Η ενεργειακή «προφητεία» και ο δύσκολος χειμώνας για την Ευρώπη

Επαναλαμβάνεται σχεδόν καθημερινά πλέον, με ολοένα περισσότερους αναλυτές, φορείς, διεθνείς οίκους και θεσμούς να καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα, που λαμβάνει τη «μορφή» μιας αυτοεκπληρούμενης προφητείας: η ενεργειακή επάρκεια της Ευρώπης δεν θα βρίσκεται στο επιθυμητό επίπεδο τον χειμώνα και αυτό θα έχει άκρως αρνητικές επιπτώσεις στις ευρωπαϊκές οικονομίες αλλά και φυσικά και στους πολίτες-καταναλωτές.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Ήδη από την ημέρα που υποτροπίασε και πάλι η ενεργειακή κρίση, όταν η Ρωσία περιόρισε σημαντικά τις ροές φυσικού αερίου προς ευρωπαϊκές χώρες και κατά περιπτώσεις τις διέκοψε πλήρως, οι επιπτώσεις ήταν ραγδαίες και προφανώς με ισχυρό αρνητικό πρόσημο. Τεράστια κλιμάκωση και αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου, «καταβύθιση» των ευρωπαϊκών αγορών και εδραίωση ενός κλίματος ανησυχίας και αβεβαιότητας που διαχέεται σαν ορμητικό ποτάμι, σ’ όλα τα παρακλάδια και τις πτυχές της ευρωπαϊκής οικονομίας. Και αυτό είναι μόνο το πρελούδιο, η πρώτη πράξη στο «θεατρικό», όπου πρωταγωνιστεί και διαμορφώνει τις εξελίξεις η ρωσική ενεργειακή θηλιά και κυριαρχεί ο φόβος για τον επερχόμενο χειμώνα.

Γίνεται εμφανές και πρόδηλο πως παρά τις διαβεβαιώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα βραχυπρόθεσμα μέτρα αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης, δεν μπορούν να εγγυηθούν έναν ήσυχο χειμώνα. Η αύξηση των φορτίων υγροποιημένου αερίου, κυρίως από τις ΗΠΑ, έδωσε μια πρόσκαιρη ανάσα στη Γηραιά Ήπειρο, όμως αποδεικνύεται ότι δεν μπορεί να σταθεί ως μόνιμη λύση, καλύπτοντας, μάλιστα, τις απώλειες από το ρωσικό αέριο. Η στιγμή της αλήθειας έχει έρθει για την Ευρώπη, καθώς η Ρωσία δεν φαίνεται διόλου διατεθειμένη να ανοίξει και πάλι τη στρόφιγγα του φυσικού αερίου. Τουναντίον, το πιθανότερο σενάριο είναι η Μόσχα να κλιμακώσει κι άλλο τον ενεργειακό πόλεμο κατά της Γηραιάς Ηπείρου, έχοντας διαπιστώσει άλλωστε πως έχει το πάνω χέρι και σχεδόν τον απόλυτο έλεγχο απέναντι στους Ευρωπαίους.

Ισχυροί κλυδωνισμοί στη Γερμανία
Η κατάσταση είναι ήδη εξόχως ανησυχητική και η… απελπισία εντείνεται από το γεγονός ότι η Ευρώπη παρουσιάζεται κατακερματισμένη, χωρίς κοινό πλαίσιο δράσης και αντίδρασης απέναντι στον κίνδυνο. Η κραταιά Γερμανία που επιστρατεύει ακόμη και τις λιγνιτικές εφεδρείες, κλυδωνίζεται, γεγονός που ευλόγως και δικαίως τρομάζει και την υπόλοιπη Ευρώπη. Η Uniper, ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ρωσικού αερίου στη Γερμανία και από τους μεγαλύτερους στην Ευρώπη, αντιμετωπίζει τεράστιο πρόβλημα από τις ρωσικές περικοπές και ζήτησε βοήθεια από το γερμανικό κράτος, προκειμένου να μην καταρρεύσει.

Υπάρχουν και κάποιοι εντός της Ευρώπης που δεν κρύβονται πίσω από το δάχτυλό τους, ούτε προσπαθούν να ωραιοποιήσουν την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην ενέργεια, αλλά επηρεάζει σφόδρα την οικονομία. Η κατακόρυφη άνοδος του πληθωρισμού, άλλωστε, έχει δομικά προωθητικά στοιχεία τις αυξήσεις στο φυσικό αέριο και στο ηλεκτρικό ρεύμα, που έχουν χτυπήσει «κόκκινο» τους τελευταίους μήνες.

Τα σενάρια για ενεργειακό μπλακ άουτ, για κατάρρευση τύπου Lehman Brothers στα οποία αναφέρθηκε πρόσφατα ο υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας δεν είναι επιστημονικής φαντασίας. Ούτε και οι αναλύσεις κορυφαίων διεθνών φορέων που υποστηρίζουν ότι η Ευρώπη δεν διαθέτει την απαιτούμενη ενεργειακή επάρκεια για να ανταπεξέλθει σ’ ένα ρωσικό ολικό shut down.
Μια Ευρώπη-τουλάχιστον οι κεντρικές και ανατολικές χώρες που εξαρτώνται πολύ από τη Ρωσία- αναγκασμένη να επιβάλει δελτίο στο φυσικό αέριο τον χειμώνα… Διόλου απίθανο ακόμη και αυτό, έτσι όπως τα… έκαναν οι Ευρωπαίοι ηγέτες και δη αυτοί που όρισαν την ενεργειακή της κατεύθυνση προς Ανατολάς και τη Μόσχα τα προηγούμενα χρόνια.