τουρκία είναι προφανές μήνυμα τόσο από τις Βρυξέλλες όσο κυρίως από την Ουάσιγκτον καθώς είναι γνώστη η ευαισθησία του προέδρου Μπάιντεν σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δημοκρατικών ελευθεριών και ενώ ο ίδιος δεν έχει διστάσει να ασκήσει πολλές φορές κριτική στην αυταρχική στροφή που έχει δώσει στην Τουρκία ο Τ.Ερντογαν .