Το νέο τοπίο στις κατασκευές και το ανεκτέλεστο «μαμούθ» των 15 δισ. ευρώ

Με προίκα ανεκτέλεστο άνω των 15 δισ. ευρώ μπήκαν στη νέα χρονιά οι «big 4» των κατασκευών έχοντας μπροστά τους τις προκλήσεις της έγκαιρης υλοποίησης των έργων, την έλλειψη εργατικού δυναμικού αλλά και μεγάλα project που έρχονται με τη μητέρα των μαχών, τον ΒΟΑΚ να είναι μια «ανάσα» πριν την τελική ανάδειξη αναδόχου.

Χθες το Υπουργείο Υποδομών έβαλε και τα τελευταία κομμάτια του παζλ για τη νέα πραγματικότητα, θέτοντας την προτεραιοποίηση στα έργα και την υλοποίησή τους. Επί τάπητος τέθηκαν το πολύ μεγάλο πρόγραμμα έργων, η στενότητα του Ταμείου Ανάκαμψης, τα αναπάντεχα γεγονότα όπως οι μεγάλες ζημιές από τον Daniel, οι οποίες δημιουργούν ένα δύσκολο τοπίο στη χρηματοδότηση των μεγάλων έργων του υπουργείου.

Το 2023 υπήρξε χρονιά σταθμός για το εγχώριο κατασκευαστικό γίγνεσθαι καθώς με την εξαγορά της ΑΚΤΩΡ από την Intrakat, πυροδοτήθηκε ο ανταγωνισμός, διαμορφώθηκαν νέες ισορροπίες και συμμαχίες και η διεκδίκηση μεγάλων διαγωνισμών που βγήκαν μετά από χρόνια έβγαλαν τον κλάδο από την ανομβρία.

ΓΕΚ – Τέρνα, ΙΝΤΡΑΚΑΤ και Άκτωρ, ΑΒΑΞ και ΜΕΤΚΑ πλέον εστιάζουν στην ολοκλήρωση των έργων αλλά και στη διεκδίκηση πλειάδας έργων σε υποδομές και παραχωρήσεις με τον πήχη για το 2024 να έχει τεθεί από την αφετηρία πολύ ψηλά.

Η προώθηση πλήθους διαγωνισμών σε ιδιωτικά και δημόσια έργα και σε κάθε τομέα των υποδομών πλαισιώνονται από τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης, το νέο ΕΣΠΑ, τα ιδιωτικά projects, τις αποκρατικοποιήσεις και αποτελούν τη βάση για θετική προοπτική σε βάθος χρόνου.

Η έλλειψη στελεχών και εργατικού δυναμικού, η εξασφάλιση εγγυητικών, η άνοδος του κόστους υλικών – ενέργειας και η προώθηση νέων διαγωνισμών σε ικανούς χρόνους είναι το τοπίο που θα κληθούν να πορευθούν οι εταιρείες, οι οποίες ωστόσο είναι πλέον ενισχυμένες και διατηρούν άμυνες, προσβλέποντας σε εξασφαλισμένη κερδοφορία.

Για το επόμενο διάστημα το ενδιαφέρον του κλάδου επικεντρώνεται στον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) και τη νέα παραχώρηση της Αττικής Οδού λόγω του μεγέθους των έργων.

Όσον αφορά στον ΒΟΑΚ των 2 δισ. αναμένεται η υπογραφή από την αρμόδια Επιτροπή του πρακτικού της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών, το οποίο στη συνέχεια θα εγκριθεί και από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Χρήστο Σταϊκούρα και αν δεν υποβληθούν ενστάσεις, τότε προβλέπεται να ανοίξουν αμέσως μετά οι οικονομικές προσφορές.

Οι προσφορές για την τελευταία μεγάλη σύμβαση παραχώρησης της χώρας από τους τρεις υποψήφιους μνηστήρες (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Μυτιληναίος- Άκτωρ Παραχωρήσεις και ΑΒΑΞ –Meridiam) υποβλήθηκαν τον περασμένο Μάιο, παραμονές των εθνικών εκλογών. Οι φάκελοι των τεχνικών προσφορών του έργου, έχουν αποσφραγιστεί και προχωρά η διαδικασία για το τρίτο και τελευταίο στάδιο του διαγωνισμού

Τον ΒΟΑΚ πλαισιώνουν άλλα δύο έργα που κατασκευάζονται με ΣΔΙΤ και με δημόσιους πόρους, το δημόσιο τμήμα του ΒΟΑΚ εκτελείται από την ΆΚΤΩΡ και αφορά το τμήμα του αυτοκινητόδρομου Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος, προϋπολογισμού 186 εκατ. ευρώ με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και το ΣΔΙΤ Χερσόνησος – Νεάπολη, μήκους 22 χιλιομέτρων και προϋπολογισμού 290 εκατ. ευρώ, το οποίο έχει αναλάβει η κοινοπραξία ΓΕΚ Τέρνα- Ακτωρ Παραχωρήσεις και Intrakat με χρηματοδότηση 90 εκατ. ευρώ από το RRF.

Όσο αφορά στη νέα 25ετη παραχώρηση της Αττικής Οδού η εκδίκαση της προσφυγής που έχει καταθέσει η κοινοπραξία Vinci – Mytilineos (επιλαχόντας προτιμητέος επενδυτής με προσφορά 3,106 δισ. ευρώ) στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) κατά του διαγωνισμού έχει προγραμματιστεί για το τέλος Ιανουαρίου. Προτιμητέος επενδυτής – πλειοδότης με προσφορά 3,27 δισ. ευρώ έχει αναδειχθεί η ΓΕΚ Τέρνα η οποία δεν αποκλείεται μελλοντικά και εφόσον βεβαίως τελικά αναλάβει την Αττική Οδό να συνεργαστεί και με άλλους οικονομικούς φορείς.

Παράλληλα το Υπουργείο Υποδομών χρειάζεται να εξασφαλίσει χρηματοδότηση για το σημαντικό για την Αθήνα έργο της επέκτασης της Λεωφόρου Κύμης, προκειμένου να αποσυμφορηθεί η Αττική Οδός, προϋπολογισμού 352,3 εκατ. ευρώ με ΦΠΑ (284,3 εκατ. χωρίς ΦΠΑ) Στο έργο έχει αναδειχτεί ανάδοχος, η κοινοπραξία Τέρνα – Άκτωρ – Ιntrakat.