Βήμα – βήμα η έκδοση «ηλεκτρονικής ταυτότητας» κτιρίου

Ξεκινάει από την 1η Ιουλίου η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, αλλά, σύμφωνα με τους μηχανικούς και τους συμβολαιογράφους, πρέπει να πάρει παράταση, με δεδομένο ότι υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες στην εφαρμογή του μέτρου, όπως για παράδειγμα η πληθώρα εγγράφων και δικαιολογητικών, που καλούνται να καταθέσουν οι ιδιοκτήτες.

Με την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου/Αυτοτελούς Διηρημένης Ιδιοκτησίας να είναι πλέον ένα απαιτούμενο από τις αρχές του μήνα, όλα τα κτίρια καταγράφονται σε ένα σύστημα που ενημερώνεται και παρακολουθείται καθημερινά. Αυτό αφορά τόσο παλιά όσο και νέα κτίρια, ιδιωτικά και δημόσια. Το γιατί; Για να μπει τέλος στη γραφειοκρατία, να αποτραπούν οι αυθαιρεσίες και να επιταχυνθούν οι επενδύσεις.

Τι είναι η Ηλεκτρονική Ταυτότητα

Είναι η διαδικασία δημιουργίας του ηλεκτρονικού φακέλου ενός κτιρίου, ο οποίος περιλαμβάνει όλες τις πληροφορίες που το αφορούν, όπως:

• Τα σχέδια κάτοψης.
• Το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης.
• Την οικοδομική άδεια.
• Τις δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων.
• Τον πίνακα χιλιοστών.

Σημείωση: Εκτός από κτίρια, στην ίδια νομοθεσία υπάγονται και αδόμητα οικόπεδα/γήπεδα, καθώς και αυτοτελείς διηρημένες ιδιοκτησίες.

Τι είναι το ηλεκτρονικό μητρώο

Σε αυτό θα βρείτε όλες τις καταχωρήσεις ιδιοκτησιών με τα στοιχεία της καθεμιάς, όπως την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, τα πιστοποιητικά ελέγχου, τους εξουσιοδοτημένους μηχανικούς, τους κυρίους του έργου, το πιστοποιητικό πληρότητας και άλλα.

Η διαδικασία

Αυτό μπορεί να γίνει μόνο από έναν εξουσιοδοτημένο μηχανικό, αφού του παραδώσετε τα σχετικά απαιτούμενα έγγραφα. Σε πρώτη φάση, πρέπει να καταχωρηθεί το οικόπεδο/γήπεδο και σε δεύτερη η ιδιοκτησία. Κατόπιν, ο μηχανικός εκδίδει το Απόσπασμα Ταυτότητας Κτιρίου. Το κάθε Απόσπασμα έχει το δικό του κλειδί γνησιότητας και αποκλειστικό Κωδικό Ταυτότητας.

Στη συνέχεια, ο μηχανικός κάνει αίτηση για την έκδοση Πιστοποιητικού Πληρότητας Ταυτότητας Κτιρίου, που περιλαμβάνει τη βεβαίωση του ιδίου ότι το ακίνητο έχει (ή δεν έχει) αυθαιρεσίες και το κατά πόσο οι τυχόν αυθαιρεσίες έχουν τακτοποιηθεί, καθώς και τα στοιχεία του Αποσπάσματος.

Τι δικαιολογητικά χρειάζονται

• Η μελέτη κατανομής δαπανών κτιρίου (αν υπάρχει).
• Ο πίνακας χιλιοστών (αφορά κοινόχρηστους χώρους ή αυτοτελή διηρημένη ιδιοκτησία).
• Το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής (αν έχει εκδοθεί).
• Το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης τμημάτων ή ολόκληρου του κτιρίου.
• Το Δελτίο Δομικής Τρωτότητας Αυθαιρέτου (ΔΕΔΟΤΑ) ή/και τη μελέτη στατικής επάρκειας ή/και την Τεχνική Έκθεση Στατικού Ελέγχου (αν ζητηθεί).
• Τις κατόψεις των ορόφων, τη μελέτη προσβασιμότητας εμποδιζόμενων ατόμων ή ΑμεΑ και τις χαρακτηριστικές όψεις και τομές (αν απαιτείται).
• Τις δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων.
• Τα στελέχη (και τις ενημερώσεις/αναθεωρήσεις) των πράξεων εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών (π.χ., Άδεια Δόμησης ή Οικοδομική).

Ποια κτίρια αφορά

Αφορά όλα τα κτίρια και τις διηρημένες ιδιοκτησίες οι οποίες είτε μεταβιβάζονται (για παλιά κτίρια και ιδιοκτησίες) είτε εκδίδουν νέες οικοδομικές άδειες (για νέα κτίρια και ιδιοκτησίες). Επίσης, για τα αυθαίρετα πρέπει να εκδώσουν Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, για την περαίωση των δηλώσεων.

Τώρα, όσον αφορά στο χρονικό περιθώριο που δίνεται στα παλαιότερα κτίρια για να τους καταχωρηθεί Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, εξαρτάται από την κατηγορία στην οποία εμπίπτουν. Στην πρώτη κατηγορία υπάγονται τα κτίρια ή οι αυτοτελείς διηρημένες ιδιοκτησίες συγκεκριμένης χρήσης (π.χ., που ανήκουν στο Δημόσιο, τουριστικά καταλύματα πάνω από 300 τ.μ., πρατήρια υγρών καυσίμων, νοσοκομεία, κ.λπ.), σύμφωνα με το Ν. 4495/2017. Αυτά τα κτίρια έχουν περιθώριο μέχρι 5 έτη για την καταχώρηση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου. Για όλα τα υπόλοιπα κτίρια ή αυτοτελείς διηρημένες ιδιοκτησίες, η υποβολή είναι υποχρεωτική τη στιγμή της μεταβίβασής τους.

Τι θα γίνει με τα αυθαίρετα

Με την Ηλεκτρονική Ταυτότητα επιχειρείται να μπει «φρένο» στην άναρχη δόμηση και έτσι να υπάρξει καλύτερη εικόνα του κτιριακού αποθέματος της χώρας. Η ΗΤΚ αποτελεί, παράλληλα, και το τελευταίο στάδιο της οριστικής τακτοποίησης όσων κτισμάτων έχουν ενταχθεί στους νόμους αυθαιρέτων, δεδομένου ότι μόνο με την απόκτησή της η τακτοποίηση θεωρείται ολοκληρωμένη.

Επί της ουσίας, σκοπός της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου είναι η αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης του κτίσματος ή της διηρημένης ιδιοκτησίας και των αδειών τους, καθώς και η παρακολούθηση και ο έλεγχος των μεταβολών τους. Ωστόσο, σε περίπτωση που διαπιστωθεί δήλωση ψευδών στοιχείων, εκτός των ποινικών κυρώσεων, προβλέπονται και βαριά πρόστιμα, το ύψος των οποίων κυμαίνεται από 2.000 έως 20.000 ευρώ, ανάλογα με την επιφάνεια που δεν έχει αποτυπωθεί στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου.

Μάλιστα, τα όρια των κυρώσεων διπλασιάζονται εάν υπάρξει υποτροπή των παραβάσεων και εάν αυτές αφορούν σε οικοδομικές εργασίες σε παραδοσιακούς οικισμούς, περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και προστατευόμενες περιοχές.

Όσον αφορά στους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων κατηγορίας 1-4, που το προηγούμενο διάστημα μπήκαν στη ρύθμιση τακτοποίησης, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η διαδικασία θεωρείται ολοκληρωμένη μόνον όταν ο ιδιοκτήτης του ακινήτου έχει ολοκληρώσει την Ηλεκτρονική Ταυτότητα της ιδιοκτησίας του, δηλαδή η μη έκδοσή της θα ισοδυναμεί με μη τακτοποίηση της αυθαιρεσίας.

Επομένως, για τη μεταβίβαση του ακινήτου του, προϋπόθεση είναι η τακτοποίηση και η έκδοση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι για την Ταυτότητα Κτιρίου, ενώ τίθεται σε πλήρη λειτουργία από την αρχή του νέου έτους, για ένα μήνα, και συγκεκριμένα έως την 31η Ιανουαρίου, το σύστημα θα λειτουργεί σε προαιρετική βάση, παράλληλα με την ισχύουσα σήμερα διαδικασία. «Το διάστημα προσαρμογής διασφαλίζει την ομαλή μετάβαση για τους μηχανικούς και την αποφυγή παύσης των δικαιοπραξιών», επισημαίνει το ΥΠΕΝ, διευκρινίζοντας ότι μετά από αυτό το χρονικό όριο η καταχώριση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου και της Ταυτότητας Αυτοτελούς Διηρημένης Ιδιοκτησίας θα είναι υποχρεωτική και θα γίνεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά και χωρίς χρέωση.

Ποιοι είναι οι χρήστες

Ως χρήστες του πληροφοριακού συστήματος ορίζονται:

• Οι εξουσιοδοτημένοι μηχανικοί.
• Οι αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες στο πλαίσιο των καθηκόντων τους.
• Οι εμπλεκόμενοι με τις σχετικές διαδικασίες υπάλληλοι των φορέων αυτών.

Το πιστοποιητικό πληρότητας θα εκδίδεται από τους εξουσιοδοτημένους μηχανικούς, και σε αυτό θα βεβαιώνεται με δήλωσή τους η συμπλήρωση των στοιχείων που περιλαμβάνονται στην ταυτότητα. Το πιστοποιητικό εκδίδεται για κτίριο, οριζόντια ή κάθετη διηρημένη ιδιοκτησία, έχει μοναδικό αριθμό και αναγράφει τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ) του οικοπέδου ή γηπέδου ή διηρημένης ιδιοκτησίας.