Γιατί ο Τραμπ προκαλεί αβεβαιότητα και τρόμο στις αγορές

Οι αγορές, το εμπόριο και εν γένει η παγκόσμια οικονομία «χορεύουν» στους ρυθμούς του Ντόναλντ Τραμπ. Δεν είναι μόνο η πολιτική δασμών και ο εμπορικός πόλεμος που κηρύσσει ο Αμερικανός πρόεδρος με Ευρώπη, Κίνα, Καναδά και Μεξικό, που φοβίζει τις αγορές σε παγκόσμια κλίμακα.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Η σταθερότητα και το μέγεθος της οικονομίας των ΗΠΑ αποτελούσαν πάντοτε έναν πόλο έλξης και ασφάλειας για το διεθνές επενδυτικό κοινό. Τώρα, όμως, η υψηλή αβεβαιότητα που επικρατεί στην παρούσα φάση σχετικά με τις οικονομικές και, κυρίως, με τις πολιτικές αποφάσεις της νέας αμερικανικής ηγεσίας, ιδιαίτερα όσον αφορά στον προστατευτισμό της κυβέρνησης Τραμπ, προκαλεί νευρικότητα και μείωση της εμπιστοσύνης στις προοπτικές της αμερικανικής οικονομίας, με αποτέλεσμα τη βύθιση των χρηματοπιστωτικών αγορών.

Ισχυρή πηγή αβεβαιότητας είναι η απότομη πτώση στα αμερικανικά χρηματιστήρια, τις τελευταίες εβδομάδες. Ο δείκτης S&P 500 των μεγάλων αμερικανικών εταιρειών έχει υποχωρήσει κάτω από το επίπεδο που ήταν πριν από τη νίκη του Τραμπ, τον Νοέμβριο. Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει σε απώλεια κερδών άνω των δολαρίων 5 τρισ! Η βασική αιτία αυτής της εξέλιξης, όπως σημειώνει σε ανάλυσή της η Αlpha Bank, ήταν οι εξαγγελίες για υψηλότερους δασμούς και η ανησυχία ότι αυτοί θα επιβαρύνουν τελικά την αμερικανική οικονομία και δεν θα την ενισχύσουν, όπως διαμήνυε προεκλογικά ο Τραμπ.

Επί του παρόντος, η πτώση των αμερικανικών μετοχών αντανακλά «διόρθωση». Εάν, ωστόσο, συμβεί μεγαλύτερη ρευστοποίηση, αυτό θα αντανακλά επιδείνωση των προσδοκιών των επενδυτών για τις προοπτικές της οικονομίας των ΗΠΑ.

Η ανησυχία για τον πληθωρισμό

Μια άλλη εστία «ανησυχίας» για την οικονομία των ΗΠΑ που αντανακλάται στις αγορές, είναι ο πληθωρισμός. Στην προεκλογική του εκστρατεία ο κ. Trump υποσχέθηκε ότι θα νικήσει τον πληθωρισμό, ο οποίος είχε εκτοξευθεί στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 4 δεκαετιών περίπου, υπό την κυβέρνηση Μπάιντεν. Ωστόσο, ο πληθωρισμός είναι, σε μεγάλο βαθμό, πέρα ​​από τον άμεσο έλεγχο του Λευκού Οίκου. Ενδεικτικά, ο δείκτης τιμών προσωπικών δαπανών κατανάλωσης βρίσκεται πάνω από τον στόχο του 2% της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (2,8% τον Φεβρουάριο). Επιπλέον, είναι διάχυτη η ανησυχία ότι οι υψηλότεροι δασμοί μπορεί να επιδεινώσουν τον πληθωρισμό μέσω της αύξησης του εισαγόμενου κόστους αγαθών.

Σημείο αναφοράς αποτελεί ασφαλώς η πολιτική δασμών που ακολουθεί και ενισχύει ο Ντόναλντ Τραμπ. Αυτή η πολιτική οδηγεί σε αμφισημία της επιχειρηματολογίας σχετικά με τα οφέλη και το κόστος ενός υποτιμημένου δολαρίου. Θεωρητικά, οι δασμοί θα έπρεπε να ενισχύσουν την αξία του δολαρίου, αφού οι Αμερικανοί εισάγουν λιγότερα προϊόντα και, επομένως, αγοράζουν λιγότερο. Το δολάριο, ωστόσο, έχει υποχωρήσει έναντι του ευρώ αλλά και έναντι των κυριότερων νομισμάτων, που σημαίνει ότι το πλήγμα στην αμερικανική οικονομία από τους δασμούς υπερτερεί του άμεσου αντικτύπου τους.