Η επίμονη… «φούσκα» στις τιμές κατοικίων

Το πρόβλημα της υπερτίμησης των κατοικιών στην Ελλάδα και η δημιουργία συνθηκών «φούσκας» στην εγχώρια αγορά, έχει καταγραφεί πολλάκις από εκθέσεις, αναλύσεις και την… ίδια την πραγματικότητα για όσους βρίσκονται στη διαδικασία ενοικίασης – αγοράς ακινήτου.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος 

Η γλώσσα της αλήθειας μας επιβάλλει να τονίσουμε ότι η «φούσκα» ήταν πανευρωπαϊκό φαινόμενο και όχι μόνο ελληνικό, ωστόσο ενώ οι τιμές κατοικιών υποχωρούν σε πλείστες ευρωπαϊκές χώρες, στην Ελλάδα το πρόβλημα παραμένει οξύτατο.  Αυτό επιβεβαιώνεται πλήρως από την πρόσφατη έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος όπου καταγράφονται επιταχυνόμενοι ρυθμοί ανάπτυξης στις τιμές των κατοικιών. Οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν περαιτέρω το δεύτερο τρίμηνο του 2024, κατά 9,2% σε ετήσια βάση, αν και με επιβραδυνόμενο ρυθμό (10,6% το α’ τρίμηνο), σημειώνοντας σωρευτική αύξηση 69,3% από το τρίτο τρίμηνο του 2017, όταν είχε καταγραφεί το χαμηλότερο επίπεδο.

Πιο αναλυτικά, η αύξηση των τιμών το β΄ τρίμηνο του 2024 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023 ήταν 10,7% για τα νέα διαμερίσματα, δηλ. ηλικίας έως 5 ετών, και 8,3% για τα παλαιά, δηλ. ηλικίας άνω των 5 ετών. Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, για το 2023, ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης των τιμών για τα νέα διαμερίσματα ήταν 12,8%, έναντι ρυθμού αύξησης 12,5% το 2022, ενώ ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης για τα παλαιά διαμερίσματα ήταν 14,5% το 2023, έναντι ρυθμού αύξησης 11,6% το 2022.

Η ΤτΕ υπογραμμίζει ότι το ποσοστό των τιμών κατοικιών είναι πλέον 2,5% χαμηλότερο σε σύγκριση με την ιστορική κορύφωσή τους το τρίμηνο του 2008. Υπάρχει, βεβαίως, μια ειδοποιός και συνάμα μεγάλη διαφορά που έγκειται στο εξής:  τα εισοδήματα του 2008 απέχουν παρασάγγας από τα τωρινά, τα οποία «μακελεύτηκαν» κατά την μνημονιακή περίοδο.

Γιατί προέκυψε η «φούσκα»

Σημείο αναφοράς για τη δημιουργία της «φούσκας» στην αγορά των κατοικιών, είναι η χρήση κατοικιών για βραχυχρόνια μίσθωση και οι αγορές κατοικιών από ξένους που εντείνουν την ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης. Επίσης κομβικός παράγοντας είναι το γεγονός ότι οι επενδύσεις στην οικοδομή πάτησαν «φρένο» για πολλά χρόνια, με συνέπεια να προκύψει σημαντική έλλειψη νέων κατοικιών.
Ελληνικό παράδοξο, πάντως, αποτελεί το γεγονός ότι παρά την εκρηκτικό άνοδο των τιμών, υπήρξε έκρηξη των πωλήσεων ακινήτων το πρώτο εξάμηνο του 2024,. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, όπως καταγράφονται στο Μητρώο Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων, το πρώτο εξάμηνο του 2024, πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 27.000 αγοραπωλησίες ακινήτων, συνολικής αξίας 2,52 δισ. ευρώ.

Οι εισπράξεις του δημοσίου από τον φόρο μεταβίβασης ανήλθαν σε 314 εκατ. ευρώ, εμφανίζοντας αύξηση 20,2% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 που είχαν ανέλθει σε 260,92 εκατ. ευρώ.