Το όπλο της αδιαφορίας

Και όσο αίμα γυναικών ποτίζει τα σεντόνια και τα κλινοσκεπάσματα τους και όσο παιδιά και γυναίκες μένουν βουβοί θεατές και αόρατα για όλους θύματα της άκρως επικίνδυνης ενδοοικογενειακής βίας, στην Βουλή σάλευε εχθές ένα φύλο χαρτί, στο οποίο απεικονιζόταν ένα έργο τέχνης της Γεωργίας Λαλέ. Θέμα του, η έμφυλη βία, και λόγος αναφοράς του στην Βουλή η κατά πολλούς προσβλητική προς το εθνικό σύμβολο της Ελληνικής σημαίας, διάθεση, με χρήση ροζ χρώματος, έναντι του μπλέ.

Γράφει η Έλενα Βαβαδάκη

Άλλοι έσπευσαν να το υπερασπιστούν, και άλλοι να το κατηγορήσουν, δηλώσεις κυβέρνησης, αντιπολίτευσης και κομμάτων, πλημμύρησαν τους δέκτες. Η μία πλευρά μιλάει για εξευτελισμό του σοβαρού εθνικού συμβόλου, βανδαλισμό και αλλοίωση του, καθώς, όπως φαίνεται, μονάχα, όταν αθλητές και καλλιτέχνες το υπογράφουν με το όνομά τους, όταν εμφανίζεται σε ενδύματα όλων των ειδών, ζωγραφισμένο και σε όλα τα σχήματα, ή όταν ανεμίζει έξω από κρατικά κτήρια σε σημαίες σκισμένες και αλλοιωμένες από τον χρόνο, δεν υπάρχει πρόβλημα. Η άλλη πλευρά δε, μιλά για ελευθερία των καλλιτεχνών, λογοκρισία και υπόκλιση κυβέρνησης στην δεξιά και τις ενστάσεις της.

Κοινό τους χαρακτηριστικό; Η πλήρης αδιαφορία για το συμβολισμό του έργου, χάνοντας έτσι την ευκαιρία που δόθηκε να ξεκινήσουν συζητήσεις  με κατεύθυνση προς την προστασία των γυναικών, που τα τόσα σεντόνια που στάλθηκαν στην καλλιτέχνη, καταδεικνύουν ως αναγκαία. Τόσες αντιδράσεις, ενστάσεις και συζητήσεις, σε καμία περίπτωση ανάλογες με αυτές που βλέπουμε, όταν συμβαίνει ένα τραγικό περιστατικό έμφυλης βίας και ένα ακόμη όνομα γράφεται στις λίστες με τα θύματα της. Μοιάζει σαν όλοι να είδαμε το έργο τέχνης όμως το μήνυμα του να μην έγινε  αντιληπτό. Η συζήτηση γύρω από την τέχνη, τον βανδαλισμό συμβόλων εθνικής σημασίας και το περιεχόμενο των εκθέσεων του Προξενείου κατέληξε να παίρνει τεράστιες προεκτάσεις, όσο το ζήτημα της βίας κατά των γυναικών παρέμεινε και πάλι, καλά κλειδαμπαρωμένο.

Κανένα panic button και καμία Παγκόσμια Ημέρα κατά της έμφυλης βίας δεν θα καταφέρει τίποτα, όσο η επαφή με το θέμα παραμένει επιδερμική και οι πολιτικές γραμμές επί του προβλήματος κυμαίνονται, με βάση το φαίνεσθαι και όχι το είναι. Τρανή απόδειξη για την ανικανότητα προστασίας απέναντι σε αυτό το είδος βίας, τα απανωτά περιστατικά, με την τελευταία τραγική γυναικοκτονία, μάλιστα να λαμβάνει χώρα, προ μερικών ημερών, με άτυχο θύμα μία 43χρονη, που είχε κάνει και καταγγελία για ενδοοικογενειακή βία. Ο σύντροφός της ετών 71 την είχε χτυπήσει τόσο βάναυσα που αδυνατούσε να περπατήσει χωρίς βοηθητικό “πι”. Οι αρχές την συμβουλεύουν εκείνη την ημέρα, να βρει καταφύγιο  και να κατεβάσει το πολυδιαφημισμένο panic button. Λίγες μέρες αργότερα στο πατρικό της όμως, όπου είχε καταφύγει, εκτελείται εν ψυχρώ από τον 71χρονο, που παραμόνευε έξω από το σπίτι, περιμένοντας την “σωστή στιγμή”. Λίγο καιρό πριν, στην Καλαμαριά 42χρονη εκτελείται και αυτή, από τον πρώην σύζυγο της, που αργότερα αυτοκτονεί. Μέσα καλοκαιριού 84χρονη πέφτει επίσης νεκρή από δίκανη καραμπίνα, ενώ δύο εβδομάδες έχει προηγηθεί η στυγερή δολοφονία της Άννα Ιβανκοβα, που μαρτύρησε στα χέρια του δολοφόνου της. Η λίστα με τις γυναικοκτονίες, δεν σταματά εδώ, ούτε την αρχή του έτους, ούτε στην αρχή της δεκαετίας, άλλα συνεχίζει.

Γυναίκες θα συνεχίσουν να αφήνουν την τελευταία τους πνοή, ανήμπορες μπροστά στο τέρας της έμφυλης βίας, το οποίο τρέφεται με την ασφάλεια του κοινωνικού και νομικού πλαισίου. Τέρας που δείχνει τις κοινωνικές ρωγμές και την επικράτηση της σκληρότητας και της βαναυσότητας της ανθρώπινης κοινωνίας. Κάθε γυναίκα που τραυματίζεται, επιτίθεται, δολοφονείται, είναι η σιωπηλή και ανυπεράσπιστη μαρτυρία του χειρότερου που έχουν οι άνθρωποι: ο θρίαμβος της ωμής βίας, τυφλής, άγριας, άρρωστης, σε κάθε συναίσθημα, σε οποιαδήποτε σκέψη, όπως έχει αναφέρει ο  David del Puerto.

Λόγια και πρωτοβουλίες, είναι περιττά και τίποτα παραπάνω από μία τρύπα στο νερό, όταν ούτε ο όρος γυναικοκτονία δεν έχει αναγνωριστεί νομικά καν στην χώρας μας, όταν οι δομές φιλοξενίας και τα κέντρα είναι υπό κατάρρευση, χωρίς προσωπικό και γενικά ελάχιστα, όταν η συνταγή Μπαλάσκα ακόμα “πετυχαίνει” και όταν εμείς μένουμε τελικά να απορούμε γιατί μιλάμε ακόμη για χρώματα, όταν η αδιαφορία έχει μετατραπεί στο βασικό όπλο της έμφυλης βίας.