Μέσα του Ιράν: Οι ΗΠΑ παγώνουν τις διαπραγματεύσεις για τα πυρηνικά – Στρέφονται στην προπαγάνδα μέσω των ΜΜΕ

Επιμέλεια: Γιάννα Μυράτ

Η Ουάσιγκτον επιμένει ότι το Ιράν δεν πρέπει να αναπτύξει πυρηνικά όπλα. Η Τεχεράνη λέει ότι δεν είναι στα σχέδια της και συμφωνεί να λάβει μέτρα για να το αποδείξει με αντάλλαγμα τον τερματισμό των κυρώσεων. Οι ΗΠΑ αρχίζουν στη συνέχεια να ζητούν περισσότερα. Οι διαπραγματεύσεις καταρρέουν και το μοτίβο επαναλαμβάνεται.

Οι συνεχιζόμενες πυρηνικές διαπραγματεύσεις μεταξύ Ιράν και Ουάσινγκτον άρχισαν ακριβώς με αυτόν τον τρόπο και θα μπορούσαν να συνεχίσουν στην ίδια πορεία.

Το Ιράν συμφώνησε να εισέλθει σε πυρηνικές διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ, αφού ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έγραψε μια επιστολή στον ηγέτη της Ισλαμικής Επανάστασης, τον Αγιατολλάχ Χαμενεΐ, και του είπε ότι ήταν πρόθυμος να μειώσει τις απαιτήσεις που είχε θέσει κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του στην εξουσία αν το Ιράν συμφωνούσε να ξεκινήσουν νέες συνομιλίες. Ο ηγέτης συμφώνησε σε έμμεσες συνομιλίες και επέλεξε το Ομάν να ενεργήσει ως διαμεσολαβητής, αντί των ΗΑΕ, που ήταν η προτίμηση της Ουάσινγκτον.

Ωστόσο, ο Αγιατολλάχ Χαμενεΐ δήλωσε στο έθνος από την έναρξη των συνομιλιών στις αρχές Απριλίου ότι ενώ το Ιράν επιδιώκει με σοβαρότητα τη διπλωματία, δεν βασίζεται ότι οι ΗΠΑ θα ακολουθήσουν την ίδια προσέγγιση. «Αυτό είναι ένα από τα διάφορα σχέδια που ακολουθεί το υπουργείο Εξωτερικών. Μην είστε υπερβολικά αισιόδοξοι ή απαισιόδοξοι γι’ αυτό», εξήγησε ο ηγέτης.

Έχει πλέον γίνει σαφές γιατί ο ηγέτης δεν υπολογίζει σε αυτό που άκουγε από Αμερικανούς αξιωματούχους εκείνη την εποχή, οι οποίοι ήταν ευτυχείς που μιλούσαν με τους Ιρανούς, αλλά απέφευγαν να αναφέρουν τις κόκκινες γραμμές του Ιράν, τόσο στο κοινό, όσο και ιδιωτικά.

Μετά από τέσσερις γύρους συζητήσεων υψηλού επιπέδου, οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ λένε τώρα ότι θέλουν η Τεχεράνη να σταματήσει τον εμπλουτισμό του ουρανίου, κάτι που ήταν εκτός ατζέντας συζητήσεων για τη χώρα της Δυτικής Ασίας καθ ‘όλη τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών.

Ο Αγιατολλάχ Χαμενεΐ επιβεβαίωσε την αμετάβλητη δέσμευση του Ιράν για εμπλουτισμό ουρανίου, απορρίπτοντας τις απαιτήσεις των ΗΠΑ να σταματήσουν τη διαδικασία ως «απόλυτες ανοησίες» και δήλωσε «δεν περιμένουμε την άδεια κάποιου. Η Ισλαμική Δημοκρατία έχει ορισμένες πολιτικές και θα τις ακολουθήσει».

Οι ΗΠΑ μπορεί να ελπίζουν ότι άλλοι στο πολιτικό σύστημα του Ιράν θα πιέσουν στον ηγέτη να δεχθεί νέες παραχωρήσεις που η χώρα δεν συμφώνησε ποτέ, ούτε καν όταν υπέγραψε το JCPOA το 2015. Αλλά προς απογοήτευσή τους, όλα τα πολιτικά κόμματα στο Ιράν συσπειρώνονται πίσω από τον Αγιατολλάχ Χαμενεΐ, αναφέρει το Tehran Times. H πλειοψηφία του Κοινοβουλίου δήλωσε ότι η χώρα δεν θα «παραιτηθεί από το δικαίωμά της» για να εμπλουτίσει το ουράνιο και η μεταρρυθμιστική διοίκηση του Προέδρου Μασούντ Πεζεσκιάν έχει υποσχεθεί ότι ο εμπλουτισμός θα συνεχιστεί «με ή χωρίς συμφωνία».

Χωρίς άλλες βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις, οι ΗΠΑ φαίνεται να προσπαθούν να δημιουργήσουν άγχος μεταξύ του ιρανικού πληθυσμού, πιθανώς για να ασκήσουν δημόσια πίεση στην κυβέρνηση. Για να επιτευχθεί αυτό, εξαρτιούνται σε μεγάλο βαθμό από τα συστημικά μίντια και τα κανάλια της περσικής γλώσσας για τη διάδοση του μηνύματός τους στο Ιράν.

Αναφερόμενος στις ανώνυμες πηγές, το CNN δήλωσε την Τετάρτη ότι οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ αναφέρουν ότι «το Ισραήλ κάνει προετοιμασίες για να χτυπήσει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν». Πρόσθεσε ότι εάν οι τρέχουσες συζητήσεις μεταξύ της Τεχεράνης και της Ουάσιγκτον δεν έχουν ως αποτέλεσμα την αποσυναρμολόγηση των δυνατοτήτων εμπλουτισμού του Ιράν, το Ισραήλ είναι σίγουρο ότι θα προχωρήσει με τα υποτιθέμενα σχέδια του.

Το πρακτορείο Reuters, επικαλούμενο επίσης ανώνυμες πηγές, στη συνέχεια ανέφερε την υποτιθέμενη σύγχυση μεταξύ των Ιρανών αξιωματούχων, υποστηρίζοντας ότι οι ανώτεροι ηγέτες δεν είναι βέβαιοι για το πώς θα ανταποκριθούν εάν καταρρεύσει η διαπραγμάτευση των πυρηνικών και οι ΗΠΑ χτυπήσουν το Ιράν.

Ωστόσο, αυτή η νέα τακτική μπορεί κι αυτή να μην λειτουργεί. Οι απλοί πολίτες στην Τεχεράνη, όταν ρωτήθηκαν, δεν εξέφρασαν σημαντική ανησυχία για μια πιθανή ισραηλινή επίθεση, ούτε περίμεναν ότι μια κατάρρευση συνομιλιών με τις ΗΠΑ θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην καθημερινή τους ζωή.

«Μας έχουν ήδη επιβάλει κάθε πιθανή κύρωση. Τι άλλο μπορούν να μας κάνουν;», σχολίασε ένας 32χρονος υπάλληλος γραφείου, ο οποίος εισήλθε στο εργατικό δυναμικό το 2018, το έτος που ο Τραμπ ξεκίνησε τη λεγόμενη εκστρατεία μέγιστης πίεσης εναντίον του Ιράν.

Όταν ρωτήθηκε αν ανησυχεί για πιθανές επιθέσεις στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, ο νεαρός άνδρας είπε, «όχι πραγματικά. Μας απειλούν εδώ και χρόνια. Αν μπορούσαν να το κάνουν, θα είχαν μέχρι τώρα».

Κατά τη διάρκεια μιας πρόσφατης συνέντευξης σε αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, ο πρώην υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Γκέιτς, δήλωσε ότι δεν πιστεύει ότι οι πυρηνικοί χώροι του Ιράν μπορούν να καταστραφούν. Οι τοποθεσίες είναι καλά φυλαγμένες βαθιά κάτω από το έδαφος. «Δεν μπορείτε να φτάσετε στα πολύ βαθιά θαμμένα μέρη του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος», δήλωσε στο CBS News. «Η άποψη μου είναι, αν επιτεθείτε στο πυρηνικό πρόγραμμα με κάποιο τρόπο που σχεδιάστηκε για να το καταστρέψει, απλά θα κάνετε τους Ιρανούς πιο αποφασισμένους να έχουν ένα πυρηνικό όπλο και να θάψουν ολόκληρο το πρόγραμμα ακόμα πιο βαθιά. Κερδίζετε λίγο χρόνο, αλλά δεν σας λύνει το πρόβλημα».

Επιπλέον, οποιαδήποτε επίθεση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσουν μια σταθερή, ισχυρή και καταστροφική ανταπόκριση από τις ιρανικές ένοπλες δυνάμεις, οι οποίες, τον Μάρτιο, είχαν ήδη φορτώσει πυραύλους σε εκτοξευτές έτοιμοι να επιχειρήσουν.