Ευρωπαϊκό Δικαστήριο: Ασφαλιστικά μέτρα κατά του Αζερμπαϊτζάν για τους κινδύνους κατά αμάχων στο μέτωπο της Αρμενίας

Σε μια νομική κίνηση με υψηλό συμβολισμό, καταφεύγει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, το οποίο παρεμβαίνει στις εχθροπραξίες Ναγκόρνο-Καραμπάχ και με μια πρωτοφανή απόφαση λαμβάνει ασφαλιστικά μέτρα.

Η πρωτόγνωρη κίνηση λήψης προσωρινών μέτρων, δεν έχει μεν δεσμευτικό χαρακτήρα, πλην δείχνει τον δρόμο προς τις δυο πλευρές, αλλά και την τάση εντός του δικαστηρίου για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην περιοχή.

Διακρατική
Πρόκειται για διακρατική αίτηση προσωρινών μέτρων εξαιτίας του κινδύνου εχθροπραξιών σε βάρος αμάχων και κατοικιών πολιτών βάσει της οποίας το Στρασβούργο χορηγεί προσωρινά μέτρα στην υπόθεση Αρμενίας κατά Αζερμπαϊτζάν.

Η απόφαση εκδόθηκε σήμερα και όπως αναφέρει ο ποινικολόγος και ειδικός σε θέματα ευρωπαϊκού δικαστηρίου Βασίλης Χειρδάρης, “…το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έλαβε στις 28-9-2020 αίτηση για λήψη προσωρινών μέτρων που υπέβαλε η Αρμενία κατά του Αζερμπαϊτζάν, όπου η κυβέρνηση της Αρμενίας ζήτησε από το Δικαστήριο να υποδείξει στην Κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν, σύμφωνα με το άρθρο 39 του Κανονισμού του Δικαστηρίου (προσωρινά μέτρα[1]) τα εξής:

α) να σταματήσει τις στρατιωτικές επιθέσεις εναντίον των αμάχων σε ολόκληρη τη συνοριακή γραμμή της Αρμενίας και του Artsakh.

β) να σταματήσει τις αδιάκριτες επιθέσεις.

γ) να σταματήσει να στοχεύει τον άμαχο πληθυσμό και τις κατοικίες των πολιτών.

Το Δικαστήριο αποφάσισε να χορηγήσει προσωρινά μέτρα στην υπόθεση Αρμενίας κατά Αζερμπαϊτζάν.

Το ΕΔΔΑ (που συνεδρίασε ως επταμελές τμήμα δικαστών), θεωρώντας ότι η τρέχουσα κατάσταση δημιουργεί σοβαρό κίνδυνο παραβιάσεων της Σύμβασης, αποφάσισε να εφαρμόσει το άρθρο 39 του Κανονισμού του Δικαστηρίου.

Με σκοπό την πρόληψη τέτοιων παραβιάσεων και σύμφωνα με το άρθρο 39 του Κανονισμού, το Δικαστήριο κάλεσε τόσο το Αζερμπαϊτζάν, όσο και την Αρμενία να αποφύγουν τη λήψη μέτρων, ιδίως στρατιωτικού περιεχομένου, τα οποία ενδέχεται να συνεπάγονται παραβιάσεις των δικαιωμάτων της Σύμβασης του άμαχου πληθυσμού και μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή και την υγεία τους, και τους κάλεσε επίσης να συμμορφωθούν με τις δεσμεύσεις τους βάσει της Σύμβασης, ιδίως σε σχέση με το άρθρο 2 (δικαίωμα στη ζωή) και το άρθρο 3 (απαγόρευση βασανιστηρίων και απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας) της Σύμβασης.

Το Δικαστήριο κάλεσε επίσης και τα δύο συμβαλλόμενα μέρη να το ενημερώσουν, το συντομότερο δυνατόν, για τα μέτρα που θα λάβουν προς συμμόρφωση των υποχρεώσεών τους”.

[1] Σύμφωνα με το άρθρο 39 του Κανονισμού του Δικαστηρίου, το Δικαστήριο μπορεί να ζητήσει προσωρινά μέτρα από οποιοδήποτε Κράτος Μέρος που έχει υπογράψει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Τα προσωρινά μέτρα είναι επείγοντα μέτρα τα οποία, σύμφωνα με την νομολογία του Δικαστηρίου, ισχύουν μόνο όταν υπάρχει επικείμενος κίνδυνος ανεπανόρθωτης βλάβης. Τα προσωρινά μέτρα δεν είναι υποχρεωτικά (όπως οι αποφάσεις του ΕΔΔΑ) αφού δεν περιλαμβάνονται στην ΕΣΔΑ αλλά στον Κανονισμό του Δικαστηρίου και η εφαρμογή τους είναι προαιρετική.