Υψηλού ρίσκου για τον Ερντογάν οι τοπικές κάλπες της Κυριακής

Αντιμέτωπος με τις τοπικές εκλογές εν μέσω οικονομικής καταιγίδας, η οποία τον υποχρέωσε να διεξαγάγει μία προεκλογική εκστρατεία με στόχο να αποφύγει μία τιμωρητική ψήφο, βρίσκεται ο Τούρκος πρόεδρος κυρίως στην Κωνσταντινούπολη και στην Αγκυρα.

Περίπου 58 εκατομμύρια ψηφοφόροι θα προσέλθουν στις κάλπες για να εκλέξουν τους δημάρχους των πόλεων και τους μουχτάρ των συνοικιών και των κοινοτήτων. Ιδιαίτερη σημασία δίδεται στους 30 μητροπολιτικούς δήμους που αποτελούν την οικονομική καρδιά της χώρας.

Ο Ταγίπ Ερντογάν ενεπλάκη όσο κανείς άλλος ηγέτης του τουρκικού κράτους πριν από αυτόν στις τοπικές εκλογές, παρευρισκόμενος μέχρι και σε πέντε συγκεντρώσεις καθημερινά στα τέσσερα άκρα της χώρας.

Για να αποτρέψει την ήττα του κόμματός του, του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) στην Κωνσταντινούπολη, δήμαρχος της οποίας έχει χρηματίσει και ο ίδιος, ο Ερντογάν κατέβασε τον πρώην πρωθυπουργό, Μπεναλί Γιλντιρίμ.

Αλλά, το χαστούκι μπορεί να έρθει από την Αγκυρα, προειδοποιούν αναλυτές και δημοσκοπήσεις, όπου ο υποψήφιος του AKP, ένα πρώην υπουργός, και ο αντίπαλός του της αντιπολίτευσης μάχονται στήθος με στήθος.

Για τον Ερντογάν, που έχει κερδίσει όλες τις εκλογές από το 2002, «η ήττα σε μία από τις πόλεις αυτές θα αποτελούσε σημαντικό συμβολικό πλήγμα στην εξουσία του», συνοψίζει ο Σονέρ Τσαγκαπτάι, του Washington Institute of Near East Policy. «Δεν μπορεί να επιτρέψει στον εαυτό του να χάσει».

Ομως, την ώρα που το AKP έκτισε την επικράτησή του στην επιτυχία της τουρκικής οικονομίας εδώ και 17 χρόνια, αυτό ακριβώς είναι πλέον η αχίλλειος πτέρνα του.

Επιχείρηση άμβλυνσης της δυσαρέσκειας
Η τουρκική οικονομία βρίσκεται πλέον σε ύφεση για πρώτη φορά εδώ και δέκα χρόνια και ο πληθωρισμός που τροφοδοτείται από την υποτίμηση της τουρκικής λίρας έχει πλήξει σημαντικά το πορτοφόλι των καταναλωτών, κυρίως στον τομέα των προϊόντων διατροφής.

Για να αμβλύνει την δυσαρέσκεια, ο Ερντογάν διέταξε τον περασμένο μήνα τους δήμους της Κωνσταντινούπολης και της Αγκυρας να στήσουν πάγκους με φρούτα και λαχανικά σε χαμηλές τιμές.

Ο Τούρκος πρόεδρος έφτασε να υποστηρίξει ότι οι μεγάλες ουρές αναμονής μπροστά στους δημοτικούς πάγκους αποτελούν ένδειξη «ευημερίας» και όχι «φτώχειας».

Αλλά, προτίμησε να μην βασίσει την προεκλογική του εκστρατεία στην οικονομία, αλλά μετακίνησε την συζήτηση στον τομέα της εθνικής ασφάλειας, σκιαγραφώντας μία χώρα αντιμέτωπη με «απειλές».

«Οι εκλογές αυτές δεν είναι μόνο εκλογές για την εκλογή δημάρχων. Είναι επίσης εκλογές που αφορούν την επιβίωσή μας», δήλωσε κατά την διάρκεια προεκλογικής συγκέντρωσης στην πόλη Μους.

Και με αυτό ήθελε να γίνει αντιληπτό από τους ψηφοφόρους ότι εάν το κόμμα του χάσει τις εκλογές, διακυβεύεται η ίδια η επιβίωση της Τουρκίας (εκτός από την δική του), σύμφωνα με τον Σονέρ Τσαγκαπτάι.

Ο Ερντογάν αξιοποίησε επίσης την συμμαχία του με τους υπερθνικιστές του MHP, που υποστηρίζουν τους υποψήφιους του AKP σε Αγκυρα και Κωνσταντινούπολη.

Η κουρδική ψήφος
Η τουρκική αντιπολίτευση αναμόρφωσε το αντι-Ερντογανικό μέτωπο που σχηματίστηκε στις βουλευτικές εκλογές του περασμένου έτους και παρουσίασε κοινούς υποψήφιους, κυρίως στην Κωνσταντινούπολη και την Αγκυρα, όπου το CHP και το Iyi υποστηρίζουν τον ίδιο υποψήφιο.

Οσο για το φιλοκουρδικό HDP, το οποίο έχει πληγεί από σειρά συλλήψεων στελεχών του, επικέντρωσε την προσοχή του στο νότιο τμήμα της χώρας, ενώ στις υπόλοιπες περιοχές καλεί σε ψήφο κατά του AKP και του MHP.

Η ψήφος του HDP μπορεί άρα να αποδειχθεί κρίσιμη στις μεγάλες πόλεις της χώρας. Για τον λόγο αυτόν, ο Ερντογάν πολλαπλασίασε τις επιθέσεις κατά του HDP, το οποίο κατηγορεί για σχέσεις με την τρομοκρατία και απειλεί να αντικαταστήσει τους δημάρχους που θα εκλεγούν στις κουρδικές περιοχές με κρατικούς διοικητές.

Οι εκλογές της Κυριακής κλείνουν έναν τεράστιο εκλογικό κύκλο, οκτώ ψηφοφορίες σε πέντε χρόνια, που δημιούργησε ακραία πόλωση στην Τουρκία. Η επόμενη εκλογική αναμέτρηση θα διεξαχθεί, εκτός απροόπτου, το 2023.

Εκστρατεία του HDP υπό τις απειλές Ερντογάν
Το κύριο φιλοκουρδικό κόμμα της Τουρκίας αγωνίζεται με αποφασιστικότητα για την εκλογή των υποψηφίων του, αψηφώντας τις επιθέσεις του Ερντογάν.

«Όταν ρίχνεσαι σε μια συλλογική μάχη, θα πρέπει να είσαι έτοιμος να αντιμετωπίσεις απειλές», δήλωσε ο Μεχμέτ Ντεμίρ, ένας από τους υποψηφίους του φιλοκουρδικού Κόμματος της Δημοκρατίας των Λαών (HDP) για τη δημαρχία της Μπατμάν, στη νοτιοανατολική Τουρκία, όπου η πλειοψηφία των κατοίκων είναι Κούρδοι.

Τον Σεπτέμβριο του 2016, η Μπατμάν ήταν μια από τις πρώτες πόλεις της οποίας ο εκλεγμένος δήμαρχος αντικαταστάθηκε από διοικητή που διόρισε η κυβέρνηση, 3 μήνες μετά την επιβολή κατάστασης έκτακτης ανάγκης αφότου έγινε το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου. Συνολικά διοικητές διορίστηκαν σε 95 από τους 102 δήμους που κέρδισαν δήμαρχοι από τις τάξεις του φιλοκουρδικού κόμματος το 2014.

«Ανεστάλη η δημοκρατία σε τοπικό επίπεδο στη νοτιοανατολική» Τουρκία, έκρινε η Έμα Σινκλέρ-Γουέμπ, διευθύντρια στην Τουρκία του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW), η οποία κατήγγειλε «ποινικοποίηση του κόμματος αυτού», του οποίου εκατοντάδες αξιωματούχοι, μεταξύ των οποίων περίπου 40 δήμαρχοι, βρίσκονται στη φυλακή.

Ο Ερντογάν κατηγορεί το HDP, τρίτο κόμμα στο κοινοβούλιο, ότι είναι η πολιτική βιτρίνα του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), το οποίο έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία, τις ΗΠΑ και την Ε.Ε.

Και ήδη έχει θίξει την πιθανότητα να διορίσει ξανά τοπικούς διοικητές μετά τις εκλογές. Σε συγκέντρωση στην Μπατμάν, στην οποία είχαν κατέβει χιλιάδες άνθρωποι με σημαίες του HDP, ο συμπρόεδρος του κόμματος Σεζάι Τεμελί, φάνηκε κατηγορηματικός: Ο Ερντογάν «απειλεί τον λαό (ότι θα διορίσει νέους διοικητές), αλλά δεν μπορεί να το κάνει».

«Η εφαρμογή του νόμου αυτού είναι αντισυνταγματική και αυτό θα επηρεάσει τη δική του νομιμότητα», επέμεινε επίσης μιλώντας στο AFP.

Ο Τεμελί έχει προσελκύσει τη μήνιν του προέδρου της Τουρκίας από τότε που αναφέρθηκε σε μια νίκη του κόμματός του στο Κουρδιστάν, όπως ονομάζουν οι Κούρδοι μαχητές την περιοχή της νοτιοανατολικής Τουρκίας.

«Υπάρχει περιοχή στην Τουρκία που να λέγεται Κουρδιστάν; Πού υπάρχει ένα Κουρδιστάν; Στο βόρειο Ιράκ. Αν σου αρέσει τόσο το Κουρδιστάν άντε χάσου στο Ιράκ», του απαντάει σχεδόν καθημερινά ο Ερντογάν ενώπιον των υποστηρικτών του.

Ωστόσο σύμφωνα με τον Τεμελί, ο Τούρκος πρόεδρος απειλεί τόσο πολύ το HDP, «επειδή δεν πάνε καλά τα πράγματα για τον ίδιο».

Ειδικοί εκτιμούν πράγματι ότι οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Τουρκία -με διψήφιο πληθωρισμό και ύφεση- εγκυμονούν τον κίνδυνο να χάσει το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) σε πολλές πόλεις.

«Θωρακισμένα Οχήματα»
“Σήμερα ψηφίζουμε HDP. Αν διορίσουν διοικητή θα ξαναψηφίσουμε (HDP)”, δηλώνει ο Ισμέτ Ατάτς, ο οποίος είχε κατέβει στη συγκέντρωση στην Μπατμάν. «Όσο διορίζουν διοικητές τόσο θα αντιδρούμε».

«Καθώς το κόμμα παρουσιάζει τις εκλογές αυτές σαν πεδίο μάχης, θα κάνει τα πάντα για να κινητοποιήσει τους ψηφοφόρους του», εξήγησε ο Εμρέ Ερντογάν, καθηγητής στο πανεπιστήμιο Μπιλγκί της Κωνσταντινούπολης. “Οι ‘απειλές’ αυτές θα εδραιώσουν την τοπική υποστήριξη του κόμματος».

Εκτός από τις λεκτικές επιθέσεις του Τούρκου προέδρου το φιλοκουρδικό κόμμα έχει να αντιμετωπίσει και επιτόπου πιέσεις.
«Όταν ανοίγουμε τα προεκλογικά μας περίπτερα, αυτοί (οι δυνάμεις της τάξης) πλησιάζουν με τα θωρακισμένα τους οχήματα, σα να πηγαίνουν στον πόλεμο», λέει ο Ντεμίρ.

«Το να περικυκλώνονται υποψήφιοι από την αστυνομία συνιστά μια απόπειρα να τους διαχωρίσουν από τον τοπικό πληθυσμό και να τους μεταφέρουν το ισχυρό μήνυμα ότι δεν είσαστε νόμιμοι ενώπιον του Κράτους», σχολίασε η Σινκλέρ-Γουέμπ.

Μεταξύ των άλλων δυσκολιών που συναντά το κόμμα, 6 από τους υποψηφίους του είδαν την υποψηφιότητά τους να απορρίπτεται από τις αρχές. Αυτό συνέβη στην περίπτωση του Σαμπρί Οζντεμίρ, ο οποίος είχε εκλεγεί στην Μπατμάν το 2014 και αντικαταστάθηκε από διοικητή που διόρισε η κυβέρνηση.

«Ο λαός της Μπατμάν με έχει ήδη εκλέξει, το κόμμα μου με έχει εκλέξει», δηλώνει. «Για μας, τα ονόματα δεν έχουν σημασία, αυτό που έχει σημασία είναι ο αγώνας που κάνουμε να είναι νικηφόρος».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ