Πότε υποχωρεί το φαινόμενο της Αφρικανικής σκόνης-Συστάσεις προστασίας

Η αφρικανική σκόνη έφτασε στο αποκορύφωμά της χθες, Τρίτη (23/04) και από σήμερα, Τετάρτη (24/04) η κατάσταση αναμένεται να είναι καλύτερη, αν και ο συνδυασμός της σκόνης με τις υψηλές- για την εποχή- θερμοκρασίες θα διατηρήσουν το αποπνικτικό τοπίο.

Η πρόγνωση του meteo κάνει λόγο για καλύτερη εικόνα από την αφρικανική σκόνη, όμως το φαινόμενο θα παραμείνει σε ισχύ, τουλάχιστον μέχρι το μεσημέρι.

Την ίδια στιγμή, εξάλλου, σύμφωνα με το meteo δορυφορικά δεδομένα του αμερικανικού δορυφόρου Aqua της NASA που πέρασε πάνω από τη χώρα μας το πρωί της Τρίτης 23 Απριλίου 2024, δείχνουν σε υψηλή ανάλυση το έντονο κύμα Αφρικανικής σκόνης «Minerva red» που έλαβε χώρα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου επηρεάζοντας σε πολύ μεγάλο βαθμό την Ελλάδα.

Εκτός, της Αφρικανικής σκόνης, πολύ υψηλές θερμοκρασίες σημειώθηκαν σε περιοχές της Νότιας Ελλάδας και κυρίως στην Κρήτη, όπου στα Φαλάσαρνα Χανίων σημειώθηκε και η μεγαλύτερη θερμοκρασία με τιμή 36.6°C.

Η πρόγνωση της ΕΜΥ για την αφρικανική σκόνη και την εξέλιξη του καιρού
Σύμφωνα με την πρόβλεψη της ΕΜΥ, η αφρικανική σκόνη, που χθες σκέπασε τη χώρα, θα αρχίσει να μειώνεται σταδιακά από το μεσημέρι της Τετάρτης και θα περιοριστεί στα ανατολικά.

Πιο αναλυτικά, για σήμερα, Τετάρτη (24/04) προβλέπονται στα δυτικά και τα βόρεια ηπειρωτικά νεφώσεις, παροδικά αυξημένες, με λίγες τοπικές βροχές. Μεμονωμένες καταιγίδες θα εκδηλωθούν στα βορειοδυτικά τις πρώτες πρωινές ώρες και εκ νέου τις νυχτερινές.

Στην υπόλοιπη χώρα θα υπάρξουν αραιές νεφώσεις, κατά διαστήματα πυκνότερες.

Οι άνεμοι θα πνέουν από δυτικές διευθύνσεις 4 με 6 μποφόρ. Στην ανατολική νησιωτική χώρα θα πνέουν αρχικά νοτιοανατολικοί 7 με 8, όμως γρήγορα θα εξασθενήσουν και θα στραφούν σε νότιους-νοτιοδυτικούς 3 με 5 και στα νότια 6, τοπικά έως 7 μποφόρ.

Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή πτώση, κυρίως στα δυτικά.

Αναλυτικά ο καιρός

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ΘΡΑΚΗ

Καιρός: Στη Δυτική Μακεδονία πρόσκαιρα αυξημένες νεφώσεις με βροχές και πιθανόν μεμονωμένους όμβρους στα ορεινά έως τις πρωινές ώρες και σταδιακή βελτίωση. Στις υπόλοιπες περιοχές λίγες νεφώσεις. Τοπικά περιορισμένη ορατότητα τις πρωινές ώρες. Από το βράδυ εκ νέου στα δυτικά ο καιρός θα παρουσιάσει επιδείνωση.

Άνεμοι: Δυτικοί-νοτιοδυτικοί 3 με 4 και στα ανατολικά πρόσκαιρα το πρωί 5 με 6 μποφόρ.

Θερμοκρασία: Από 11 έως 22 βαθμούς Κελσίου. Στη δυτική Μακεδονία 3 με 4 βαθμούς χαμηλότερη.

ΝΗΣΙΑ ΙΟΝΙΟΥ, ΗΠΕΙΡΟΣ, ΔΥΤΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑ, ΔΥΤΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

Καιρός: Νεφώσεις, κατά διαστήματα αυξημένες στα ηπειρωτικά, με πιθανότητα τοπικών όμβρων κυρίως στα ορεινά, και τις πρώτες πρωινές ώρες μεμονωμένες καταιγίδες στα βορειοδυτικά. Από το βράδυ και από τα δυτικά οι νεφώσεις εκ νέου θα αυξηθούν και τη νύχτα στα βορειοδυτικά θα σημειωθούν τοπικές βροχές και μεμονωμένες καταιγίδες.

Άνεμοι: Δυτικοί-βορειοδυτικοί 4 με 5 μποφόρ, πρόσκαιρα το πρωί στο Ιόνιο τοπικά 6 μποφόρ. Το βράδυ στα βόρεια θα στραφούν σε νοτιοδυτικούς 3 με 4 μποφόρ.

Θερμοκρασία: Από 12 έως 21 βαθμούς Κελσίου. Στο εσωτερικό της Ηπείρου 3 με 5 βαθμούς χαμηλότερη.

ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑ, ΕΥΒΟΙΑ, ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

Καιρός: Αραιές νεφώσεις, κατά διαστήματα πιο πυκνές.

Άνεμοι: Δυτικών διευθύνσεων 4 με 5 και τοπικά 6 μποφόρ με εξασθένηση το βράδυ.

Θερμοκρασία: Από 13 έως 23 βαθμούς Κελσίου.

ΚΥΚΛΑΔΕΣ, ΚΡΗΤΗ

Καιρός: Αραιές νεφώσεις.

Άνεμοι: Δυτικών διευθύνσεων 4 με 6 μποφόρ και πρόσκαιρα στα ανατολικά το πρωί νοτιοανατολικοί 7 με 8 μποφόρ.

Θερμοκρασία: Από 15 έως 22 βαθμούς Κελσίου.

ΝΗΣΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ – ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ

Καιρός: Αραιές νεφώσεις.

Άνεμοι: Νότιοι-νοτιοανατολικοί 6 με 7 και στα Δωδεκάνησα τοπικά 8 μποφόρ, γρήγορα όμως θα εξασθενήσουν σε 4 με 6 μποφόρ και τοπικά στα νοτιότερα τμήματα των Δωδεκανήσων έως 7 μποφόρ.

Θερμοκρασία: Από 15 έως 22 και στα νότια έως 24 βαθμούς Κελσίου.

ΘΕΣΣΑΛΙΑ

Καιρός: Αραιές νεφώσεις, κατά διαστήματα πιο πυκνές, με πιθανότητα τοπικών όμβρων το μεσημέρι-απόγευμα στα ορεινά.

Άνεμοι: Από δυτικές διευθύνσεις 3 με 4 μποφόρ, πρόσκαιρα μέχρι το μεσημέρι στις Σποράδες νοτιοανατολικοί με την ίδια ένταση.

Θερμοκρασία: Από 09 έως 20 βαθμούς Κελσίου.

ΑΤΤΙΚΗ

Καιρός: Αραιές νεφώσεις.

Άνεμοι: Δυτικοί-βορειοδυτικοί 4 με 5 μποφόρ.

Θερμοκρασία: Από 14 έως 24 βαθμούς Κελσίου.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Καιρός: Λίγες νεφώσεις, παροδικά αυξημένες.

Άνεμοι: Μεταβλητοί 3 με 4 μποφόρ.

Θερμοκρασία: Από 11 έως 22 βαθμούς Κελσίου.

Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία: Προσοχή στις ευπαθείς ομάδες
«Η αφρικανική σκόνη μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων της χώρας μας, κυρίως μέσω της υποβάθμισης της ποιότητας του αέρα», αναφέρει την ίδια στιγμή η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ).

Αφρικανική Σκόνη

Η αύξηση των σωματιδίων στην ατμόσφαιρα μπορεί να επιδεινώσει αναπνευστικά νοσήματα όπως το άσθμα, η βρογχίτιδα και οι αλλεργίες. Τα άτομα με προϋπάρχουσες αναπνευστικές παθήσεις είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε περιόδους αυξημένων επιπέδων σκόνης και αυτό απεικονίζεται και με αυξημένες προσελεύσεις στα νοσοκομεία.

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται για τους κατοίκους των αστικών κέντρων και περιοχών με ήδη χαμηλή ποιότητα της ατμόσφαιρας.

Επίδραση στο αναπνευστικό. Μία από τις πρωταρχικές επιπτώσεις της αφρικανικής σκόνης στην υγεία είναι η επίδρασή της στην αναπνευστική υγεία. Τα λεπτά σωματίδια της σκόνης μπορούν να διεισδύσουν βαθιά στους πνεύμονες και ακόμη και να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος. Για άτομα με παθήσεις όπως το άσθμα, η βρογχίτιδα ή η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), η έκθεση σε αυτά τα σωματίδια μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα, οδηγώντας σε δύσπνοια, βήχα, συριγμό και δυσφορία στο στήθος.

Αλλεργίες και ερεθισμός. Η αφρικανική σκόνη μπορεί να προκαλέσει αλλεργικού τύπου αντιδράσεις σε ορισμένα άτομα, ερεθισμό του αναπνευστικού συστήματος, ρινική συμφόρηση, φτέρνισμα και υγρά μάτια. Τα άτομα με αλλεργίες ή ευαισθησίες σε περιβαλλοντικούς παράγοντες μπορεί να εμφανίσουν αυξημένα συμπτώματα σε περιόδους αυξημένων επιπέδων αφρικανικής σκόνης.

Καρδιαγγειακές επιδράσεις. Εκτός από αναπνευστικά προβλήματα, η έκθεση στην αφρικανική σκόνη έχει συνδεθεί με καρδιαγγειακά προβλήματα. Τα σωματίδια μπορούν να συμβάλουν στη φλεγμονή, το οξειδωτικό στρες και την αγγειοσυστολή, που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών, εγκεφαλικών επεισοδίων και άλλων καρδιαγγειακών παθήσεων, ιδιαίτερα σε ευάλωτους πληθυσμούς.

Επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα. Η παρατεταμένη έκθεση στην αφρικανική σκόνη μπορεί επίσης να επηρεάσει το ανοσοποιητικό σύστημα, καθιστώντας τα άτομα πιο ευάλωτα σε λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος και σε άλλες ασθένειες. Η φλεγμονώδης απόκριση που προκαλείται από τα σωματίδια σκόνης μπορεί να αποδυναμώσει την άμυνα του σώματος και να δυσκολέψει την καταπολέμηση των παθογόνων μικροοργανισμών.

Μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι για την υγεία. Η χρόνια έκθεση στην αφρικανική σκόνη και τους σχετικούς ρύπους της έχει συσχετιστεί με μακροπρόθεσμους κινδύνους για την υγεία, συμπεριλαμβανομένων αναπνευστικών ασθενειών, μειωμένης πνευμονικής λειτουργίας, καρδιαγγειακών διαταραχών, ακόμη και ορισμένων τύπων καρκίνου. Η συνεχής έκθεση σε υψηλά επίπεδα σωματιδίων σκόνης μπορεί να έχει συσσωρευτικές επιπτώσεις στην υγεία με την πάροδο του χρόνου. Σύμφωνα με μία ανασκόπηση του 2020 για την επίδραση της σκόνης στην ποιότητα του αέρα στην Ευρώπη, εκτιμάται ότι 42.000 θάνατοι/έτος αποδίδονται στη σκόνη, ενώ στις μεσογειακές χώρες έχει υπολογιστεί ότι το 27-44% του αριθμού των θανάτων που σχετίζονται με τα σωματίδια PM10 οφείλεται στην αφρικανική σκόνη.

Οδηγίες προστασίας
Είναι σημαντικό οι πολίτες και ειδικότερα εκείνοι με αναπνευστικά προβλήματα, να λαμβάνουν προφυλάξεις κατά τη διάρκεια περιόδων με αυξημένα επίπεδα αφρικανικής σκόνης.

Ακολουθούν ορισμένες οδηγίες που θα σας βοηθήσουν να ελαχιστοποιήσετε τις επιπτώσεις του φαινομένου στην υγεία:

Μείνετε ενημερωμένοι. Παρακολουθήστε τις αναφορές για την ποιότητα του αέρα και τις μετεωρολογικές προβλέψεις για να γνωρίζετε πότε τα επίπεδα αφρικανικής σκόνης αναμένεται να είναι υψηλά.

Περιορίστε τις υπαίθριες δραστηριότητες. Εάν είναι δυνατόν, αποφύγετε να περάσετε εκτεταμένες χρονικές περιόδους σε εξωτερικούς χώρους, όταν τα επίπεδα σκόνης είναι υψηλά, ειδικά κατά τη διάρκεια των ημερών με αέρα, όπου τα σωματίδια είναι πιο πιθανό να αιωρούνται στον αέρα.

Κλείστε τα παράθυρα και τις πόρτες. Ενώ γενικά πρέπει να αερίζονται οι κατοικίες και οι εργασιακοί χώροι, στις περιόδους έξαρσης της αφρικανικής σκόνης, αερίστε λίγο το πρωί και στη συνέχεια κρατήστε τα παράθυρα και τις πόρτες κλειστά για να αποτρέψετε την είσοδο σωματιδίων σκόνης στο σπίτι ή στον χώρο εργασίας σας. Αν διαθέτετε, χρησιμοποιήστε καθαριστές αέρα ή φίλτρα για να βελτιώσετε την ποιότητα του εσωτερικού αέρα.

Χρησιμοποιήστε μάσκες. Όταν βγαίνετε έξω, ειδικά σε συνθήκες σκόνης, σκεφθείτε να φοράτε μάσκα για να μειώσετε την εισπνοή σωματιδίων σκόνης.

Μείνετε ενυδατωμένοι. Πίνετε άφθονο νερό.

Σε περιόδους αυξημένων επιπέδων σκόνης, συνιστάται ιδιαίτερα, άτομα με προϋπάρχουσες αναπνευστικές παθήσεις, να λαμβάνουν προφυλάξεις για να ελαχιστοποιούν τις επιπτώσεις στην υγεία από την έκθεση στα σωματίδια σκόνης.

Ασθενείς με άσθμα μπορεί να χρειαστεί να αυξήσουν τη δοσολογία ή τη συχνότητα λήψης των εισπνεόμενων φαρμάκων βάσει του πλάνου ελέγχου που τους έχει συστήσει ο γιατρός τους για να μειώσουν τα συμπτώματα. Επισημαίνεται ότι στην παρούσα φάση συνιστάται ιδιαίτερη προσοχή στους ασθματικούς, λόγω εαρινών αλλεργιών.

Ασθενείς με ΧΑΠ μπορεί να χρειαστεί να αυξήσουν την ανακουφιστική αγωγή με εισπνεόμενα φάρμακα.