Απομακρύνεται το «φάντασμα» των δίδυμων ελλειμμάτων

Η ελληνική οικονομία βασίζει σε μονοπάτια ανάπτυξης, υπεραποδίδοντας σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ωστόσο αυτά δεν είναι τα μοναδικά ευχάριστα μακροοικονομικά νέα που προκύπτουν. Η σημαντική συρρίκνωση άνω των 7 δισ.ευρώ του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών το 2023 αποτελεί μια ενθαρρυντική είδηση, καθώς απομακρύνει ολοένα και περισσότερο ένα από τους πιο ισχυρούς εφιάλτες που μπορεί να αντιμετωπίσει το οικονομικό επιτελείο, αυτών των δίδυμων ελλειμμάτων.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Μετά τα χρόνια της πανδημίας, όπου η οικονομική δραστηριότητα τελμάτωσε και τα αλλεπάλληλα shut down «πάγωσαν» τα επιχειρηματικά πεπραγμένα, εμφανίστηκε και πάλι το «φάντασμα» των δίδυμων ελλειμμάτων, δηλαδή του συνδυασμού δημοσιονομικού ελλείμματος και του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Και αν για το πρώτο, το δημοσιονομικό έλλειμμα, δεν προέκυπτε ιδιαίτερη ανησυχία καθώς είχε εισέλθει σε τροχιά εξισορρόπησης, για το δεύτερο η κατάσταση προκαλούσε ανησυχία και προβληματισμό. Υπήρχε, μάλιστα η εκτίμηση, ότι αν συνέχιζε να «φουσκώνει» το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, τότε θα προκαλείτο σοβαρή μακροοικονομική ισορροπία στη χώρα.

Όλα αυτά τα «μαύρα» σενάρια» αποτελούν μακρινό παρελθόν, καθώς διαψεύστηκαν πανηγυρικά, κυρίως την περασμένη χρονιά. Το έλλειμμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το 2023 μειώθηκε σημαντικά κατά 7,1 δισ.ευρώ, χάρη κυρίως στον περιορισμό του ελλείμματος στα αγαθά και τη διεύρυνση του πλεονάσματος στις υπηρεσίες. «Κλειδί» για αυτό το εξαιρετικό αποτέλεσμα υπήρξε τουρισμός, που βοήθησε τα μέγιστα στη μείωση του ισοζυγίου. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις ενισχύθηκαν κατά 15,7% και ξεπέρασαν το επίπεδο των 20 δισ. ευρώ, με τις αφίξεις να εμφανίζουν αύξηση 17,3%.

Τα στοιχεία της ΤτΕ

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, Το 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 7,1 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2022 και διαμορφώθηκε σε 14,1 δισ. ευρώ. Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών περιορίστηκε, καθώς η μείωση των εισαγωγών υπερέβη αυτή των εξαγωγών. Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 8,0% (4,1% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές κατά 12,3% (4,6% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν μείωση κατά 2,7%, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές μειώθηκαν κατά 2,8% (6,5% και 4,0% σε σταθερές τιμές αντίστοιχα).

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών διευρύνθηκε, πρωτίστως λόγω της βελτίωσης του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και δευτερευόντως του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από την επιδείνωση του ισοζυγίου μεταφορών. Σε σχέση με το 2022, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 17,6% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 15,7%.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων επιδεινώθηκε σημαντικά έναντι του 2022, λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Το ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων παρουσίασε πλεόνασμα, έναντι ελλείμματος το 2022, κυρίως λόγω της καταγραφής καθαρών εισπράξεων, έναντι καθαρών πληρωμών, στον τομέα της γενικής κυβέρνησης και, σε μικρότερο βαθμό, λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.