Στο μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής εισαγγελίας το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ

Σε εξέλιξη βρίσκονται σαρωτικοί έλεγχοι από τις εισαγγελικές αρχές σε Αθήνα και Κρήτη, στο πλαίσιο του σκανδάλου που έχει ξεσπάσει στον ΟΠΕΚΕΠΕ (Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων), με επίκεντρο την περίοδο 2020-2022. Η υπόθεση αφορά καταβολές επιδοτήσεων εκατομμυρίων ευρώ, οι οποίες φέρονται να δόθηκαν σε μη δικαιούχους μέσω παρατυπιών και καταστρατήγησης των προβλεπόμενων διαδικασιών.

Εντατικές έρευνες και κατασχέσεις υλικού
Οι έρευνες βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, όμως οι πρώτες ενδείξεις υποδεικνύουν ένα εκτεταμένο δίκτυο παρατυπιών. Ήδη έχουν ασκηθεί ποινικές διώξεις σε περισσότερα από 80 άτομα, ενώ οι εισαγγελικές αρχές – με τη συνδρομή της Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων – έχουν πραγματοποιήσει εφόδους στα γραφεία του οργανισμού σε Αθήνα και Κρήτη. Κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων αυτών, κατασχέθηκε κρίσιμο υλικό που αναμένεται να αποκαλύψει το εύρος και τις μεθόδους της απάτης.

Οι έρευνες δεν επικεντρώνονται μόνο στους λήπτες των αμφιλεγόμενων επιδοτήσεων, αλλά επεκτείνονται και στους αρμόδιους υπαλλήλους και στελέχη του οργανισμού, οι οποίοι φέρονται να ενέκριναν πληρωμές αγνοώντας ή παρακάμπτοντας τους προβλεπόμενους ελέγχους.

Το φαινόμενο του «τουρισμού επιδοτήσεων» στη Νάξο
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα παρατυπιών ήρθε στο φως από τον πρόεδρο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Νάξου, Δημήτρη Καπούνη, ο οποίος με δηλώσεις του στην τηλεόραση του OPEN έκανε λόγο για συστηματική κατάχρηση του συστήματος ενισχύσεων στο νησί.

«Το 2020, 2021 και 2022, είχα καταγγείλει ότι έρχονταν άγνωστοι από άλλες περιοχές και δήλωναν εκτάσεις στη Νάξο – εμείς οι ίδιοι οι ντόπιοι παραγωγοί δεν μπορούσαμε να δηλώσουμε τα δικά μας χωράφια», δήλωσε χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με τον ίδιο, άνθρωποι εκτός νησιού κατάφερναν να εξασφαλίσουν επιδοτήσεις, αποκλείοντας τους πραγματικούς καλλιεργητές, ενώ όταν προσπάθησε να καταγγείλει την κατάσταση, ήρθε αντιμέτωπος με απειλές και μηνύσεις με στόχο να σιωπήσει.

Ο κ. Καπούνης επεσήμανε, επίσης, ότι φέτος δεν έχει γίνει κανένας έλεγχος, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να συνεχιστεί το ίδιο φαινόμενο, με σκόπιμα λανθασμένες δηλώσεις που ενδέχεται να οδηγήσουν σε νέες αδικαιολόγητες πληρωμές.

Ευρωπαϊκά κονδύλια υπό αμφισβήτηση – Κρίσιμο το επόμενο διάστημα
Η έρευνα εξετάζει αν οι κοινοτικές ενισχύσεις, που προορίζονταν για την ενίσχυση της αγροτικής παραγωγής και την προώθηση της διαφάνειας, κατέληξαν τελικά σε πρόσωπα ή σχήματα που καταχράστηκαν το σύστημα.

Το προσεχές διάστημα κρίνεται καθοριστικό, καθώς ενδέχεται να αποκαλυφθούν και νέα πρόσωπα ή δίκτυα, ενώ δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο να υπάρξουν και πολιτικές προεκτάσεις. Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί της Ε.Ε. παρακολουθούν στενά την υπόθεση, καθώς η κακοδιαχείριση ευρωπαϊκών πόρων μπορεί να επιφέρει σοβαρές συνέπειες για τη χώρα σε θεσμικό επίπεδο.

Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ αναδεικνύει με εμφατικό τρόπο τις χρόνιες παθογένειες του κρατικού μηχανισμού και την ανάγκη για διαφάνεια, αυστηρότερους ελέγχους και λογοδοσία στη διαχείριση των δημόσιων και κοινοτικών πόρων. Η αποκάλυψη τέτοιων πρακτικών δεν αποτελεί απλώς ένα ακόμα περιστατικό διαφθοράς, αλλά πλήγμα στην αξιοπιστία της δημόσιας διοίκησης και κυρίως στους πραγματικούς δικαιούχους των αγροτικών ενισχύσεων, που βλέπουν το σύστημα να στρέφεται εναντίον τους.