Σ. Φάμελλος: Η Κυβέρνηση υπονόμευσε την συναίνεση στο νομοσχέδιο για την επιστολική ψήφο βάζοντας πάνω απ΄ όλα το στενό κομματικό της όφελος

Ομιλία του Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, επί του νομοσχεδίου για την Επιστολική Ψήφο
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, κυρία και κύριε Υπουργέ, η Κυβέρνηση κατάφερε να δυναμιτίσει τη συζήτηση αυτού του σημαντικού νομοσχεδίου. Όχι μόνο με την αιφνιδιαστική τροπολογία για την επιστολική ψήφο και στις εθνικές εκλογές, που κυριολεκτικά πέταξε χθες στο τραπέζι η κ. Κεραμέως, αλλά και συνολικά με τη στάση που κράτησε σε όλη τη συζήτηση αυτού του νομοσχεδίου, αλλά και πριν την κατάθεση του.

Δυστυχώς, ο κ. Μητσοτάκης και οι Υπουργοί του επέλεξαν να προσβάλουν αυτή τη διαδικασία. Να προσβάλουν και τη νομοθετική διαδικασία αλλά και τις προβλέψεις του Συντάγματος που δεν προβλέπουν απλά, αλλά επιβάλλουν συναίνεση για τα θέματα αυτά. Και το έκαναν γιατί η πρόθεσή τους είναι μόνο η δημιουργία εντυπώσεων και το κομματικό όφελος, με μοναδικό στόχο να συνεχίσουν να χειρίζονται τις υπουργικές ή και την πρωθυπουργική καρέκλα.

Όμως, όλοι και όλες οφείλουμε να προσέχουμε και να περιφρουρούμε τη νομοθετική διαδικασία, ιδιαίτερα στα θέματα του πυρήνα της Δημοκρατίας που είναι η εκλογική διαδικασία. Το ερώτημα βέβαια που μας δημιουργήθηκε είναι αν εμείς θα ακολουθήσουμε τον κ. Μητσοτάκη σ’ αυτόν τον κατήφορο ή θα υπερβούμε το πρόβλημα που δημιούργησε ο κ. Μητσοτάκης δια της κ. Κεραμέως και με τη χθεσινή κίνηση.

Οφείλουμε να πούμε ότι οι επιλογές αυτές απαξιώνουν την πολιτική. Οδηγούν την κοινωνία σε μια απολίτικη για να μην πω και αντιπολιτική στάση. Μετά βέβαια προσπαθούν να μας πείσουν ότι η επιδίωξή τους με την επιστολική ψήφο είναι να μειώσουν την αποχή. Πώς γίνεται όμως αυτό, όταν οι επιλογές σας ακόμα και εδώ στο Κοινοβούλιο είναι επιλογές που απομακρύνουν τον πολίτη από την πολιτική, που απαξιώνουν την πολιτική συζήτηση; Ακόμα και η διαδικασία της τροπολογίας που επιλέχθηκε είναι προσβλητική και για τον Κανονισμό της Βουλής. Και να πούμε την αλήθεια. Η προτροπή του κ. Μητσοτάκη για αποχή από την ψήφιση του επόμενου πιθανά νομοσχεδίου, για το δικαίωμα στο γάμο, των Βουλευτών που διαφωνούν είναι ξεκάθαρη. Η κ. Κεραμέως μας ζητάει υποκριτικά σήμερα να λάβουμε μέτρα για να ενισχύσουμε τη συμμετοχή στην πολιτική την ίδια στιγμή που ο Πρωθυπουργός προτρέπει τους Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας αλλά και τους Υπουργούς του να απέχουν. Εκεί καταλήγουν οι ανίερες συμμαχίες με την ακροδεξιά με μόνο στόχο τη διατήρηση της καρέκλας της εξουσίας.

Εμείς επιλέξαμε από την πρώτη στιγμή της ενημέρωσής μας από την κ. Κεραμέως και τον κ. Λιβάνιο να τηρήσουμε μια υπεύθυνη και σοβαρή στάση, όπως κάνει πάντα ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία. Τοποθετηθήκαμε υπέρ της νομοθετικής εξειδίκευσης της συνταγματικής πρόβλεψης για την επιστολική ψήφο για τους απόδημους Έλληνες και τις Ελληνίδες. Υπήρξαμε ανοιχτοί στη συζήτηση και δεχτήκαμε να συζητήσουμε και τις παραμέτρους της επιστολικής ψήφου και για τους πολίτες εντός της επικράτειας που αδυνατούν αντικειμενικά να προσέλθουν στα εκλογικά τμήματα. Καταθέσαμε από την πρώτη συνάντηση -τη συνάντηση ενημέρωσης του Δεκεμβρίου- ερωτήματα και προτάσεις πάντα ελέγχοντας τη συνταγματική πρόβλεψη και τις συνταγματικές υποχρεώσεις. Συνεχίσαμε στις επιτροπές. Καταθέσαμε επεξεργασμένες προτάσεις και με έγγραφα μέσα στην επιτροπή και με τροπολογία εδώ στην Ολομέλεια. Και μάλιστα για μεταρρυθμίσεις οι οποίες ενισχύουν την εκλογική διαδικασία αξιοποιώντας και την τεχνολογική πρόοδο. Διότι δεν είναι δυνατόν να συζητάμε το 2024 για εκλογές και διαδικασίες δημόσιες και η πολιτεία να μην ενσωματώνει ψηφιακά εργαλεία.

Όμως η προσπάθεια αυτή αγνοήθηκε παντελώς από την Κυβέρνηση η οποία δεν ήταν απλά ανεπαρκής. Υπάρχει μεγάλη τεχνική-νομοτεχνική ανεπάρκεια στο νομοσχέδιο. Όμως η Κυβέρνηση έχει και άλλα σχέδια, πέρα από την ανεπάρκεια, τα οποία υποτιμούν συνεχώς τη Δημοκρατία. Να το πούμε απλά.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ αποδείχθηκε συνεπής στη συζήτηση αυτή -και πρέπει να πω όχι μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης- και η Κυβέρνηση αποδείχθηκε και ασυνεπής και ανεπαρκής. Αποδείχτηκε ανάξια να αξιοποιήσει τη διάθεση συναίνεσης που έδειξε η αντιπολίτευση και δεν έδειξε η Κυβέρνηση. Ναρκοθέτησε την προσπάθεια ουσιαστικής σύγκλισης με αποκορύφωμα βέβαια την εμπρηστική και τυχοδιωκτική χθεσινή τροπολογία. Προσέξτε. Καταθέσατε μια τροπολογία εν γνώσει σας ότι αυτή απαιτεί διευρυμένη πλειοψηφία 200 ψήφων την οποία όχι μόνο δεν επιδιώξατε αλλά και την υπονομεύσατε. Αυτό έκανε η Κυβέρνηση χθες.

Εμείς αποδείξαμε δύο πράγματα. Η συζήτηση που ανοίξατε για την επιστολική ψήφο πρώτα από όλα είναι υποκριτική και ουδόλως είναι απόδειξη δημοκρατικότητας και μεταρρυθμίσεων. Αλλά αποδείχθηκε και κάτι ακόμα. Ότι η Κυβέρνηση όλα αυτά τα κάνει για δημιουργία εντυπώσεων και κομματικό όφελος.

Ακόμα και στην περίπτωση των αποδήμων αποδείξατε ξανά χτες και με τις σημερινές τοποθετήσεις ότι τους αντιμετωπίζετε μόνο ως εκλογικό κοινό εφόσον στοχεύετε στην ψήφο τους και δεν τους αποδίδετε το βασικό δικαίωμα, που είναι το δικαίωμα του εκλέγεσθαι. Αν σας ενδιαφέρει τόσο πολύ η πραγματική συμμετοχή των αποδήμων να ψηφίσετε τώρα την τροπολογία μας για τις εκλογικές περιφέρειες των αποδήμων ώστε να εκλέγονται απόδημοι που να εκπροσωπούν απόδημους και να έχουν φωνή μέσα εδώ όπως κάνουν και άλλες χώρες με μεγάλη διασπορά, όπως η γειτονική μας Ιταλία. Είναι η τρίτη φορά που καταθέτουμε αυτή την τροπολογία.

Εξάλλου αυτό ζητούν οι απόδημοι και αυτό δεν το κάνετε. Διαχειρίζεστε τα αιτήματά τους αλά καρτ. Ό,τι συμφέρει εσάς.

Είναι προφανής βέβαια παράλληλα η στόχευση που έχετε να παρουσιάσετε τον κ. Μητσοτάκη και την Κυβέρνησή σας ως εκσυγχρονιστική, φιλελεύθερη, δημοκρατική. Γιατί το κάνετε αυτό; Γιατί πολύ απλά δεν στοχεύετε μόνο στο λεγόμενο κεντρώο εκλογικό κοινό αλλά και γιατί βαρύνεστε με σοβαρότατες παραβιάσεις των δημοκρατικών κανόνων. Εκ των προτέρων εμείς σας ξεκαθαρίζουμε ότι δεν θα σας κάνουμε αυτή τη χάρη. Δεν φτάνει κανένα νομοσχέδιο για να κουκουλώσει και να σβήσει τα σοβαρότατα ελλείμματα και τις υποχωρήσεις του δημοκρατικού αλλά και του ευρωπαϊκού κεκτημένου επί Κυβέρνησης Μητσοτάκη στην Ελλάδα.

Το κράτος δικαίου στη χώρα μας δέχεται συνεχώς πλήγματα από την Κυβέρνηση Μητσοτάκη. Η συζήτηση στις 17 Ιανουαρίου στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ήταν αποκαλυπτική. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ευρωβουλευτών του προοδευτικού τόξου παραδέχθηκε ότι υπάρχουν σοβαρά ζητήματα δημοκρατίας και ελευθερίας του Τύπου στην Ελλάδα. Ζητήματα που ξεκινούν από το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων, από τις στρατηγικές αγωγές κατά των δημοσιογράφων, τις επιθέσεις σε μέλη Ανεξάρτητων Αρχών, την έλλειψη πολυφωνίας στα Μέσα Ενημέρωσης.

Η Ευρωβουλευτής των Φιλελεύθερων, η Σοφί Ιντ’ Βελτ, είπε στα ελληνικά: «Δεν σας αφήνουμε μέχρι να υπάρξει δικαιοσύνη». Πού απευθυνόταν; Απευθυνόταν στη χήρα Καραϊβάζ, στους γονείς των θυμάτων του δυστυχήματος στα Τέμπη, στους συγγενείς των νεκρών στο ναυάγιο στην Πύλο, στους δημοσιογράφους που έχουν δεχθεί επιθέσεις από την Κυβέρνηση επειδή της άσκησαν κριτική. Και το δυστύχημα είναι ότι κάνατε ό,τι μπορούσατε για να κρύψετε αυτήν τη συζήτηση από το ελληνικό κοινό: Χαμηλά στα περισσότερα Μέσα Ενημέρωσης, απαξίωση από τους Βουλευτές σας, ακόμα και η κ. Κεραμέως το χαρακτήρισε «πρωτοβουλία μιας πολύ συγκεκριμένης μειοψηφίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου». Ούτε μία λέξη, βέβαια, από τον κύριο Μητσοτάκη.

Η συζήτηση για τα θεμελιώδη δικαιώματα στην Ελλάδα δεν είναι πολυτέλεια, είναι ανάγκη γιατί σε αυτά τα δικαιώματα στηρίζεται η δημοκρατία μας .Και, όσο και αν θέλετε να κρύψετε ό,τι συμβαίνει, εμείς θα είμαστε εδώ, μέσα και έξω από τη Βουλή και θα συνεχίσουμε να ζητάμε απαντήσεις για το PREDATOR, για τις υποκλοπές, για τις επισυνδέσεις της ΕΥΠ, για τη σύνδεση των υποκλοπών με τον εγκέφαλο μέσα στο Μαξίμου, αλλά και για την απαλλαγή της εισαγγελέως που υπέγραψε αυτές τις σχετικές εντολές παρακολουθήσεων.

Θα αναδεικνύουμε τις αντισυνταγματικές μεθοδεύσεις: Στην αλλαγή της σύνθεσης της ΑΔΑΕ, στην άσκηση διώξεων σε μέλη της Ανεξάρτητης Αρχής για τη διερεύνηση του σκανδάλου των υποκλοπών, στη δολοφονία χαρακτήρα που επιδιώξατε να κάνετε για τον Πρόεδρο, τον κ. Ράμμο, αλλά και για τη χειραγώγηση των Μέσων Ενημέρωσης, για τη «λίστα Πέτσα» και όλες τις επόμενες λίστες, για την άσκηση στρατηγικών αγωγών κατά των δημοσιογράφων που επιτελούν το λειτούργημά τους, αλλά και για τη νέα αλλαγή στους Ποινικούς Κώδικες, η οποία ευθέως απειλεί με φυλάκιση δημοσιογράφους, αν σας κάνουν κριτική.

Θα μιλήσουμε, επίσης, για την απαράδεκτη επιλογή της Νέας Δημοκρατίας να αμνηστεύσει τον κ. Καραμανλή για τη σύμβαση 717, παρ’ ότι λάβατε ποινική δικογραφία από την ευρωπαϊκή εισαγγελική αρχή για τις κακουργηματικές ευθύνες του κ. Καραμανλή και επιλέξατε να τις κρύψετε και να μην ψηφίσετε τη δική μας πρόταση για προκαταρκτική επιτροπή.

Αλλά θα συνεχίσουμε να μιλάμε και για την άρνηση του Λιμενικού να κάνει εσωτερική πειθαρχική έρευνα για το ναυάγιο στην Πύλο, η οποία οδήγησε και τον Συνήγορο του Πολίτη να ανακοινώσει ότι ξεκινά ανεξάρτητη έρευνα. Παρά την επιμελή σας προσπάθεια να φιλοτεχνήσετε ένα φιλελεύθερο προσωπείο στον κ. Μητσοτάκη, η αλήθεια δεν κρύβεται και όλα αυτά που σας ανέφερα ζητούν απαντήσεις.

Κύριε Πρόεδρε, οφείλω να επανέλθω στο περιεχόμενο του νομοσχεδίου που θυμίζω ότι έχει τίτλο την εκλογή Ευρωβουλευτών. Και αυτό γιατί η Κυβέρνηση παραβιάζει ακόμα και τα θέματα αυτά της δεοντολογίας, εισάγοντας με τροπολογία ρυθμίσεις για τις εθνικές εκλογές.

Μας φέρνετε ένα νομοσχέδιο για την εκλογική διαδικασία των Ευρωεκλογών που, πρώτα απ’ όλα, δεν ακολουθεί τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκάθαρα έχει πει ότι δεν μπορεί να αλλάζει το εκλογικό σύστημα σε λιγότερο από έναν χρόνο πριν τις Ευρωεκλογές, για να υπάρχει εμπιστοσύνη του πολίτη στη διαδικασία αυτή.

Και εσείς τί κάνετε; Το γράφετε στα παλιά σας τα παπούτσια. Λιγότερο από έξι μήνες πριν τις εκλογές έρχεστε να αλλάξετε το εκλογικό σύστημα. Και, πώς το κάνετε αυτό; Αφού πρώτα επιλέξατε ποιο εκλογικό σύστημα βολεύει την Κυβέρνησή σας. Κατάντια είναι αυτό. Πρώτα μαγειρέψατε το εκλογικό σύστημα και μετά εισάγατε τη συζήτηση για την επιστολική ψήφο. Τα ξέρετε πολύ καλά. Τα κάνατε εσείς οι ίδιοι.

Πόσο ευρωπαϊκό, άραγε είναι αυτό; Ειδικά για την ψήφο των αποδήμων, το εκλογικό σύστημα έχει αλλάξει τρεις φορές μέσα σε σχεδόν μία θητεία και λίγους μήνες της Κυβέρνησης Μητσοτάκη. Η ταχύτητα από την άλλη μεριά και το χρονοδιάγραμμα που επιλέξατε, έχει επιπτώσεις και στην προχειρότητα του νομοσχεδίου, γιατί έχω εντοπίσει πάρα πολλά σημεία προχειρότητας: Γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, μεθοδολογικά προβλήματα, νομοτεχνικές ελλείψεις.

Υπάρχουν ερωτήματα ακόμα και αν θα καταφέρετε να το υλοποιήσετε όπως αυτό το απίστευτο ότι μπορεί ένας απόδημος να ενημερωθεί τα μεσάνυχτα του Σαββάτου προς την Κυριακή των εκλογών ότι δεν μπορεί να ψηφίσει επειδή δεν παραλήφθηκε η ψήφος του και πρέπει να έρθει στην Ελλάδα γιατί δεν υπάρχουν εκλογικά τμήματα πουθενά στα προξενεία.

Η μεθόδευση αυτή του χρονοδιαγράμματος δυναμίτισε ακόμη μια φορά τη δυνατότητα συναίνεσης για ένα μείζον ζήτημα δημοκρατίας. Δεν έγινε ουσιαστική διαβούλευση με τα κόμματα και τους φορείς γιατί, προφανώς, αυτή η διαδικασία δεν εισήλθε στο δημόσιο διάλογο. Ήρθατε και συζητήσαμε τον Δεκέμβριο χωρίς να υπάρχει προσχέδιο, σας θέσαμε από τότε ζητήματα και ερωτήματα, τα οποία υπάρχουν και σήμερα, απόδειξη ότι έως και σήμερα δεν λύσατε τίποτα απ’ όλα αυτά.

Πέρα όμως από τη διαδικασία, μεγάλο πρόβλημα είναι και το περιεχόμενο του νομοσχεδίου. Πράγματι, το είπε η εισηγήτριά μας, η κυρία Πούλου, από την πρώτη της τοποθέτηση ότι υπάρχουν σοβαρά ζητήματα αντισυνταγματικότητας. Και για τον λόγο αυτό, επειδή εμείς θεωρούμε μείζον το ζήτημα της διευκόλυνσης της επιστολικής ψήφου -ιδιαίτερα για τους αποδήμους που το γράφει και το προβλέπει το Σύνταγμα- εμείς καταθέσαμε τις προτάσεις-τροπολογίες μας. Τουλάχιστον δέκα είναι οι ρυθμίσεις, ενταγμένες σε τρεις τροπολογίες, που έχουμε καταθέσει, για να μην υπάρχουν προβλήματα.

Ήρθαμε, δηλαδή, στην ανεπάρκειά σας ή και στην έλλειψη πολιτικής βούλησης, να βρούμε εμείς λύσεις. Το έκανε αυτό η υπεύθυνη Αξιωματική Αντιπολίτευση της χώρας, αλλά δεν είναι υπεύθυνη η Κυβέρνηση. Ήμασταν ξεκάθαροι και είχαμε δηλώσει ότι είμαστε υπέρ της στρατηγικής επιλογής της επιστολικής ψήφου.

Ναι, θέλουμε να συζητηθεί η επιστολική ψήφος και θέλουμε να συζητιέται κάθε εργαλείο βελτίωσης της συμμετοχής των πολιτών στην εκλογική διαδικασία, στον πυρήνα της δημοκρατίας. Και είμαστε υπέρ και στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών. Γιατί μιλάμε για μια σύγχρονη πολιτεία. Αυτή είναι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ: Μια ισχυρή σύγχρονη ανθρώπινη πολιτεία.

Εμείς θέλαμε να βρεθεί λύση και με όρους διαφάνειας και αξιοπιστίας για όσους αντικειμενικά δεν μπορούν να προσέλθουν στα εκλογικά τμήματα, πέρα δηλαδή από τους απόδημους. Από το Δεκέμβριο σάς επισημάναμε στη συνάντηση που κάναμε -με δικό σας αίτημα- στο γραφείο μας, ότι υπάρχει σοβαρό ζήτημα στην εκτεταμένη εφαρμογή της επιστολικής ψήφου στο εσωτερικό της χώρας, γιατί υποτιμά μια άλλη βασική πρόβλεψη του Συντάγματος, για «την καθολικότητα, την αμεσότητα και τη μυστικότητα της ψήφου».

Δηλαδή, εσείς προτείνετε τώρα την εφαρμογή της επιστολικής ψήφου, ακόμα και στους πολίτες που κατοικούν δίπλα στα εκλογικά τμήματα και ακυρώνετε τη δυνατότητα να υπάρχουν, τουλάχιστον, ταυτόχρονα εκλογικά τμήματα στο εξωτερικό. Στερείτε δικαιώματα, δηλαδή.

Όμως το Σύνταγμα, ξεκάθαρα, προβλέπει την επιστολική ψήφο ως μία θετική κάμψη μόνο για αυτούς και αυτές που αδυνατούν να προσέλθουν. Δεν υπάρχει, όμως, πουθενά η επιλογή η επιστολική ψήφος να αποτελέσει τον κανόνα.

Σε κάθε περίπτωση, εμείς θέσαμε τα ερωτήματα αυτά γιατί θέλαμε να σας επισημάνουμε ότι υπάρχει ζήτημα αμεσότητας και μυστικότητας. Και για πολλές κοινωνικές ομάδες υπάρχουν και τα ερωτήματα της χειραγώγησης. Δεν απαντήσετε πως θα αντιμετωπίσετε τις πιέσεις σε ένα οικογενειακό περιβάλλον ή στον χώρο εργασίας .

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, πρέπει να το ξεκαθαρίσουμε:

Η Κυβέρνηση έκανε τα πάντα, χωρίς ιερό και όσιο, με μόνο σκοπό να τροφοδοτήσει την προπαγάνδα της. Αποδείχθηκε ότι ακόμα και τα στατιστικά που βάλατε μέσα στην Αιτιολογική Έκθεση είναι κομμένα και ραμμένα στα μέτρα σας. Το αποκάλυψε και αυτό η εισηγήτρια μας. Δηλαδή, αντί να παραθέσετε πλήρη στοιχεία για την εφαρμογή της επιστολικής ψήφου εντός επικρατείας σε σαράντα οκτώ κράτη, όπου τριάντα πέντε δεν την έχουν υιοθετήσει καθόλου -αναφέρομαι στα κράτη της Ευρώπης- και έξι την έχουν υιοθετήσει μόνο σε ειδικές συνθήκες και για ειδικές περιπτώσεις, εσείς μας φέρατε στοιχεία μόνο για είκοσι δύο από τα σαράντα οκτώ. Προσέξτε, λιγότερα και από τα μισά, για να φτιάξετε μια ψευδή εικόνα. Τι κάνατε; Μαγειρέψατε τα στατιστικά για να δημιουργήσετε μία εικονική πραγματικότητα ότι –δήθεν- η επιστολική ψήφος είναι κανόνας στην Ευρώπη και ενώ ο κανόνας είναι ότι, χωρίς περιορισμούς, είναι εξαίρεση!

Από την άλλη, οφείλω να σας θυμίσω ότι η επιστολική ψήφος, σύμφωνα με το δίκαιο της Ένωσης, πρέπει να εφαρμόζεται με επαρκή μέτρα ώστε να διασφαλίζεται η αξιοπιστία του αποτελέσματος, ο μυστικός χαρακτήρας της ψηφοφορίας και η προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Στη δική σας πρόταση αποκαλύφθηκε -και από τους φορείς- ακριβώς το αντίθετο.

Πρώτον, απουσιάζει η λεγόμενη τρίτη έμπιστη οντότητα, αξιόπιστη οντότητα, που θα διασφαλίσει την αξιοπιστία και το αδιάβλητο της διαδικασίας. Αναφέρθηκαν πλείστα παραδείγματα εδώ μέσα. Δεν υπάρχει μια δημόσια αρχή ή ένας αντιπρόσωπος δικαστικής αρχής που θα διασφαλίζει την αμεσότητα ή θα εξασφαλίζει ότι έχει αποτραπεί κάθε δυνατότητα εκβιασμού ή εκφοβισμού του εκλογέα ή άλλης αυθαίρετης παρέμβασης. Δεν υπάρχει πουθενά. Η Κυβέρνηση δεν έλαβε υπόψη της ούτε τις προβλέψεις διεθνών οργανισμών, της Επιτροπής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του ΟΗΕ, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη, της Επιτροπής Βενετίας του Συμβουλίου της Ευρώπης. Και δεν προβλέπει κανένα μέτρο για να επιλύσει αυτά τα σοβαρά ζητήματα του κινδύνου χειραγώγησης και της νοθείας της εκλογικής βούλησης.

Σας επισημάναμε, επίσης, ότι υπάρχουν σοβαρά ζητήματα για την ταυτοπροσωπία, λόγω ψηφιακού αναλφαβητισμού, για τους αδύναμους, ανήμπορους -ας το πω έτσι- πιθανά και κατάκοιτους συμπολίτες μας, που δεν έχουν την πρόσβαση στα ψηφιακά εργαλεία και υπάρχει ζήτημα ταυτοπροσωπίας.

Έχουμε και άλλα πολλά που σας έχουμε καταθέσει. Πρακτικά ερωτήματα: Πώς θα φτάσει το υλικό σε απομακρυσμένες περιοχές; Πώς θα συλλεχθεί αξιόπιστα και με προστασία της -αν θέλετε- εμπιστευτικότητας της ψήφου, αλλά και ερωτήματα όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα της συλλογής.

Να σας κάνω ένα ερώτημα; Βάλατε μία διαδικασία επιστολική, ενώ εσείς κλείνετε τα περισσότερα παραρτήματα των ΕΛΤΑ στην ελληνική επαρχία. Πώς ακριβώς, πέστε μου, συμβιβάζονται αυτές οι δύο πρακτικές;

Γεννιούνται, λοιπόν, πολλά ζητήματα εμπιστοσύνης στην εκλογική διαδικασία. Και όπως επισημαίνει και η επιστημονική υπηρεσία της Βουλής υπάρχει προβληματισμός αν θα διασφαλιστεί η αρχή της ταυτόχρονης διενέργειας των εκλογών εντός της Επικρατείας που θέτει ως όρο το Σύνταγμα. Η πλήρωση της αρχής αυτής συναρτάται τόσο με την ελεύθερη διαμόρφωση πολιτικής βούλησης όσο και με το αδιαίρετο του εκλογικού σώματος.

Προκύπτουν όμως και ζητήματα προχειρότητας -εξαιτίας του χρονοδιαγράμματος που επιλέξατε, αφού λύσατε το εκλογικό σύστημα που σας βολεύει, μετά τρέξατε την πρόταση επιστολικής ψήφου σε λίγο χρόνο-. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι και οι ουσιώδεις παρατηρήσεις που υποβλήθηκαν από τον Πρόεδρο της Αρχής για τα προσωπικά δεδομένα. Εκ των υστέρων πάτε να το καλύψετε. Δεν έγινε δημόσιος διάλογος με ακαδημαϊκούς, με ανεξάρτητες αρχές, με την κοινωνία των πολιτών, για να μπορέσουμε να καταλήξουμε σε όλα αυτά.

Όμως, αυτό που θέλω να το ξεκαθαρίσουμε στην Ολομέλεια είναι ότι η Νέα Δημοκρατία επιλέγει να υποβαθμίσει το βασικό χαρακτηριστικό των εκλογών, ότι καμία άλλη διαδικασία ψηφοφορίας δεν μπορεί να υποκαταστήσει πλήρως την αυτόνομη και αυτοπρόσωπη άσκηση της εκλογικής βούλησης. Κι αυτό είναι πολιτική σας επιλογή απ’ ό,τι φαίνεται.

Το ότι η προτεραιότητά σας είναι το εκλογικό συμφέρον φάνηκε και από το άρθρο της κατανομής των εδρών. Η αλλαγή του εκλογικού μέτρου στο παρά πέντε με την σοφιστεία αυτή ότι στο μέτρο μετράνε τα κόμματα μόνο πάνω από 3% είναι προφανές -και το τρέξαμε το σενάριο αυτό- ότι δίνει περισσότερες έδρες στο κόμμα ή και στα κόμματα με τις περισσότερες ψήφους. Αυτό δεν είναι, δηλαδή, μια ευκαιριακή, προς όφελος του κομματικού συμφέροντος, μεταβολή του εκλογικού συστήματος λιγότερο από έξι μήνες πριν τις ευρωεκλογές; Οφείλω να πω ότι την ίδια στόχευση, δηλαδή αυτή την κομματική εκλογική στόχευση, είχε και το νομοσχέδιο για τους απόδημους που περάσατε το καλοκαίρι.

Όσο, όμως, για τη χθεσινή τροπολογία της κ. Κεραμέως, εντάξει οφείλω να πω ότι δεν τη χαρακτηρίζεις και μία σοβαρή στάση με σεβασμό στη δημοκρατία. Κατ’ αρχήν γιατί υπονόμευσε τη δυνατότητα συναίνεσης ενώ στοχεύει σε διακόσιες και άνω ψήφους μέσα στην Ολομέλεια. Προσβάλλετε τον πυρήνα της δημοκρατικής λειτουργίας. Κυρία Κεραμέως, φανερώνετε όχι μόνο εκνευρισμό, αλλά και μια έλλειψη σοβαρότητας. Μας έχει συνηθίσει η Κυβέρνηση σε αυτήν την επικοινωνιακή και επιφανειακή διαχείριση.

Στο θέμα, λοιπόν, της εκπροσώπησης των αποδήμων εμείς καταθέσαμε ξανά σήμερα την ολοκληρωμένη πρότασή μας για τη δημιουργία τεσσάρων εκλογικών περιφερειών των αποδήμων, ώστε να εκπροσωπούνται εδώ μέσα στην ελληνική Βουλή. Αυτό είναι που ζητούν κατά προτεραιότητα οι απόδημοι. Μην κρύβετε και μην κόβετε τα λόγια τους. Βάζουν πρώτα αυτό το ζήτημα. Δεν το κάνετε όμως.

Δεν τους δίνετε το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι. Κι όμως αξίζει στους απόδημους να εκπροσωπούνται στην ελληνική Βουλή. Το ότι το αρνείστε μας επιβεβαιώνει απλά ότι τους θέλετε μόνο για ψηφοφόρους, για εκλογικό κοινό και νομίζω ότι αυτό είναι υποτίμηση της ελληνικής διασποράς.

Θέλω, όμως, να θέσουμε κι ένα άλλο ερώτημα. Αν ενδιαφέρεστε τόσο πολύ για τους απόδημους, τι κάνατε τα τελευταία τέσσερα χρόνια για την ελληνική διασπορά; Τα προβλήματα που οι ελληνικές κοινότητες έχουν θέσει είναι ξεκάθαρα. Πρώτα απ’ όλα να πάρουμε την υποβάθμιση του απενεργοποιημένου Συμβουλίου Αποδήμου Ελληνισμού. Τι κάνατε γι’ αυτό; Λόγια μόνο. Τέσσερα χρόνια τίποτα. Τι κάνατε για την εκπαίδευση που έχει τόσα πολλά προβλήματα; Οι φορείς αναφέρθηκαν στη διαβούλευση σ’ αυτά τα μεγάλα ζητήματα και πολλοί Βουλευτές μας έχουν κάνει παρεμβάσεις. Η συνεχής μείωση των κονδυλίων για την εκπαίδευση -για την ελληνική εκπαίδευση- επιφέρει αρνητικά αποτελέσματα στα ελληνόπουλα τελευταίας γενιάς σε όλη την ελληνική διασπορά. Ξέρετε ότι το μεγαλύτερο ελληνικό σχολείο, το σχολείο «Αριστοτέλης» στο Μόναχο, η μεγαλύτερη σχολική μονάδα με πάνω από 750 μαθητές είναι πιθανόν να πάψει να λειτουργεί λόγω μη ανανέωσης του συμβολαίου του; Τι κάνατε γι’ αυτό, αν πράγματι νοιάζεστε για τους απόδημους; Πόσο υποκριτικό, λοιπόν, να λέτε ότι σας ενδιαφέρει και θέλετε να ενισχύσετε τον ακατάλυτο δεσμό με την πατρίδα, όταν δεν έχουν σχολεία.

Ας αναλύσουμε, όμως, και τις υπόλοιπες παρεμβάσεις μας. Από την πρώτη μέρα σας καταθέσαμε τους προβληματισμούς, τον Δεκέμβριο. Είμαστε μαζί με την κ. Πούλου και τον κ. Ξανθόπουλο. Τεκμηριωμένα σας καταθέσαμε πρόταση για ολοκληρωμένες ρυθμίσεις. Πρώτον, καταθέσαμε προτάσεις για το θέμα της ταυτοπροσωπίας και της αξιοπιστίας για όσους διαμένουν στο εξωτερικό και για όσους αδυνατούν να έρθουν στα εκλογικά τμήματα στο εσωτερικό. Σας καταθέσαμε επιπλέον μία πρόταση για την αξιόπιστη τρίτη οντότητα, αλλά καταθέσαμε και μία πρόταση για την ανεξάρτητη εκλογική αρχή.

Εσείς δεν έχετε δυνατότητα να συζητήσετε καμία πραγματική δημοκρατική μεταρρύθμιση. Περνιέστε για ψευτοεκσυγχρονιστές, ενώ δεν έχετε μία μεταρρυθμιστική πρόταση να καταθέσετε που να προχωράει μπροστά τη δημοκρατία μας και να ενισχύει το κράτος δικαίου και τις λειτουργίες της διοίκησης στην Ελλάδα;

Τα περισσότερα κράτη έχουν υιοθετήσει μία τέτοια πρωτοβουλία για την ανεξάρτητη εκλογική αρχή, με τη συμμετοχή δικαστικών λειτουργών, ανεξάρτητων αρχών, του επιστημονικού κόσμου, των κομμάτων, για να υπάρχει διασφάλιση και διαφάνεια της φερεγγυότητας για χρήση πληροφοριακών συστημάτων και κυρίως για την εξασφάλιση της δυνατότητας να ασκείται το εκλογικό δικαίωμα σε όσους απουσιάζουν.

Εμείς, λοιπόν, καταθέσαμε και τη μεγάλη πρόταση-τομή για το ηλεκτρονικό εκλογικό κατάλογο.

Γιατί υπάρχει ο ηλεκτρονικός εκλογικός κατάλογος στο Υπουργείο Εσωτερικών. Και δεν το ξέρουμε μόνο ως ΣΥΡΙΖΑ, που το γνωρίζουμε πολύ καλά και το έχουμε εφαρμόσει, αλλά υπάρχει διότι εξυπηρετείται μέσω αυτού και η ψηφιακή πύλη στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Εξάλλου, έτσι θα βγει κι ο έκτακτος εκλογικός κατάλογος για τα ψηφοδέλτια που δεν θα φτάσουν ποτέ επιστολικά.

Ο ειδικός αυτός, λοιπόν, εξειδικευμένος ηλεκτρονικός κατάλογος, μία καθολική εφαρμογή, εξασφαλίζει με διαφάνεια το εκλέγειν, χωρίς τον κίνδυνο διπλοψηφίας, επιλύει πρακτικά προβλήματα, την ταχύτητα, το κόστος, το κλιματικό αποτύπωμα. Κι όχι να ψάχνουν τα κούριερ σε όλη την Ελλάδα, και σε όλη την Υφήλιο, τους φακέλους, κύριε Λιβάνιε. Αυτό είναι εκσυγχρονισμός; Αυτό το οποίο έχετε εισάγει είναι η ψηφιακή καθυστέρηση.

Και μάλιστα, αυτό το εργαλείο – ο ηλεκτρονικός εκλογικός κατάλογος- υπηρετεί πλήρως την κρίσιμη συνταγματική πρόβλεψη της αμεσότητας και της μυστικότητας. Οι περιπτώσεις, παραδείγματος χάρη, των εποχικώς εργαζομένων θα ικανοποιηθούν, αλλά και οι Έλληνες και οι Ελληνίδες που βρίσκονται για οποιοδήποτε λόγο στην ελληνική επικράτεια, φοιτητές, ταξιδιώτες, επίσης θα εξυπηρετηθούν. Διευκολύνονται με αυτόν τον ενιαίο ηλεκτρονικό κατάλογο γιατί ψηφίζουν με φυσική παρουσία στα εκλογικά τμήματα της περιοχής που βρίσκονται.

Να σας πω και την αλήθεια. Συζητούσαμε με τον κ. Ξανθόπουλο ότι υπάρχουν χωριά που έχουν εκλογικά τμήματα και μπορεί να προσέλθει ο πολίτης να ψηφίσει, αλλά δυστυχώς πολλά χωριά στην περιφέρεια στη Δράμα δεν έχουν πλέον ΕΛΤΑ γιατί τα έχετε κλείσει. Πώς απαντάται, λοιπόν, αυτό το ερώτημα; Περιορίζεται τη δυνατότητα της εξυπηρέτησης των πολιτών, ενώ υπάρχει στα εκλογικά τμήματα με ηλεκτρονικό κατάλογο. Εσείς κλείνετε τ’ αυτιά σας.

Ακούσαμε ότι ένα από τα επιχειρήματα που λέτε για να μην εφαρμοστεί ο ηλεκτρονικός εκλογικός κατάλογος είναι η ψηφιακή καθυστέρηση. Τώρα είναι δυνατόν εσείς, οι άριστοι της Κυβέρνησης, που ο κ. Πιερρακάκης για τέσσερα χρόνια έκανε «ψηφιακή επανάσταση», να επικαλείστε ότι δεν υπάρχει δίκτυο για να γίνει η λειτουργία του ηλεκτρονικού καταλόγου, τον οποίο εμείς τον χρησιμοποιήσαμε στις εσωκομματικές εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ;

Εμείς καταθέσαμε και άλλη μία τροπολογία για την αυτόνομη άσκηση του εκλογικού δικαιώματος για τα Άτομα με ειδικές Ανάγκες, όπως προβλέπεται από το Σύνταγμα, από τη συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων επίσης της Ευρώπης, τη Σύμβαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, με πρότυπα προσβάσιμα καταστήματα ψηφοφορίας και εκλογικά τμήματα με βοηθητικό εξοπλισμό. Τίποτα. Ούτε αυτό το ακούσατε. Δεν ακούτε, λοιπόν, ούτε τους οδηγούς καλών εκλογικών πρακτικών.

Για όλα αυτά, για εμάς ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο. Το κίνητρό σας είναι μόνο το κομματικό συμφέρον. Ακόμα και ο λόγος που απαγγέλλετε από το Βήμα της Βουλής έχει να κάνει μόνο με το εκλογικό ακροατήριο, όχι με τις δημοκρατικές διαδικασίες, όχι με την εκλογική διαδικασία, όχι με τα δικαιώματα των πολιτών, όχι με τα συμφέροντα της χώρας.

Και οφείλω να πω ότι έτσι απαξιώνεται η πολιτική, έτσι θίγεται η πολιτική στην Ελλάδα, έτσι κατεβαίνει το επίπεδο της πολιτικής. Γι’ αυτό και υπάρχουν και σοβαρά προβλήματα μέσα στην κοινωνία μας. Αυτό είναι κομματική ιδιοτέλεια, είναι ανεπάρκεια, είναι υποκρισία.

Εμείς θέσαμε πρώτα το δικαίωμα των πολιτών και τα θέματα της δημοκρατίας και όχι τη δική μας, αν θέλετε, εκλογική/κομματική εξυπηρέτηση. Γι’ αυτό και είπαμε στην πρότασή σας ναι, εμείς θα κάτσουμε να το συζητήσουμε. Παρότι έχει σοβαρά ελλείμματα το νομοσχέδιο που φαίνονταν από την συνέντευξη τύπου, εμείς είπαμε ναι, θα κάτσουμε να το συζητήσουμε. Αυτό υποδηλώνει και το ναι «επί της αρχής» στις Επιτροπές, ότι για εμάς το θέμα της επιστολικής ψήφου και του συνταγματικού δικαιώματος είναι πολύ πιο σημαντικό από τις δικές σας μεθοδεύσεις, για να ασχοληθούμε με τα δικά σας λάθη κατά προτεραιότητα. Κατά προτεραιότητα εμείς ασχολούμαστε με τη δημοκρατία και τα δικαιώματα των πολιτών. Αυτό σήμαινε η δική μας στάση.

Εσείς, βέβαια, δεν δείξατε ούτε επάρκεια, ούτε μεταρρυθμιστική δυνατότητα, ούτε δημοκρατική προσήλωση. Εσείς θεωρήσατε ότι η συναίνεσή μας είναι δυνατότητα για εσάς, ένα πάσο, ένα ελευθέρας για να το χρησιμοποιήσετε για τους κομματικούς σκοπούς. Γι’ αυτό και ο κ. Μητσοτάκης την Κυριακή εξέφρασε τη χαρά του για την ευρεία πλειοψηφία. Τώρα ή δεν παρακολουθεί τι γίνεται στη Βουλή ή δεν τον ενημερώσατε. Δηλαδή, είναι δυνατόν να έχει καταθέσει ο ΣΥΡΙΖΑ δέκα τροπολογίες και πολλές άλλες άλλα κόμματα και να νομίζει ο κ. Μητσοτάκης ότι εμείς συνηγορήσαμε σε αυτή τη διαδικασία;

Έρχεται δε εκ των υστέρων να καταθέσει τη χθεσινή τροπολογία -διότι η κ. Κεραμέως εκ στόματος του κ. Μητσοτάκη πήρε την εντολή υποθέτω, για να υπηρετήσει πάλι το κομματικό συμφέρον. Δηλαδή, αναγνωρίζει στα άλλα κόμματα τη δυνατότητα των υπερβάσεων και της συναίνεσης και ο ίδιος έρχεται να ξαναδυναμιτίσει τη διαδικασία.

Κοιτάξτε, δεν σας ενδιαφέρει καθόλου ούτε πώς θα δυναμώσει η δημοκρατία μας, ούτε πώς θα δυναμώσει η εμπιστοσύνη της κοινωνίας στην πολιτική. Με τέτοιες πρακτικές η πολιτική απαξιώνεται και αυτό δείχνουν και τα ποσοστά της αποχής. Τι μας λέτε τώρα, ωραία λόγια, ότι τάχατες έτσι θα λύσετε το πρόβλημα της αποχής, όταν πείθετε τον πολίτη ότι ό,τι και να λέει τα προβλήματα έρχονται απ’ έξω, η Κυβέρνηση δεν ευθύνεται και υπάρχει προσωπική ευθύνη στον πολίτη για όλα τα προβλήματα τα οποία ζει;

Η στάση μας είναι ξεκάθαρη. Εμείς με τη συνταγματική πρόβλεψη συμφωνούμε και με τη συνταγματική πρόβλεψη της αμεσότητας, της μυστικότητας, ξεκάθαρα, αλλά και με την εξαίρεση του κανόνα για τη δυνατότητα επιστολικής ψήφου για όσους αδυνατούν και όσες αδυνατούν αποδεδειγμένα να προσέλθουν. Γιατί αυτό πρέπει να γίνει με σύγχρονα εργαλεία. Εσείς δεν δεχθήκατε τίποτα, αντιθέτως προκαλείτε εντάσεις.

Οι όροι που σας θέσαμε παραμένουν απαράβατοι και το δηλώνουμε ξεκάθαρα. Οι τροπολογίες μας για τον ηλεκτρονικό κατάλογο, για τη διευκόλυνση των ΑΜΕΑ και για την αξιόπιστη οντότητα για το αδιάβλητο της εσωτερικής ψήφου είναι απαράβατες προϋποθέσεις και τις έχετε ήδη απορρίψει. Έχετε δυναμιτίσει εσείς οποιαδήποτε δυνατότητα συναίνεσης.

Αλλά και η τροπολογία για τους απόδημους και τις περιφέρειες των αποδήμων για το δικαίωμα του εκλέγεσθαι είναι επίσης κόκκινη γραμμή για τον ΣΥΡΙΖΑ, γιατί βάζουμε πρώτα από όλα τα δικαιώματα των αποδήμων και των Ελλήνων πολιτών. Δεν δίνουμε συγχωροχάρτι, δεν ετεροκαθοριζόμαστε, ούτε νευριάζουμε για τις μεθοδεύσεις σας, γιατί είναι πάνω από όλα μπροστά μας το δημοκρατικό καθήκον. Εμείς εκπροσωπούμε τους πολίτες και οι πολίτες θέλουν περισσότερη και ισχυρότερη δημοκρατία.

Για εμάς είναι προτεραιότητα να απαντήσουμε στις ανάγκες και στις απαιτήσεις. Πρέπει να απαντήσουμε στη δυνατότητα εκσυγχρονισμού του δημοκρατικού συστήματος, διασφαλίζοντας το δικαίωμα της συμμετοχής. Για να το πούμε απλά να το καταλάβουν και οι πολίτες, εμείς θέλουμε να δυναμώσουμε την πρόσβαση στις εκλογές, να δυναμώσουμε το εκλογικό δικαίωμα για τα άτομα με ειδικές ανάγκες, για τους νέους εργαζόμενους. Θέλουμε να ακουστεί πιο δυνατά η φωνή των νέων εργαζομένων και όλων των νέων πολιτών και αυτό εξασφαλίζει ο ηλεκτρονικός εκλογικός κατάλογος. Είναι πολιτική μας επιλογή.

Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για την ποιότητα της δημοκρατίας και για τη φερεγγυότητα, αξιοπιστία και αποτελεσματικότητα του πολιτικού συστήματος, αλλά και για να υπερασπιστούμε όσα θίγει καθημερινά ο κ. Μητσοτάκης, το κράτος δικαίου, τη δικαιοσύνη, την ελευθεροτυπία, τις ανεξάρτητες αρχές, την αξιοκρατία. Είναι προφανές ότι δεν θα συνηγορήσουμε σε ένα νομοθέτημα, όπως το αφήνετε, ατελές, με σοβαρά δημοκρατικά προβλήματα, που προσβάλλει βασικές αρχές του Συντάγματος, παρότι δώσαμε τη δυνατότητα να υπάρχει συναίνεση και η Κυβέρνηση δεν το έκανε, παρότι κάναμε υπερβάσεις, κάναμε και προτάσεις, αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι άλλο.

Να το ξεκαθαρίσουμε στους Έλληνες και στις Ελληνίδες: Η Αντιπολίτευση αποδείχθηκε συνεπής. Η Κυβέρνηση αποδείχτηκε και ανεπαρκής και ασυνεπής και είναι προφανές ότι δεν θα υπάρχει καμία ψήφος του ΣΥΡΙΖΑ σε μια τέτοια εξέλιξη. Είναι ξεκάθαρο ότι δεν είμαστε όλοι ίδιοι.

Η χώρα μας έχει ανάγκη από μια νέα κοινωνική συμφωνία που δεν θα αφορά μόνο τα ζητήματα του εισοδήματος, της επιβίωσης, της παιδείας, της υγείας, των μεγάλων δημόσιων αγαθών, αλλά πλέον η χώρα μας έχει ανάγκη από μια κοινωνική συμφωνία που θα αφορά και στον πυρήνα της δημοκρατίας, στο κράτος δικαίου. Η μόνη προοπτική για την ενίσχυση του κράτους δικαίου στην Ελλάδα, για την ενίσχυση της δημοκρατίας, είναι η ανατροπή αυτής της κυβερνητικής πολιτικής, από μία ελπιδοφόρα πολιτική αλλαγή, την οποία μπορεί να φέρει μόνο μια προοδευτική κυβέρνηση.

Καλούμε, λοιπόν, τους πολίτες σε αγώνες για μια δημοκρατική, προοδευτική αλλαγή στην Ελλάδα και προφανώς αυτή η πρόσκληση είναι ανοιχτή και στις υπόλοιπες προοδευτικές δυνάμεις. Να συμβάλουμε για μια πραγματική, σύγχρονη, αλλά και δημοκρατική πρόταση. Η Ελλάδα έχει ανάγκη μια ισχυρή, σύγχρονη, ανθρώπινη πολιτεία που θα έχει σχέδιο, δεν θα αφήνει κανέναν και καμία μόνο ή μόνη και πάνω απ’ όλα θα στηρίζει τη δημοκρατία. Γιατί σήμερα αυτό είναι το πρώτιστο καθήκον για όλους μας.

Σας ευχαριστώ πολύ.