ΕΕ: Πράσινο φως για 47 έργα εξόρυξης – επεξεργασίας σπάνιων γαιών σε 13 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα

Η ΕΕ ανακοίνωσε την Τρίτη (25/3) ότι ενέκρινε 47 στρατηγικά έργα για την εξόρυξη, επεξεργασία και ανακύκλωση σπάνιων γαιών και πρώτων υλών σε ευρωπαϊκό έδαφος, προκειμένου να μειωθεί η εξάρτηση από τρίτες χώρες και να διαφοροποιηθούν οι πηγές εφοδιασμού.

Τα 47 στρατηγικά έργα που εγκρίθηκαν βρίσκονται σε 13 κράτη μέλη της ΕΕ: Ελλάδα, Βέλγιο, Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία, Ισπανία, Εσθονία, Τσεχία, Σουηδία, Φινλανδία, Πορτογαλία, Πολωνία και Ρουμανία.

Τα έργα αυτά καλύπτουν 14 από τα 17 στρατηγικά μέταλλα, όπως το λίθιο, το νικέλιο, το κοβάλτιο, ο γραφίτης και το αλουμίνιο, που απαριθμούνται στον νόμο για τις κρίσιμες πρώτες ύλες (CRMA), ο οποίος τέθηκε σε ισχύ τον Μάιο του 2024.

Σύμφωνα με αυτό τον νόμο, ο στόχος είναι η ΕΕ, μέχρι το 2030, να είναι σε θέση να καλύψει τουλάχιστον το 10% των αναγκών εξόρυξης, το 40% των αναγκών επεξεργασίας και το 25% της ανακύκλωσης για καθένα από αυτά τα μέταλλα. Επιπλέον, προβλέπεται πως μέχρι το 2030 η ΕΕ δεν πρέπει να εξαρτάται από μια τρίτη χώρα για περισσότερο από το 65% των αναγκών της σε στρατηγικές πρώτες ύλες.

Ένα ελληνικό έργο στον κατάλογο της ΕΕ

Ένα ελληνικό έργο περιλαμβάνεται στον κατάλογο της Κομισιόν. Υποβλήθηκε από την εταιρεία «Metlen Energy and Metals and European Bauxites» και αφορά στην εξόρυξη και επεξεργασία βωξίτη, αλουμίνας και γάλλιου. Είναι το μοναδικό έργο, μεταξύ των 47 στην ΕΕ, που αφορά στην εξόρυξη των συγκεκριμένων μετάλλων.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα 47 έργα επελέγησαν καθώς συμβάλλουν στον ασφαλή εφοδιασμό της ΕΕ σε στρατηγικές πρώτες ύλες, τηρούν περιβαλλοντικά, κοινωνικά κριτήρια και κριτήρια διακυβέρνησης και είναι τεχνικώς εφικτά.

Για να τεθούν σε λειτουργία, τα 47 στρατηγικά έργα έχουν αναμενόμενη συνολική επένδυση κεφαλαίου ύψους 22,5 δισ. ευρώ. Τα έργα αυτά θα είναι σε θέση να επωφεληθούν από συντονισμένη στήριξη από την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για να τεθούν σε λειτουργία, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση σε χρηματοδότηση και τη στήριξη για τη σύνδεση με τους ενδιαφερόμενους φορείς. Θα επωφεληθούν επίσης από απλουστευμένες διαδικασίες αδειοδότησης.

Σύμφωνα με τη CRMA, η διαδικασία αδειοδότησης δεν θα υπερβαίνει τους 27 μήνες για τα έργα εξόρυξης και τους 15 μήνες για άλλα έργα, τη στιγμή που σήμερα οι διαδικασίες αυτές διαρκούν πέντε με δέκα χρόνια.

«Η Ευρώπη εξαρτάται επί του παρόντος από τρίτες χώρες για πολλές από τις πρώτες ύλες που χρειάζεται περισσότερο. Πρέπει να αυξήσουμε τη δική μας παραγωγή, να διαφοροποιήσουμε τον εξωτερικό εφοδιασμό μας και να δημιουργήσουμε αποθέματα», δήλωσε ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Κομισιόν για τη βιομηχανική στρατηγική, Στεφάν Σεζουρνέ. «Αυτή είναι μια στιγμή ορόσημο για την ευρωπαϊκή κυριαρχία ως βιομηχανική δύναμη», υπογράμμισε.

Σημειώνεται, τέλος, ότι η ΕΕ έχει λάβει αιτήσεις για «στρατηγικά έργα» που βρίσκονται σε τρίτες χώρες. Η απόφαση σχετικά με την πιθανή επιλογή αυτών των έργων θα εκδοθεί σε μεταγενέστερο στάδιο.