Ο Τραμπ στη Μέση Ανατολή: Το ντιλ των 600 δισ. και η άρση κυρώσεων στη Συρία

Οι επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού στη Γάζα μαίνονται και η ανθρωπιστική κρίση έχει αποκτήσει εφιαλτικές διαστάσεις. Οι συνομιλίες ΗΠΑ – Ιράν στο Ομάν για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο. Στη Συρία, οι δύο ισχυρότεροι περιφερειακοί σύμμαχοι των Αμερικανών, Τουρκία και Ισραήλ, βρίσκονται στα πρόθυρα σύγκρουσης. Παρ’ όλα αυτά η τετραήμερη περιοδεία του Ντόναλντ Τραμπ στη Μέση Ανατολή, που βρίσκεται σε εξέλιξη, εστιάζεται όχι τόσο στον διακαή πόθο του να αναγνωριστεί ως ο μεγάλος ειρηνοποιός, όσο σε έναν άλλον, πιο ταπεινό στόχο: να γυρίσει πίσω στις ΗΠΑ έχοντας εξασφαλίσει επενδυτικές συμφωνίες τρισεκατομμυρίων πετροδολαρίων.

Η δεύτερη, μετά την ορκωμοσία του, έξοδος στο εξωτερικό ύστερα από το ταξίδι του στη Ρώμη για την κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου, ξεκίνησε χθες με πρώτο σταθμό τη Σαουδική Αραβία, για να ακολουθήσουν σήμερα το Κατάρ και αύριο τα Εμιράτα. Στο αεροδρόμιο του Ριάντ, όπου προσγειώθηκε το προεδρικό αεροσκάφος, τον περίμενε ο πρίγκιπας διάδοχος και ντε φάκτο ηγέτης του βασιλείου, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν. Ο Αμερικανός πρόεδρος συνοδευόταν από μεγάλα ονόματα του επιχειρηματικού κόσμου, συμπεριλαμβανομένου του Ελον Μασκ.

«Πιστεύω πραγματικά ότι συμπαθούμε πολύ ο ένας τον άλλον», είπε ο Τραμπ έχοντας στο πλευρό του τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, προτού ξεκινήσει η διμερής συνάντηση, καρπός της οποίας ήταν η υπογραφή συμφωνίας στρατηγικής οικονομικής συνεργασίας στους τομείς της ενέργειας, των ορυκτών και της άμυνας. Οι Σαουδάραβες δεσμεύονται να επενδύσουν στις ΗΠΑ τουλάχιστον 600 δισ. δολάρια, που μπορεί να φθάσουν και στο 1 τρισ., ενώ θα αγοράσουν αμερικανικά οπλικά συστήματα αξίας 142 δισ. δολαρίων.

Από την πλευρά τους οι ΗΠΑ προσφέρουν στη Σαουδική Αραβία πρόσβαση σε μικροεπεξεργαστές τελευταίας γενιάς και στην αμερικανική τεχνογνωσία για την ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας. Αργότερα ο Τραμπ επρόκειτο να παρευρεθεί σε επίσημο δείπνο, όπου είχαν προσκληθεί οι ηγέτες όλων των αραβικών κρατών που απαρτίζουν το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου – Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κατάρ, Κουβέιτ, Μπαχρέιν, Ομάν και Σαουδική Αραβία.

Ο Νετανιάχου διακηρύσσει ότι δεν θα σταματήσει τον πόλεμο στη Γάζα, παρά την ψυχρολουσία λόγω της παράλειψης του Ισραήλ από το πρόγραμμα του Αμερικανού προέδρου.

Εκτός από τα επιχειρηματικά σχέδια του ομίλου Τραμπ και στις τρεις χώρες που επισκέπτεται ο Αμερικανός πρόεδρος, τα αραβικά κράτη του Κόλπου αποτελούν στηρίγματα για βασικές πλευρές της εξωτερικής πολιτικής του, καθώς το Κατάρ μαζί με την Αίγυπτο διαμεσολαβούν μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, ενώ η Σαουδική Αραβία φιλοξένησε την πρώτη συνάντηση αντιπροσωπειών Ρωσίας και Ουκρανίας.

Συρία και Νετανιάχου
Λίγο αργότερα ο Τραμπ δήλωσε αποφασισμένος να άρει τις κυρώσεις κατά της Συρίας, ενόψει της αναμενόμενης συνάντησής του με τον ηγέτη της Αχμέντ αλ-Σαράα.

Ο Τραμπ συμφώνησε να συναντήσει τον προσωρινό πρόεδρο της Συρίας σήμερα Τετάρτη στη Σαουδική Αραβία στο πλαίσιο της περιοδείας του στη Μέση Ανατολή, ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος.

«Θα διατάξω την παύση των κυρώσεων κατά της Συρίας, προκειμένου να τους δώσω μια ευκαιρία να γίνουν μεγαλοπρεπείς», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Τραμπ σε επενδυτικό φόρουμ στο Ριάντ. «Hρθε η ώρα τους να λάμψουν. Τις αίρουμε όλες», είπε ο Τραμπ. «Καλή τύχη, Συρία, δείξε μας κάτι πολύ ξεχωριστό», τόνισε ο Αμερικανός πρόεδρος.

Η ανακοίνωση της άρσης των κυρώσεων έγινε δεκτή με ενθουσιασμό στη συριακή πρωτεύουσα, Δαμασκό, όπου ακούστηκαν ζητωκραυγές και πανηγυρικοί πυροβολισμοί.

Η ασυνήθιστη για Αμερικανό πρόεδρο επιλογή του Τραμπ να κάνει περιοδεία στη Μέση Ανατολή χωρίς να περιλάβει σε αυτήν το Ισραήλ αποτέλεσε ψυχρολουσία για την κυβέρνηση του Μπέντζαμιν Νετανιάχου, καθώς υπογραμμίζει τη διάσταση απόψεων ανάμεσα στους δύο στενούς συμμάχους και σειρά προβλημάτων της περιοχής. Τη Δευτέρα ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι ο τέταρτος γύρος των συνομιλιών μεταξύ αντιπροσωπειών των ΗΠΑ και του Ιράν, που διεξήχθη το Σαββατοκύριακο στο Ομάν, πήγε καλά και ότι «οι Ιρανοί εμφανίζονται πολύ λογικοί μέχρι τώρα», κάτι που δεν χαροποίησε καθόλου την ισραηλινή κυβέρνηση. Παράλληλα, ο Τραμπ πιέζει για ένα νέο μηχανισμό διανομής ανθρωπιστικής βοήθειας στους Παλαιστινίους της Γάζας και για νέα συμφωνία κατάπαυσης του πυρός. Ωστόσο, ο Νετανιάχου εμφανίστηκε και πάλι αδιάλλακτος για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα.