ΗΠΑ: Προετοιμάστηκαν για πιθανή ρωσική πυρηνική επίθεση στην Ουκρανία στα τέλη του 2022

Στα τέλη του 2022, οι ΗΠΑ άρχισαν να “προετοιμάζονται εντατικά” για το ενδεχόμενο η Ρωσία να χτυπήσει την Ουκρανία με ένα πυρηνικό όπλο, σε αυτό που θα ήταν η πρώτη πυρηνική επίθεση από τη ρίψη των ατομικών βομβών από τις ΗΠΑ σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι σχεδόν ογδόντα χρόνια πριν, μεταδίδει το CNN επικαλούμενο δύο ανώτερες κυβερνητικές πηγές.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν ανησυχούσε συγκεκριμένα ότι η Ρωσία ενδεχομένως να χρησιμοποιούσε τακτικών πυρηνικών όπλων ή πυρηνικών όπλων πεδίου μάχης, όπως επισήμαναν οι αξιωματούχοι.

“Αυτό μας έδειχνε η σύγκρουση και αυτό πιστέψαμε και νομίζω ότι είναι δικαίωμά μας να προετοιμαστούμε επαρκώς και να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να αποφευχθεί κάτι τέτοιο”, ανέφερε στον δημοσιογράφο Jim Sciutto του CNN ο πρώτος αξιωματούχος.

Αυτό που οδήγησε την κυβέρνηση Μπάιντεν να φτάσει σε μια τόσο εκπληκτική εκτίμηση δεν ήταν μόνο ένας δείκτης, αλλά μια συλλογή εξελίξεων, αναλύσεων και –κυρίως– εξαιρετικά ευαίσθητων νέων πληροφοριών.

Ο φόβος αυτός – όπως είπε ένας δεύτερος αξιωματούχος – “δεν ήταν απλώς υποθετικός – βασίστηκε επίσης σε κάποιες πληροφορίες που συλλέξαμε”.

“Έπρεπε να κάνουμε σχέδια έτσι ώστε να βρισκόμαστε στην καλύτερη δυνατή θέση σε περίπτωση που συμβεί αυτό το αδιανόητο γεγονός”, είπε ο ίδιος ανώτερος αξιωματούχος.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου από τα τέλη του καλοκαιριού έως το φθινόπωρο του 2022, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας συγκάλεσε μια σειρά συνεδριάσεων για να θέσει σε εφαρμογή σχέδια έκτακτης ανάγκης “σε περίπτωση είτε πολύ σαφούς ένδειξης ότι επρόκειτο να κάνουν κάτι, μία επίθεση με πυρηνικό όπλο ή αν το έκαναν, πώς θα αντιδρούσαμε, πώς θα προσπαθούσαμε να το προλάβουμε ή να το αποτρέψουμε”, είπε ο πρώτος ανώτερος αξιωματούχος.

Περικυκλωμένοι οι Ρώσοι

Το τέλος του καλοκαιριού του 2022 αποδεικνύονταν μια καταστροφική περίοδος για τις ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία. Οι ουκρανικές δυνάμεις προχωρούσαν στην κατεχόμενη από τη Ρωσία Χερσώνα στο νότο. Η πόλη ήταν το μεγαλύτερο έπαθλο της Ρωσίας από την εισβολή. Τώρα, κινδύνευε να χαθεί από την ουκρανική αντεπίθεση. Το σημαντικό είναι ότι καθώς οι ουκρανικές δυνάμεις προχωρούσαν, ολόκληρες ρωσικές μονάδες κινδύνευαν να περικυκλωθούν.
Η άποψη εντός της αμερικανικής κυβέρνησης ήταν ότι μια τέτοια καταστροφική απώλεια θα μπορούσε να αποτελέσει το “δυνητικό έναυσμα” για τη χρήση πυρηνικών όπλων.

“Αν σημαντικός αριθμός ρωσικών δυνάμεων κατέρρεαν με πολλές ζωές να χάνονται – αυτό θα ήταν ένα είδος προάγγελος μιας πιθανής απειλής απευθείας στο ρωσικό έδαφος ή στο ρωσικό κράτος”, ανέφερε ο πρώτος ανώτερος αξιωματούχος.

“Στη Χερσώνα εκείνη την εποχή υπήρχαν πολλά σημάδια ότι οι ρωσικές γραμμές θα μπορούσαν να καταρρεύσουν. Δεκάδες χιλιάδες ρωσικά στρατεύματα ήταν δυνητικά ευάλωτα”.

Η Ρωσία έχανε έδαφος εντός ουκρανικού εδάφους, όχι εντός της Ρωσίας. Αλλά οι Αμερικανοί αξιωματούχοι ανησυχούσαν ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν το έβλεπε διαφορετικά. Είχε πει στον ρωσικό λαό ότι η Χερσώνα ήταν πλέον μέρος της ίδιας της Ρωσίας και, επομένως, θα μπορούσε να αντιληφθεί μια καταστροφική απώλεια εκεί ως άμεση απειλή για τον ίδιο και το ρωσικό κράτος.

“Η εκτίμησή μας ήταν εδώ και αρκετό καιρό ότι ένα από τα σενάρια στα οποία θα σκέφτονταν να χρησιμοποιήσουν πυρηνικά όπλα [περιλάμβαναν] πράγματα όπως υπαρξιακές απειλές για το ρωσικό κράτος, άμεσες απειλές για ρωσικό έδαφος”, σημείωσε ο αξιωματούχος

Σε μια τέτοια αξιολόγηση, η Ρωσία θα μπορούσε να θεωρήσει ένα τακτικό πυρηνικό χτύπημα ως αποτρεπτικό παράγοντα ενάντια σε περαιτέρω απώλειες εδαφών στην Ουκρανία, καθώς και σε οποιαδήποτε πιθανή επίθεση στην ίδια τη Ρωσία.

Βρώμικη βόμβα

Την ίδια στιγμή, η μηχανή προπαγάνδας της Ρωσίας κυκλοφόρησε μια νέα ψεύτικη ιστορία για μια ουκρανική βρώμικη βόμβα, για την οποία οι Αμερικανοί αξιωματούχοι φοβήθηκαν ότι θα μπορούσε να αποτελέσει κάλυψη για μια ρωσική πυρηνική επίθεση.

Τον Οκτώβριο του 2022, ο υπουργός Άμυνας της Ρωσίας, Σεργκέι Σόιγκου, πραγματοποίησε μια σειρά τηλεφωνημάτων σε αξιωματούχους άμυνας στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και την Τουρκία, λέγοντάς τους ότι το Κρεμλίνο “ανησυχεί για πιθανές προκλήσεις από το Κίεβο, με τη χρήση – μεταξύ άλλων – και μιας βρώμικης βόμβας”

Αμερικανοί και άλλοι δυτικοί αξιωματούχοι απέρριψαν τις ρωσικές προειδοποιήσεις. Ωστόσο, ο πρεσβευτής της Ρωσίας στα Ηνωμένα Έθνη παρέδωσε μια επιστολή απευθείας στα Ηνωμένα Έθνη αναφέροντας λεπτομερώς την ίδια υποτιθέμενη απειλή. Ρώσοι αξιωματούχοι ισχυρίστηκαν ότι η Ουκρανία θα κατασκεύαζε και θα πυροδοτούσε μια βρώμικη βόμβα εναντίον των ρωσικών δυνάμεων και στη συνέχεια θα κατηγόρησε την επίθεση στη Ρωσία.

Επικοινωνίες για πυρηνικό χτύπημα

Αλλά υπήρχε ένα ακόμη κομμάτι που ανέβασε τις ανησυχίες σε ένα νέο επίπεδο. Οι δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών είχαν λάβει πληροφορίες ότι τώρα υπήρχαν επικοινωνίες μεταξύ Ρώσων αξιωματούχων που συζητούσαν ρητά για πυρηνικό χτύπημα.

Όπως το περιέγραψε ο πρώτος ανώτερος αξιωματούχος υπήρχαν “ενδείξεις που λαμβάναμε με άλλα μέσα ότι αυτό ήταν τουλάχιστον κάτι που συζητούσαν τουλάχιστον τα χαμηλότερα επίπεδα του ρωσικού συστήματος”.

“Δεν είναι ποτέ μια ξεκάθαρη και ασπρόμαυρη αξιολόγηση”, ανέφερε ο πρώτος αξιωματούχος. “Αλλά το επίπεδο του κινδύνου φαινόταν να ανεβαίνει, σε επίπεδα πέρα ​​από αυτά που ήταν σε οποιαδήποτε άλλη χρονική στιγμή”.

Σε καμία περίπτωση πάντως οι ΗΠΑ δεν εντόπισαν πληροφορίες που έδειχναν ότι η Ρωσία λάμβανε μέτρα για να κινητοποιήσει τις πυρηνικές της δυνάμεις για να πραγματοποιήσει μια τέτοια επίθεση.

“Προφανώς δώσαμε υψηλή προτεραιότητα στην παρακολούθηση και είχαμε κάποια ικανότητα τουλάχιστον να παρακολουθούμε τέτοιες κινήσεις των πυρηνικών δυνάμεων [της Ρωσίας]. Και σε κανένα σημείο δεν είδαμε ποτέ ενδείξεις για τα είδη των βημάτων που θα περιμέναμε να κάνουν εάν ακολουθούσαν μια πορεία προς τη χρήση πυρηνικών όπλων”, ανέφερε ο κυβερνητικός αξιωματούχος.

Ωστόσο, οι αμερικανοί αξιωματούχοι δεν ήταν βέβαιοι ότι θα μπορούσαν να γνωρίζουν αν η Ρωσία τοποθετούσε τακτικά πυρηνικά όπλα. Σε αντίθεση με τα στρατηγικά πυρηνικά όπλα, ικανά να καταστρέψουν ολόκληρες πόλεις, τα τακτικά πυρηνικά όπλα ή πεδίου μάχης είναι αρκετά μικρά ώστε να μετακινούνται αθόρυβα και μπορούν να εκτοξευθούν από συμβατικά συστήματα που έχουν ήδη αναπτυχθεί στο πεδίο μάχης.

“Αν αυτό που επρόκειτο να κάνουν ήταν να χρησιμοποιήσουν ένα τακτικό πυρηνικό όπλο, ιδιαίτερα ένα τακτικό πυρηνικό όπλο πολύ χαμηλής απόδοσης και μάλιστα αν ήταν μόνο ένα ή κάποιος πολύ μικρός αριθμός, δεν ήταν 100% ξεκάθαρο για εμάς αν θα το ξέραμε”, ανέφερε ο αξιωματούχος.

Μπαράζ επαφών

Πολλά ανώτατα στελέχη της διοίκησης συμμετείχαν στις επαφές με τη ρωσική ηγεσία. Ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν επικοινώνησε “πολύ άμεσα” τις ανησυχίες των ΗΠΑ  στον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, σύμφωνα με ανώτερους κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Ο αρχηγός του γενικού επιτελείου, στρατηγός Mark Milley τηλεφώνησε στον Ρώσο ομόλογό του, στρατηγό Valery Gerasimov. Σύμφωνα με υψηλόβαθμο αμερικανό αξιωματούχο, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έστειλε τον διευθυντή της CIA, Μπιλ Μπερνς να μιλήσει με τον Σεργκέι Ναρίσκιν, τον επικεφαλής της ρωσικής υπηρεσίας εξωτερικών πληροφοριών, στην Τουρκία.

Οι ΗΠΑ συνεργάστηκαν επίσης στενά με τους συμμάχους τους τόσο για να αναπτύξουν σχέδια έκτακτης ανάγκης για μια ρωσική πυρηνική επίθεση όσο και για να κοινοποιήσουν προειδοποιήσεις στη ρωσική πλευρά σχετικά με τις συνέπειες ενός τέτοιου χτυπήματος.

Ινδία και Κίνα

Επιπλέον, οι ΗΠΑ προσπάθησαν να ζητήσουν τη βοήθεια μη συμμάχων, ιδίως της Κίνας και της Ινδίας, για να αποθαρρύνουν τη Ρωσία από μια τέτοια επίθεση.

“Ένα από τα πράγματα που κάναμε δεν ήταν μόνο να τους στείλουμε απευθείας μήνυμα, αλλά να τους παροτρύνουμε, να πιέσουμε, να ενθαρρύνουμε άλλες χώρες…, να κάνουν το ίδιο”, ανέφερε ο δεύτερος κυβερνητικός αξιωματούχος.

Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι η προσέγγιση και οι δημόσιες δηλώσεις του Κινέζου ηγέτη Xi Jinping και του Ινδού πρωθυπουργού Narendra Modi βοήθησαν στην αποφυγή μιας κρίσης.

“Νομίζω ότι το γεγονός ότι ξέρουμε πως η Κίνα συνέβαλε, η Ινδία συνέβαλε και άλλοι επίσης, επηρέασε τη σκέψη τους”, είπε ο δεύτερος κυβερνητικός αξιωματούχος. “Δεν μπορώ να το αποδείξω αυτό, αλλά αυτή είναι η εκτίμησή μας”.

Από τα τέλη του 2022 η πυρηνική απειλή μειώθηκε, καθώς ο πόλεμος εισήλθε σε μια περίοδο σχετικού αδιεξόδου στα ανατολικά. Ωστόσο, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους παραμένουν σε επαγρύπνηση.

“Ανησυχούμε λιγότερο σε σχέση με εκείνη την περίοδο, αλλά είναι κάτι που δεν είναι ποτέ μακριά από το μυαλό μας. Συνεχίζουμε να βελτιώνουμε τα σχέδια μας και… δεν είναι πέρα ​​από τη σφαίρα της πιθανότητας να βρεθούμε να αντιμετωπίζουμε τουλάχιστον την αύξηση του κινδύνου και πάλι τους επόμενους μήνες”.