Η Χάγη εξετάζει τις ανθρωπιστικές υποχρεώσεις του Ισραήλ για τους Παλαιστίνιους στη Γάζα

Στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ξεκινά σήμερα, Δευτέρα (28/4) μία εβδομάδα ακροάσεων για τις ανθρωπιστικές υποχρεώσεις του Ισραήλ έναντι των Παλαιστινίων, περισσότερες από 50 ημέρες αφού ο ισραηλινός στρατός επέβαλε πλήρη αποκλεισμό στη Λωρίδα της Γάζας απαγορεύοντας την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας.

Οι εκπρόσωποι διάφορων χωρών στον ΟΗΕ θα παρουσιάζουν τις θέσεις τους για πέντε ημέρες, ξεκινώντας σήμερα στις 10:00 (τοπική ώρα, 11:00 ώρα Ελλάδας) με τον εκπρόσωπο της Παλαιστίνης. Άλλες 38 χώρες –ανάμεσά τους οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Γαλλία, η Ρωσία και η Σαουδική Αραβία—όπως και ο Οργανισμός Ισλαμικής Συνεργασίας, ο Αραβικός Σύνδεσμος και η Αφρικανική Ένωση θα παρουσιάσουν τις θέσεις τους.

Τον Δεκέμβριο η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ είχε υιοθετήσει με μεγάλη πλειοψηφία απόφαση, την οποία είχε καταθέσει η Νορβηγία, η οποία ζητούσε από το Διεθνές Δικαστήριο να εκδώσει γνωμοδότηση σχετικά με τις ανθρωπιστικές υποχρεώσεις του Ισραήλ έναντι των Παλαιστινίων.

Το Διεθνές Δικαστήριο καλείται να διευκρινίσει τι υποχρεούται να κάνει το Ισραήλ αναφορικά με την παρουσία του ΟΗΕ και των υπηρεσιών του, όπως και αναφορικά με διεθνείς οργανισμούς ή οργανισμούς τρίτων κρατών προκειμένου «να διασφαλίσει και να διευκολύνει την απρόσκοπτη παράδοση έκτακτων προμηθειών, απαραίτητων για την επιβίωση του παλαιστινιακού άμαχου πληθυσμού».

Το Ισραήλ ελέγχει όλες τις εισροές διεθνούς βοήθειας, ζωτικής σημασίας για τους 2,4 εκατ. κατοίκους της Λωρίδας της Γάζας όπου εκτυλίσσεται πρωτοφανής ανθρωπιστική κρίση, και τις έχει διακόψει από τις 2 Μαρτίου, λίγες ημέρες πριν από την κατάρρευση μιας εύθραυστης εκεχειρίας που διήρκεσε 15 μήνες.

Ο Φιλίπ Λαζαρινί επικεφαλής της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA) κατήγγειλε την Παρασκευή «τον ανθρωπογενή λιμό που προκλήθηκε λόγω πολιτικών κινήτρων» στον παλαιστινιακό θύλακα.

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, περίπου 500.000 Παλαιστίνοι έχουν εκτοπιστεί μετά την κατάρρευση της εκεχειρίας, στις 18 Μαρτίου, ενώ τουλάχιστον 2.111 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί έκτοτε από τα ισραηλινά πλήγματα.

Οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι δηλώνουν ότι επανέλαβαν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα καθώς θεωρούν ότι αυτό είναι το μόνο μέσο για να αναγκάσουν τη Χαμάς να απελευθερώσει τους 58 ομήρους που εξακολουθεί να κρατά μετά την επίθεσή της εναντίον του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023. Από αυτούς 34 θεωρούνται νεκροί από τον ισραηλινό στρατό.

Οι γνωμοδοτήσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου δεν είναι νομικά δεσμευτικές, αλλά μπορούν να ενισχύσουν τη διπλωματική πίεση επί του Ισραήλ.

Τον Ιανουάριο του 2024 το Διεθνές Δικαστήριο είχε καλέσει το Ισραήλ να αποτρέψει οποιαδήποτε ενέργεια γενοκτονίας και να επιτρέψει την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα. Τον Μάρτιο του ίδιου έτους είχε ζητήσει – έπειτα από αίτημα της Νότιας Αφρικής η οποία κατηγορεί το Ισραήλ για γενοκτονία—να ληφθούν νέα μέτρα από το Ισραήλ έναντι του «λιμού που εγκαθίσταται» στον παλαιστινιακό θύλακα.

Εξάλλου τον Ιούλιο το Διεθνές Δικαστήριο είχε χαρακτηρίσει σε γνωμοδότησή του «παράνομη» την ισραηλινή κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών και είχε ζητήσει να σταματήσει το συντομότερο δυνατό.