Το Κουρσκ και ο πόλεμος των εντυπώσεων

Ο Yevgeny Prighozin, ο αποθανών ηγέτης της Wagner και απροσδόκητος πρωταθλητής των Ρώσων στρατιωτών ενάντια στην ανικανότητα και την κακή στρατιωτική προετοιμασία από τα ανώτερα κλιμάκια του στενού κύκλου του Πούτιν, θα είχε δικαιωθεί, αν ζούσε, από την εισβολή της Ουκρανίας στην περιοχή του Κουρσκ και την αμετάβλητη τακτική της Ρωσίας στην κύρια γραμμή επαφής της με τις ουκρανικές δυνάμεις.

Γράφει ο *Δρ Ιωσήφ Δεμερτζής

Η ρωσική στρατηγική και οι συνακόλουθες τακτικές στην εισβολή στην Ουκρανία ήταν ένα μακρύ ρεύμα εξαιρετικά σπατάλης σε ανθρώπινο δυναμικό, ασυντόνιστων και ημι-συντονισμένων επιθέσεων ανθρώπινων κυμάτων εναντίον ουκρανικών προετοιμασμένων γραμμών, παρόμοιες με τις τακτικές που χρησιμοποιήθηκαν στον Πρώτο και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στο Ανατολικό Μέτωπο, με μειωμένο σύγχρονο οπλισμό και πολύ πυροβολικό. Σε συνδυασμό με τη συνεχή απουσία κρίσιμου πολεμικού υλικού στα πρώτα στάδια της σύγκρουσης, οι κραυγές του Πριγκοζίν κατά του Σόιγκου και του Γερασίμοφ, πρώην υπουργού Άμυνας της Ρωσίας και υπηρετούντος Αρχηγού του Επιτελείου των Ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων αντίστοιχα, (Σόιγκου, Γερασίμοφ πού είναι οι οβίδες; ) εξακολουθούν να ηχούν.

Αρκετό καιρό μετά τον θάνατό του και με τη Ρωσία να σημειώνει σημαντική πρόοδο στην περιοχή του Ντονμπάς χρησιμοποιώντας την αεροπορική της υπεροχή και συνεχίζοντας τον πόλεμο της φθοράς κατά της Ουκρανίας, η εξαιρετική σπατάλη σε ανθρώπινο δυναμικό συνεχίζεται. Η εισβολή της Ουκρανίας στο Κουρσκ αποτελεί μια πράξη που δεν έχει στρατιωτική λογική άσχετα με τις αιτιάσεις ότι έγινε ως μελλοντικό διαπραγματευτικό ατού σε πιθανές συζητήσεις με την Ρωσία.

Η περιοχή του Κουρσκ είναι επίπεδη, με ελάχιστα και μικρά φυσικά εμπόδια, με μικρούς οικισμούς άνευ ιδιαίτερης σημασίας.
Είναι επίσης μια περιοχή που είναι εξαιρετικά δύσκολο για τις ουκρανικές δυνάμεις να αμυνθούν λόγω του γεωγραφικού ανάγλυφου, με μεγάλο κίνδυνο αυτές μελλοντικά να καταστραφούν εφόσον μεταφερθούν ανάλογα ρωσικά στρατεύματα εκεί, ενώ ταυτόχρονα διεξάγονται πλήγματα σε ουκρανικά άρματα, οχήματα και βαρύ οπλισμό από ρωσικά όπλα μεγάλου βεληνεκούς.
Η Ρωσία φαίνεται να κάνει διαχείριση της κατάστασης, αξιοποιώντας το τεράστιο στρατηγικό της βάθος, δίνοντας προσωρινά χώρο για να εξοικονομήσει χρόνο και δυνάμεις ώστε να μεγιστοποιήσει τα εδαφικά οφέλη της στην πολύ πιο κρίσιμη περιοχή του Ντονμπας.

Η εισβολή της Ουκρανίας στο Κουρσκ, είχε διττό σκοπό, να κάνει από τη μια την Ρωσία να αποσύρει στρατεύματα από την περιοχή του Ντονμπάς (και να μετριάσει την πίεση προς τους Ουκρανούς εκεί) και από την άλλη να νικήσει στον πόλεμο των εντυπώσεων, παρουσιάζοντας μια έστω μικρή νίκη στο εξωτερικό της ακροατήριο ώστε να συνεχιστεί η εξωτερική βοήθεια.
Στο πρώτο έχει ήδη αποτύχει αφού η ρωσική ηγεσία καταλαβαίνει ότι δεν πρόκειται ποτέ να νικήσει τον πόλεμο της εικόνας στην Δύση, της οπτικής που παρατίθεται στον Δυτικό κοινό και δεν την ενδιαφέρει συνακόλουθα να κάνει ενέργειες που θα την αποσπάσουν από τον κύριο αντικειμενικό της σκοπό.

Στο δεύτερο, η Ουκρανική ηγεσία έχει κάτι να παρουσιάσει σε μη εξειδικευμένα κοινά , εσωτερικά και εξωτερικά, επιτρέποντας την τεράστια εισροή κεφαλαίων και πολεμικού υλικού, σε έναν πόλεμο που έχει ήδη κοστίσει στην Ουκρανία το μέλλον της θυσιάζοντας γενιές.
Οι πολιτικοί στόχοι τόσο της Ρωσίας όσο και των ΗΠΑ ωστόσο εξυπηρετούνται από την σημερινή κατάσταση ενώ χαμένες φαίνονται να είναι οι ευρωπαϊκές χώρες που ενέργησαν και ενεργούν πολλές φορές με τρόπους αντίθετους με τα οικονομικά και πολιτικά τους συμφέροντα ώστε να υποστηρίξουν την συνέχεια της σύγκρουσης. Η ρωσική επιθετικότητα είναι βεβαίως πραγματική, αν και παρόμοια με τις συμπεριφορές όλων των μεγάλων δυνάμεων ανά τα χρόνια και ανά τον κόσμο.

Η Ρωσία, θα βγει τουλάχιστον για τα επόμενα χρόνια από αυτήν την σύγκρουση αποδυναμωμένη και απομονωμένη.
θα έχει όμως αποκτήσει ενημερωμένη στρατιωτική εμπειρία, θα έχει θέσει σε εφαρμογή ένα καλύτερο σύστημα σχεδιασμού, προμήθειας και κατασκευής λειτουργικού στρατιωτικού εξοπλισμού κατάλληλου για τους σκοπούς της και θα έχει μια πολύ βαθιά δυσπιστία για όλα τα δυτικά πράγματα.

Θα ανησυχεί επίσης για την επερχόμενη ανατολική δύναμη που τηρεί το δικό της χρονοδιάγραμμα ενώ δεν είναι σε θέση να κάνει πολιτιστικές εισβολές στον δυτικό πυρήνα.

Η Κίνα και τα αχανή, άδεια σύνορα που μοιράζεται με την Ρωσία (άνω των τεσσάρων χιλιάδων χιλιομέτρων) αποτελούν ένα μεγάλο στρατηγικό πονοκέφαλο για την Μόσχα που κατέχει μεν τεράστιες εκτάσεις αλλά με πολύ μικρό αναλογικά πληθυσμό. Παρόμοιες ανησυχίες έχουν και οι ΗΠΑ όσον αφορά τις προθέσεις της Κίνας στον Ειρηνικό Ωκεανό.

Όσο για την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα έχει αποδείξει για ακόμα μια φορά ότι δεν υφίσταται ως ανεξάρτητη πολιτική οντότητα μπροστά στην μία και μοναδική υπερδύναμη και στα συμφέροντα αυτής.

*Δρ Ιωσήφ Δεμερτζή BA MA MSc Mres PhD
Ειδικός μαζικής διπλωματίας και πληροφοριακών επιχειρήσεων
Διευθυντής Έρευνας και Ανάλυσης Strategy International
[email protected]