IEA: Η Αφρική χρειάζεται επενδύσεις 25 δισ. δολαρίων ετησίως για την ενεργειακή πρόσβαση

Περίπου 600 εκατομμύρια άνθρωποι στην Αφρική, ή το 43% του πληθυσμού, δεν έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια. Η καθολική ενεργειακή πρόσβαση θα μπορούσε να επιτευχθεί έως το 2030 μέσω επενδύσεων 25 δισ. δολαρίων ετησίως, που ισοδυναμεί με περίπου το 1% των συνολικών παγκόσμιων ενεργειακών επενδύσεων, σύμφωνα με τη μελέτη του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA) που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα.

Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της ηλιακής, της αιολικής, της υδροηλεκτρικής και της γεωθερμικής ενέργειας, θα μπορούσαν να παρέχουν το 80% της νέας παραγωγικής ικανότητας που απαιτείται μέχρι το 2030, αναφέρει η μελέτη. Η Αφρική φιλοξενεί το 60% των καλύτερων ηλιακών πόρων παγκοσμίως, αλλά έχει μόνο το 1% της εγκατεστημένης χωρητικότητας ηλιακής ενέργειας.

Ο εκτελεστικός διευθυντής του IEA, Φατίχ Μπιρόλ, σε συνέντευξή του σημείωσε ότι μετά από μια δεκαετία βελτιώσεων, η πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια στην Αφρική μειώθηκε κατά 4% μεταξύ 2019 και 2021. Ο ίδιος υποστήριξε ότι οι αναπτυξιακές τράπεζες πρέπει να λάβουν «επείγουσα δράση» για να αυξήσουν τις ροές στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας της Αφρικής.

Η επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης, οι διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας και η αύξηση των τιμών των καυσίμων λόγω μιας σειράς αλληλεπικαλυπτόμενων κρίσεων έπληξαν το ενεργειακό σύστημα της Αφρικής, συμβάλλοντας στην απότομη αύξηση της ακραίας φτώχειας, δήλωσε ο Μπιρόλ. «Φέτος αναμένω ότι η ίδια αρνητική τάση μπορεί να συνεχιστεί», πρόσθεσε.

Μόνο το 7% των συνολικών ροών χρηματοδότησης για το κλίμα από τις προηγμένες οικονομίες στις αναπτυσσόμενες χώρες πηγαίνει σε αφρικανικά έθνη. «Κατά την άποψή μου, το μεγαλύτερο εμπόδιο μπροστά στην αφρικανική οικονομική ανάπτυξη είναι η έλλειψη ενεργειακής πρόσβασης», τόνισε.

Ενώ η απαιτούμενη επένδυση είναι σχετικά μικρή σε παγκόσμιο επίπεδο, ο διεθνής ανταγωνισμός για χρηματοδότηση ενεργειακών έργων σημαίνει ότι η Αφρική αντιμετωπίζει μια δύσκολη μάχη για να προσελκύσει σημαντική αύξηση στη χρηματοδότηση. «Το ενεργειακό μέλλον της ηπείρου απαιτεί ισχυρότερες προσπάθειες επί τόπου που έχουν την παγκόσμια υποστήριξη», είπε ο Μπιρόλ.

Παρά την εστίαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η Αφρική θα χρειαστεί επίσης να παράγει επιπλέον 90 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως φυσικού αερίου μέχρι το 2030 προκειμένου να εκβιομηχοποιηθεί, ανέφερε η μελέτη του IEA. Θα χρειαζόταν αυξημένη παροχή φυσικού αερίου για τους παραγωγούς λιπασμάτων, χάλυβα και τσιμέντου καθώς και για την αφαλάτωση του νερού.

Η Αφρική παράγει περίπου 240 κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, σε μεγάλο βαθμό στην Αίγυπτο, την Αλγερία και τη Νιγηρία. Περίπου τα δύο τρίτα καταναλώνονται στην ήπειρο, ενώ το υπόλοιπο εξάγεται μέσω αγωγών ή ως υγροποιημένο φυσικό αέριο.

Έκθεση του IEA πέρυσι ζητούσε να «παγώσουν» τα ορυκτά καύσιμα προκειμένου ο κόσμος να μειώσει τις εκπομπές στο καθαρό μηδέν έως το 2050, αλλά ο Μπιρόλ είπε ότι είναι δίκαιο για την Αφρική να αναπτύξει περισσότερους δικούς της πόρους υδρογονανθράκων, ιδιαίτερα ως το μεγαλύτερο μέρος αυτής της παραγωγής θα χρησιμοποιηθεί εγχώρια. «Δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αιολική ή ηλιακή ενέργεια, τουλάχιστον τώρα, για να χτίσετε αυτές τις βιομηχανίες», είπε.

Εάν αναπτυσσόταν κα 5.000 κυβικά μέτρα των ανεκμετάλλευτων αποθεμάτων φυσικού αερίου στην Αφρική που είναι γνωστά, οι εκπομπές από αυτά τα έργα θα αύξαναν το μερίδιο της Αφρικής στις παγκόσμιες εκπομπές από 3% σε 3,5%, πρόσθεσε.