Η Κομισιόν παρακολουθεί τα γεγονότα στην Επιτροπή Ανταγωνισμού

Την Παρασκευή συζητήθηκε ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, η αίτηση αναστολής που είχαν καταθέσει η τέως πρόεδρου της Επιτροπής Ανταγωνισμού Βασιλική Θάνου, η τέως αντιπρόεδρός της Άννα Νάκου, καθώς και δυο ακόμη τέως μέλη της, ο Νικολάος Ζευγώλης και ο Ιωάννης Παύλοβιτς. Λίγες ώρες αργότερα η Κομισιόν έστειλε το δικό της μήνυμα στην κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη για την απόφαση να εκδιωχθεί καταχρηστικά η ηγεσία της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

«Αγαπητές κ. Θάνου-Χριστοφίλου και κ. Καμπαλούρη. Σας ευχαριστώ για τις τελευταίες σας επιστολές προς τον Πρόεδρο Γιούνκερ και εμένα σχετικά με την πρόσφατη τροποποίηση του ελληνικού νόμου περί ανταγωνισμού και την σχετική απόλυσή σας από την Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού. Επίσης, εξ ονόματος του Προέδρου Γιούνκερ, θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι θεωρούμε το θέμα αυτό ύψιστης σημασίας και παρακολουθούμε στενά τις τελευταίες εξελίξεις», ανέφερε στην απαντητική επιστολή της η Επίτροπος Ανταγωνισμού, Μαργκρέτε Βεστάγκερ, ανακοινώνοντας πως η Κομισιόν θέτει υπό επιτήρηση για το ζήτημα την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Ο αυστηρος τόνος της κ. Βεστάγκερ και η επισήμανση πως πρόκειται για “υψίστης σημασίας θέμα”, το οποίο “θα το παρακολουθούμε στενά” αποτελεί την πρώτη προειδοποίηση προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη και είμαστε ακόμη στα… “ορεκτικά”, καθώς το ζήτημα αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο, σε Αθήνα και Βρυξέλλες, ενώ ο πρωθυπουργός με το κομματικό κράτος που επιχειρεί να στήσει και τέθηκε πολύ νωρίς υπό το “μικροσκόπιο” των κοινοτικών αρχών για έκνομες ενέργειες.

Η απόφαση του δικαστηρίου αναμένεται το επόμενο δεκαήμερο. Σημειώνεται πως τα τέσσερα τέως μέλη της Επιτροπής Ανταγωνισμού έχουν καταθέσει στο ΣτΕ και αίτηση ακύρωσης η οποία θα συζητηθεί στις 6 Δεκεμβρίου στην Ολομέλειά του. Υπενθυμίζεται πως με τις αιτήσεις τους στο Συμβούλιο της Επικρατείας, οι τέσσερις προσφεύγοντες ζητούν να ανασταλεί η έκπτωσή τους από τα αξιώματα τα οποία κατείχαν, υποστηρίζοντας ότι η θέσπιση του ασυμβιβάστου με το νόμο 4623/2019, παραβιάζει σειρά διατάξεων της κοινοτικής και της εθνικής νομοθεσίας. Παράλληλα καταγγέλλουν τον επίμαχο νόμο ως φωτογραφικό με στόχο, όπως αναφέρουν, την απομάκρυνσή τους από τις θέσεις τις οποίες κατείχαν μέχρι πρόσφατα.

Και ενώ ο Άδωνις Γεωργιάδης σε μια κυνική παραδοχή ανέφερε πως η Βασιλική Θάνου απομακρύνθηκε επειδή “είναι ΣΥΡΙΖΑ”, και η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής είχε επισημάνει στην κυβέρνηση πως η “καθαίρεση” των μελών της Επιτροπής Ανταγωνισμού είναι “μη σύννομη”. Συγκεκριμένα, η απόφαση αντιβαίνει τις αρχές και το δίκαιο της ΕΕ και θέτει σε άμεσο κίνδυνο την ανεξαρτησία της Επιτροπής. Είναι σε ευθεία αντίθεση με την οδηγία 2019/1 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2018 για την παροχή αρμοδιοτήτων στις αρχές ανταγωνισμού των κρατών μελών ώστε να επιβάλουν αποτελεσματικότερα τους κανόνες και για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς.

Πώς η εκδίωξη Θάνου παραβιάζει το ευρωπαϊκό δίκαιο

Η Οδηγία 2019/1, η οποία παραβιάζεται από την απόφαση της κυβέρνησης, ορίζει τα ακόλουθα: «Η λειτουργική ανεξαρτησία των εθνικών διοικητικών αρχών ανταγωνισμού θα πρέπει να ενισχυθεί προκειμένου να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική και ομοιόμορφη εφαρμογή των άρθρων 101 και 102 ΣΛΕΕ. Προς τούτο, η εθνική νομοθεσία θα πρέπει να προβλέπει ρητώς ότι κατά την εφαρμογή των άρθρων 101 και 102 ΣΛΕΕ, οι εθνικές διοικητικές αρχές ανταγωνισμού προστατεύονται έναντι εξωτερικών παρεμβάσεων ή πολιτικών πιέσεων δυναμένων να θέσουν σε κίνδυνο την ανεξάρτητη αξιολόγησή τους για τα θέματα των οποίων επιλαμβάνονται. Για τον σκοπό αυτό, η εθνική νομοθεσία θα πρέπει εκ των προτέρων να ορίζει τους λόγους παύσης από την εθνική διοικητική αρχή ανταγωνισμού των προσώπων που λαμβάνουν αποφάσεις ασκώντας τις εξουσίες των άρθρων 10, 11, 12, 13 και 16 της παρούσας οδηγίας, ώστε να αρθούν τυχόν εύλογες υπόνοιες όσον αφορά την αμεροληψία τους και τη θωράκισή τους έναντι εξωτερικών παραγόντων. Ομοίως, η εθνική νομοθεσία θα πρέπει εκ των προτέρων να ορίζει σαφείς και διαφανείς κανόνες και διαδικασίες για την επιλογή, την πρόσληψη ή τον διορισμό των εν λόγω προσώπων. Επιπλέον, για την αμεροληψία των εθνικών διοικητικών αρχών ανταγωνισμού, τα πρόστιμα τα οποία επιβάλλουν για παραβάσεις των άρθρων 101 και 102 ΣΛΕΕ δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την απευθείας χρηματοδότησή των αρχών αυτών.»

Στο Άρθρο 4 παρ. 3 προβλέπει για τα περί Ανεξαρτησίας: «3. Τα πρόσωπα που λαμβάνουν αποφάσεις ασκώντας τις εξουσίες των άρθρων 10 έως 13 και του άρθρου 16 της παρούσας οδηγίας σε εθνικές διοικητικές αρχές ανταγωνισμού δεν παύονται από τις εν λόγω αρχές για λόγους που συνδέονται με την ορθή εκτέλεση των καθηκόντων τους ή την ορθή άσκηση των εξουσιών τους κατά την εφαρμογή των άρθρων 101 και 102 ΣΛΕΕ, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 παράγραφος 2 της παρούσας οδηγίας. Μπορούν να παυθούν μόνον αν δεν πληρούν πλέον τις προϋποθέσεις εκτέλεσης των καθηκόντων ή αν κριθούν ένοχοι σοβαρής παράβασης καθήκοντος βάσει της εθνικής νομοθεσίας. Οι προϋποθέσεις εκτέλεσης των καθηκόντων τους και η έννοια της σοβαρής παράβασης καθήκοντος ορίζονται εκ των προτέρων στην εθνική νομοθεσία, λαμβανομένης υπόψη της ανάγκης διασφάλισης της αποτελεσματικής επιβολής».

Τι προβλέπει το φωτογραφικό άρθρο για το ξήλωμα των μελών της Επιτροπής Ανταγωνισμών:

NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4623 Τεύχος A’ 134/09.08.2019
Άρθρο 101
Τροποποίηση του ν. 3959/2011 (Α΄ 93) περί προστασίας του ελευθέρου ανταγωνισμού
1.α) Η παράγραφος 7 του άρθρου 12 του ν. 3959/2011, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:

«7. Η ιδιότητα του Προέδρου, του Αντιπροέδρου και του μέλους (τακτικού ή αναπληρωματικού) της Επιτροπής Ανταγωνισμού είναι ασυμβίβαστη με την οποιαδήποτε μορφής κατοχή θέσης ή ανάθεση καθηκόντων ή απόσπαση ή άλλως απασχόληση στο γραφείο του Πρωθυπουργού ή σε γραφείο της Γενικής Γραμματείας Πρωθυπουργού ή σε γραφείο μέλους της Κυβέρνησης ή σε πολιτικό γραφείο μέλους της Κυβέρνησης ή στη Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης ή σε γραφείο Γενικού ή Ειδικού Γραμματέα Υπουργείου, για μία πενταετία μετά τη λήξη της εν λόγω κατοχής θέσης ή της ανάθεσης ή της απόσπασης ή της απασχόλησης αντιστοίχως, συμπεριλαμβανομένων της απόσπασης υπαλλήλου ή της κατοχής θέσης μετακλητού υπαλλήλου, συμβούλου, συνεργάτη ή έμμισθου / άμισθου προϊσταμένου σε ένα από τα ως άνω γραφεία ή στη Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης. Η ιδιότητα του Προέδρου, του Αντιπροέδρου και του μέλους (τακτικού ή αναπληρωματικού) της Επιτροπής Ανταγωνισμού είναι ασυμβίβαστη με την εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι β΄ βαθμού συγγένεια ή συζυγική σχέση με πρόσωπο που είναι μέλος της Κυβέρνησης.

Τα ασυμβίβαστα της παρούσας παραγράφου ισχύουν κατά το χρόνο διορισμού και καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας. Η διαπίστωση ενός από τα ασυμβίβαστα της παρούσας παραγράφου συνεπάγεται την αυτοδίκαιη έκπτωση από τη θέση του Προέδρου, του Αντιπροέδρου ή του μέλους, αντίστοιχα, για την οποία εκδίδεται διαπιστωτική πράξη του αρμόδιου για τον διορισμό οργάνου. Η παρούσα παράγραφος αρχίζει να ισχύει με τη δημοσίευση του παρόντος νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και καταλαμβάνει και τα ήδη υπηρετούντα πρόσωπα, εφόσον στην περίπτωση του πρώτου εδαφίου της παρούσας παραγράφου δεν είχε παρέλθει κατά τον χρόνο διορισμού τους πενταετία από τη λήξη της εν λόγω κατοχής θέσης ή της ανάθεσης ή της απόσπασης ή της απασχόλησης, ή εφόσον, στην περίπτωση του δευτέρου εδαφίου της παρούσας παραγράφου, το ασυμβίβαστο υφίσταται κατά το χρόνο έναρξης ισχύος της. Τα ασυμβίβαστα της παρούσας παραγράφου δεν ισχύουν και δεν εφαρμόζονται στην περίπτωση που για το υπηρετούν πρόσωπο διατυπώθηκε θετική γνώμη με πλειοψηφία τουλάχιστον τεσσάρων πέμπτων (4/5) της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής κατά τη διαδικασία διορισμού του.»