ΕΕ προς Κόσοβο και Σερβία: «Αποκλιμάκωση αλλιώς θα υπάρξουν συνέπειες»

Την αποκλιμάκωση της έντασης μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας ζητούν επιτακτικά οι Ευρωπαίοι ηγέτες, προειδοποιώντας και τις δύο πλευρές πως αν δεν τερματιστεί ο κύκλος της βίας θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες.

Ειδικότερα, ο Γάλλος Εμανουέλ Μακρόν και ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς κάλεσαν, από τη μία, το Κόσοβο να διεξαγάγει νέες δημοτικές εκλογές στις βόρειες περιοχές του και, από την άλλη, τη Σερβία να διασφαλίσει ότι οι Σέρβοι του Κοσόβου θα συμμετάσχουν στην εκλογική διαδικασία. Αυτό έκανε γνωστό αργά το βράδυ της Πέμπτης ο Γάλλος πρόεδρος.

Παράλληλα, και οι δύο πλευρές καλούνται επίσης να συνεργαστούν για τη δημιουργία ενός μηχανισμού που ονομάζεται Ένωση Σερβικών Δήμων που είχε αρχικά συμφωνηθεί πριν από μια δεκαετία, με τη μεσολάβηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να δώσει στους Σέρβους, που είναι ο κυρίαρχος πληθυσμός στο βόρειο Κόσοβο, περισσότερη αυτονομία ως προς την οικονομική ανάπτυξη, την εκπαίδευση και άλλες πτυχές της ζωής τους.

Οι προτάσεις, που είναι τα πρώτα συγκεκριμένα και ξεκάθαρα αιτήματα από τους συμμάχους με στόχο τον τερματισμό της κρίσης, πρόκειται να συζητηθούν και με τις δύο πλευρές την επόμενη εβδομάδα.

«Αν δεν γίνει αυτό, θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες για τις σχέσεις μας», δήλωσε ο επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Τζόζεπ Μπορέλ σε tweet του την Πέμπτη.

Υπενθυμίζεται ότι η ένταση στην περιοχή πυροδοτήθηκε μετά τις εκλογές του Απριλίου, τις οποίες μποϊκόταραν οι Σέρβοι δίνοντας τη νίκη σε τέσσερις δήμους με σερβική πλειοψηφία πληθυσμού, σε υποψήφιους αλβανικής εθνότητας η οποία αποτελεί το 90% του πληθυσμού του Κοσόβου.

Έπειτα το Κόσοβο αποφάσισε να εγκαταστήσει Αλβανούς δημάρχους στα γραφεία τους στο βόρειο τμήμα της χώρας, ξεσηκώνοντας διαδηλώσεις από τη σερβική πλευρά που κατέληξαν σε βίαια επεισόδια αναγκάζοντας το ΝΑΤΟ να ενισχύσει τις δυνάμεις του.

Η ασυνήθιστα αυστηρή γλώσσα που χρησιμοποιείται από τους Ευρωπαίους ηγέτες υποδεικνύει ότι τελειώνει η υπομονή στην Ευρώπη, σχολιάζει το πρακτορείο Bloomberg, σημειώνοντας ότι έχουν περάσει χρόνια συζητήσεων και διαπραγματεύσεων χωρίς να σημειώνεται πρόοδος στην πράξη.

Οι Μπορέλ, Μακρόν και Σολτς συναντήθηκαν με τους προέδρους του Κοσόβου και της Σερβίας την Πέμπτη στη Μολδαβία. «Αυτό που ζητήσαμε από τα δύο κόμματα είναι πολύ απλό: Η οργάνωση το συντομότερο δυνατό νέων εκλογών σε αυτούς τους τέσσερις δήμους», δήλωσε ο Μακρόν. «Δέσμευση από το Κόσοβο. Ξεκάθαρη συμμετοχή της σερβικής πλευράς σε αυτές τις εκλογές».

Η ικανοποίηση των απαιτήσεων σημαίνει όμως ότι και οι δύο πλευρές πρέπει να κάνουν σημαντικές παραχωρήσεις. Για το Βελιγράδι σημαίνει ότι πρέπει να ενθαρρύνει ενεργά τη σερβική κοινότητα του Κοσόβου να συμμετάσχουν στις εκλογές, κάνοντας στροφή 360 μοιρών στη στάση του μέχρι τώρα.

Για την Πρίστινα σημαίνει ότι πρέπει να προχωρήσει στις νέες εκλογές, κάτι που ο πρωθυπουργός του Κοσόβου Αλμπίν Κούρτι απορρίπτει, υποστηρίζοντας ότι οι τέσσερις δήμαρχοι διορίστηκαν νόμιμα. Από την άλλη, η πρόεδρος του Κοσόβου Βιόσα Οσμάνι δήλωσε «έτοιμη να εξετάσει» το ενδεχόμενο διεξαγωγής νέων δημοτικών εκλογών στους τέσσερις δήμους του βορείου Κοσόβου.

Η κατάσταση είναι δύσκολη, και ο Σολτς αναγνωρίζει πως θα επιλυθεί πολύ δύσκολα. Η επίλυση της κατάστασης απαιτεί «θάρρος από όλες τις πλευρές», δεδομένου του πόσο αντιδημοφιλές θα ήταν και στις δύο χώρες, είπε.