Βloomberg: Κοντά σε περιορισμούς στη χρήση φυσικού αερίου η Ευρώπη

Καθ’ όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και κατά τις δεκαετίες που ακολούθησαν, η Ρωσία ήταν ένας σταθερός προμηθευτής φυσικού αερίου για την Ευρώπη. Αυτό άλλαξε αυτή την εβδομάδα, σύμφωνα με το Bloomberg.

Η Ρωσία μείωσε τις προμήθειες φυσικού αερίου σε προφανή αντίποινα για την υποστήριξη της Ευρώπης προς το Κίεβο. Μετά τις μεγαλύτερες κινήσεις που έχει κάνει μέχρι στιγμής για να χρησιμοποιήσει την ενέργεια ως όπλο, η διανομή φυσικού αερίου στην περιοχή είναι πλέον μια πολύ πραγματική προοπτική.

Η συμπίεση προκάλεσε εκτίναξη των τιμών, πρόσθεσε πίεση στην οικονομία της περιοχής και θα μπορούσε να επιβαρύνει την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη – όλα νίκες για το Κρεμλίνο που ήρθαν την ώρα που οι Ευρωπαίοι ηγέτες υπογράμμιζαν την υποστήριξη προς την Ουκρανία κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού υψηλού προφίλ στη χώρα.

Με τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας να αναγκάζονται να αξιοποιούν τα αποθέματα που προορίζονται να καλύψουν τις ανάγκες για το χειμώνα, οι κυβερνητικοί έλεγχοι της διανομής φυσικού αερίου θα μπορούσαν να ξεκινήσουν εντός μηνών. Εάν η Ρωσία κλείσει εντελώς την κύρια σύνδεσή της, η περιοχή θα μπορούσε να ξεμείνει από προμήθειες μέχρι τον Ιανουάριο, σύμφωνα με τον σύμβουλο Wood Mackenzie.

“Είναι μια σοβαρή κατάσταση, μια τεταμένη κατάσταση”, δήλωσε ο υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας Ρόμπερτ Χάμπεκ σε συνέντευξή του στην τηλεόραση ARD την Πέμπτη. “Είναι μια δοκιμασία δύναμης μεταξύ των δυτικών συμμάχων και της Ρωσίας”.

Ο αυξημένος συναγερμός προκλήθηκε αφού το Κρεμλίνο μείωσε κατά περίπου 60% τις ροές μέσω του αγωγού Nord Stream, ο οποίος διοχετεύει φυσικό αέριο απευθείας στη Γερμανία. Οι μειωμένες παραδόσεις είχαν αντίκτυπο στη Γαλλία, την Αυστρία και την Τσεχική Δημοκρατία.

Η γερμανική Uniper SE, ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού αερίου στην Ευρώπη, λαμβάνει 60% λιγότερο αέριο από ό,τι είχε παραγγείλει. Η ιταλική Eni SpA έλαβε μόλις τις μισές από τις ζητούμενες ποσότητες από την κρατική Gazprom PJSC την Παρασκευή, και η γαλλική Engie SA και η αυστριακή OMV AG έχουν επίσης πληγεί.

Ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ανέτρεψε δεκαετίες αξιόπιστων ενεργειακών σχέσεων περιορίζοντας σταδιακά τις προμήθειες με μικρά βήματα από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στα τέλη Φεβρουαρίου και στη συνέχεια επιτάχυνε τις κινήσεις αυτή την εβδομάδα.

“Αυτή η περαιτέρω μείωση πρόκειται να καταστήσει την επαναπλήρωση των αποθεμάτων πρόκληση σε επίπεδο ΕΕ και να δοκιμάσει την εύθραυστη ενότητα της ΕΕ”, δήλωσε ο Τιερί Μπρος, καθηγητής στο Ινστιτούτο Πολιτικών Σπουδών του Παρισιού. “Αυτό θα συνεχιστεί μέχρι να κλείσει εντελώς η βρύση”.

Ωθούμενες από τις εντάσεις, οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου αυξήθηκαν κατά περίπου 50% και σημείωσαν τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία άνοδο από τα πρώτα στάδια του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η περιοχή έχει ελάχιστες εναλλακτικές λύσεις στους αγωγούς της Ρωσίας, ιδίως για τους κρίσιμους χειμερινούς μήνες. Υπάρχει μικρή πλεονάζουσα χωρητικότητα από τη Νορβηγία και την Ολλανδία και τα φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου αναμένεται να γίνουν πιο σφιχτά.

Η Κίνα, ο μεγαλύτερος εισαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου στον κόσμο το 2021, έχει μειώσει τις αγορές spot φέτος, αφού οι περιορισμοί του Covid-19 μείωσαν τη ζήτηση. Όμως η χρήση είναι πιθανό να ανακάμψει αυτόν τον χειμώνα, φέρνοντας την Κίνα αντιμέτωπη με την Ευρώπη για μια φθίνουσα ποσότητα εφεδρικού LNG. Οι επισκευές σε ένα βασικό τερματικό σταθμό εξαγωγής στο Τέξας θα παρεμποδίσουν περαιτέρω την προσφορά.

Την Παρασκευή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνέστησε να χορηγηθεί στην Ουκρανία καθεστώς υποψήφιας χώρας, μία ημέρα αφότου ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι ταξίδεψαν στο Κίεβο και έριξαν το βάρος τους πίσω από την προσπάθεια.

Ακόμη και εν μέσω της επίδειξης υποστήριξης, το φυσικό αέριο ήταν ένα ζήτημα. Μετά τη συνάντησή του με τον Ουκρανό πρόεδρο Volodymyr Zelenskiy, ο Draghi κατηγόρησε τη Ρωσία για “ψέματα” κατηγορώντας την τεχνική συντήρηση για τις χαμηλότερες παραδόσεις του Nord Stream. Η Ιταλία μπορεί να ενεργοποιήσει ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης για το φυσικό αέριο ήδη από την επόμενη εβδομάδα, εάν η Ρωσία συνεχίσει να περιορίζει τις προμήθειες, μια κίνηση που μπορεί να συνεπάγεται μεγαλύτερη εξάρτηση από πιο βρώμικα καύσιμα.

Η Γερμανία, η οποία βρίσκεται στο πρώτο επίπεδο του δικού της σχεδίου κρίσης τριών σταδίων, εξετάζει μια σειρά επιλογών για τη μείωση της ζήτησης, όπως το να επιτραπεί στους ιδιοκτήτες να μειώσουν τη θέρμανση το χειμώνα και να εφαρμόσουν μια πλατφόρμα δημοπρασιών για τις εταιρείες που θα πωλούν τα δικαιώματα κατανάλωσής τους. Η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, η οποία εξαρτάται από τη Ρωσία για περισσότερο από το ένα τρίτο των προμηθειών της, έχει απευθύνει έκκληση για αλληλεγγύη και προέτρεψε τους πολίτες να εξοικονομήσουν ενέργεια για να ανατρέψουν τον Πούτιν.

“Τα πάντα εξαρτώνται από τον μηχανισμό διαμοιρασμού του φυσικού αερίου της ΕΕ μεταξύ των χωρών και από τις ρυθμιστικές αποφάσεις σχετικά με τον τρόπο διαμοιρασμού του διαθέσιμου φυσικού αερίου εντός των χωρών”, δήλωσε ο Jonathan Stern, διακεκριμένος ερευνητής στο Ινστιτούτο Ενεργειακών Μελετών της Οξφόρδης. “Ένας πρώιμος ψυχρός, άπνοιαστος χειμώνας θα δημιουργούσε πρώιμα προβλήματα”.

Στη Γερμανία, η ρυθμιστική αρχή του δικτύου, γνωστή ως BNetzA, θα εφάρμοζε τη διανομή εάν η κυβέρνηση κηρύξει εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης για το φυσικό αέριο. Ο οργανισμός που εδρεύει στη Βόννη δήλωσε ότι οι χώροι αναψυχής πιθανότατα θα δουν μειώσεις, ενώ οι καταναλωτές και οι κρίσιμες δημόσιες υπηρεσίες, όπως τα νοσοκομεία, θα προστατευθούν. Οι εταιρείες θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν διαταραχές.

“Οι σημερινές μειώσεις των παραδόσεων ρωσικού φυσικού αερίου μπορεί να μας βάλουν όλους – τους καταναλωτές καθώς και τη βιομηχανία – σε πολύ σοβαρή κατάσταση”, δήλωσε στο Twitter ο Κλάους Μιούλερ, επικεφαλής της BNetzA. “Όσο μπορούμε, πρέπει να το αποφύγουμε αυτό μέσω της εξοικονόμησης αερίου και της αποθήκευσης”.

Η συμπίεση θα εκνευρίσει τους υπεύθυνους χάραξης οικονομικής πολιτικής καθώς προσπαθούν να περιορίσουν τον πληθωρισμό ρεκόρ. Μια πρόσθετη αύξηση του ενεργειακού κόστους κινδυνεύει να υπονομεύσει τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να συγκρατήσει τις αυξήσεις των τιμών αρχίζοντας να αυξάνει τα επιτόκια τον επόμενο μήνα.

Η ανησυχία για την οικονομική ανάπτυξη εντείνεται επίσης. Οι καταναλωτές πιέζονται από το αυξανόμενο κόστος διαβίωσης και η προοπτική ενεργειακών δελτίων και απότομων λογαριασμών φυσικού αερίου θα μπορούσε να πλήξει περαιτέρω την εμπιστοσύνη. Για τον υπερμεγέθη μεταποιητικό τομέα της Γερμανίας, το ζήτημα επιδεινώνει τις ελλείψεις εισροών που τον έχουν φέρει σε δύσκολη θέση.

Σε μια προσπάθεια αντίδρασης, οι αξιωματούχοι της Ομάδας των Επτά θέτουν τις βάσεις για να συζητήσουν οι ηγέτες ενδεχομένως την εισαγωγή ανώτατου ορίου τιμών στις εισαγωγές ενέργειας από τη Ρωσία, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα.

Οι επικεφαλής διαπραγματευτές των κρατών μελών της G-7 διερευνούν τον μηχανισμό στο πλαίσιο των προετοιμασιών για τη σύνοδο κορυφής στις βαυαρικές Άλπεις αργότερα αυτό το μήνα, δήλωσαν οι άνθρωποι, οι οποίοι ζήτησαν να μην κατονομαστούν μιλώντας για ιδιωτικές συζητήσεις.

Ενώ η Ευρώπη έχει προχωρήσει στην απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού άνθρακα και πετρελαίου, το φυσικό αέριο ήταν πιο δύσκολο να αντικατασταθεί λόγω των σχέσεων εφοδιασμού που έχουν δημιουργηθεί επί δεκαετίες.

“Ακόμη και αν λάβουμε υπόψη μας τα αντίμετρα, ίσως είναι αναπόφευκτο να χρειαστεί να γίνει κάποια διανομή της ζήτησης”, δήλωσε ο Massimo Di Odoardo, αντιπρόεδρος της Wood Mackenzie για την έρευνα φυσικού αερίου.