Το μπρα ντε φερ ΗΠΑ-Ιράν και ο κίνδυνος για κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή

Το ερώτημα που πλανάται στην παγκόσμια κοινότητα μετά τα ανταποδοτικά χτυπήματα των ΗΠΑ προς το Ιράν, είναι αν το απευκταίο σενάριο για ουσιαστική εμπλοκή των δύο χωρών στην αιματοχυσία της Μέσης Ανατολής, που συνεχίζεται ανάμεσα σε Ισραήλ και Χαμάς, θα πάρει σάρκα και οστά.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Μετά την επίθεση με drone στην αμερικανική βάση στην Ιορδανία και τον θάνατο τριών στρατιωτών, η κυβέρνηση Μπάιντεν αντέδρασε άμεσα. Χτύπησε τις πολιτοφυλακές των «Φρουρών της Επανάστασης» του Ιράν που εδρεύουν σε Συρία και Ιράκ, κάνοντας επίδειξη στρατιωτικής ισχύος. Ήταν ένα μήνυμα της Ουάσιγκτον προς την Τεχεράνη ότι θα υποστεί ανάλογες ή και μεγαλύτερες συνέπειες στο μέλλον, εφόσον τα καθοδηγούμενα «παρακλάδια» της επιτεθούν ξανά σε αμερικανικούς στόχους.

Στον Λευκό Οίκο εκτιμούν ότι τα ανταποδοτικά χτυπήματα είναι η κατάλληλη συνταγή για να αποφευχθεί η αντιπαράθεση υψηλού κινδύνου με το Ιράν και να ανοίξει ο χώρος για τη διπλωματία. Το γεωστρατηγικό θεώρημα των συμβούλων του Μπάiντεν στηρίζεται στην πεποίθηση ότι η Τεχεράνη θα κλονιστεί από τη στρατιωτική δύναμη και τη βούληση των ΗΠΑ να απαντήσουν δυναμικά και ως εκ τούτου θα σταματήσει κάθε είδους προκλητική ή πολεμική ενέργεια.

Η συγκεκριμένη ανάλυση μοιάζει περισσότερο με υπόθεση εργασίας που δεν εδράζεται στα πραγματικά δεδομένα και στη συμπεριφορά του αντιπάλου, που στην προκειμένη περίπτωση είναι το Ιράν. Η πρόσφατη… ιστορία έχει δείξει το ακριβώς αντίθετο. Η δολοφονία του στρατηγού Σουλεϊμανί δεν πτόησε το Ιράν, ούτε και οι διαδοχικές επιδρομές των ΗΠΑ κατά φιλοιρανικών δυνάμεων τις τελευταίες εβδομάδες σε Ιράκ και Συρία. Επίσης τα χτυπήματα Αμερικανών αλλά και Βρετανών κατά του Χούθι στην Υεμένη, που βρίσκονται στη σφαίρα επιρροής του Ιράν, πάλι δεν έχουν επιφέρει κάποια σημαντική ανατροπή, καθώς οι αντάρτες συνεχίζουν τις επιθέσεις σε εμπορικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα.

Αχαρτογράφητα νερά

Το μπρα ντε φερ ανάμεσα σε Ουάσιγκτον και Τεχεράνη μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω κλιμάκωση και σε αχαρτογράφητα νερά… Μάλλον πρόκειται για φαντασίωση με υψηλό ρίσκο η άποψη πως τα εκατέρωθεν χτυπήματα Ιρανών και Αμερικανών είναι διαχειρίσιμα,  μπορούν να διαμορφώσουν μια συνθήκη ισορροπίας στη περιοχή και μεταξύ άλλων θα ενισχύσουν την προσπάθεια διπλωματικής επίλυσης του πολέμου στο Ισραήλ.

Με δεδομένο ότι ο δίαυλος επικοινωνίας Ουάσιγκτον-Τεχεράνης είναι σχεδόν ανύπαρκτος, όπως παραδέχθηκε και ο ίδιος ο Τζο Μπάιντεν, η λογική ότι «μιλούν τα όπλα» κατευθύνει τις εξελίξεις σε επικίνδυνους ατραπούς, όπως έχει διαφανεί στην παγκόσμια ιστορία. Και στην περίπτωση του πολέμου στο Ισραήλ, η περαιτέρω όξυνση στη Μέση Ανατολή, θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια σε πλήρη κατάρρευση της ειρηνευτικής διαδικασίας.