Βερολίνο και Παρίσι χαράσσουν το νέο σύμφωνο μετανάστευσης

Το σχέδιο, όπως το περιέγραψε η νέα επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κινείται σε δύο κατευθύνσεις: στη διατήρηση των βασικών αρχών του Κανονισμού του Δουβλίνου και στην εισαγωγή νέων ευέλικτων μηχανισμών για την προσωρινή φιλοξενία, την κατανομή, την ταχύτερη εξέταση αιτημάτων ασύλου και την άμεση απέλαση όσων απορρίπτονται ● Η συμμαχία των προθύμων, οι αντιρρησίες της ομάδας Βίζεγκραντ και τα ανταλλάγματα που απαιτεί συνεχώς ο Ερντογάν προκειμένου να μη διαλύσει τη συμφωνία Ε.Ε.- Τουρκίας.
Με ένα νέο ευρωπαϊκό σύμφωνο για τη μετανάστευση φιλοδοξεί να αρχίσει την προεδρία της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και μέχρι τα τέλη του 2019 ή στις αρχές του 2020 θέλει να αντικαταστήσει τις συμφωνίες του Δουβλίνου.

Το στοίχημα για τη διάδοχο του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ είναι μεγάλο, καθώς θα πρέπει να ξεπεράσει τις αντιρρήσεις των χωρών της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης που αρνούνται κάθε συμμετοχή στη διαχείριση του προσφυγικού, αλλά και τις συνεχείς πιέσεις του Ταγίπ Ερντογάν για περισσότερα ανταλλάγματα προς την Τουρκία.

Το σχέδιο της Φον ντερ Λάιεν κινείται προς δύο κατευθύνσεις. Στη διατήρηση των βασικών αρχών του Κανονισμού του Δουβλίνου και στην εισαγωγή νέων ευέλικτων μηχανισμών για την προσωρινή φιλοξενία και στη συνέχεια την κατανομή των ανθρώπων που μπαίνουν σε καθεστώς ασύλου. Ενα πρώτο δείγμα αυτού του σχεδίου είναι η νέα συμφωνία των προθύμων, που προωθούν από κοινού η Γερμανία με τη Γαλλία με τη συμμετοχή της Ιταλίας και της Μάλτας και τη στήριξη των Κάτω Χωρών.

Η συμφωνία επί της αρχής έγινε στα μέσα Ιουλίου στο Ελσίνκι και τον Σεπτέμβριο αναμένεται να υπογραφεί επισήμως στη Βαλέτα. Σε αδρές γραμμές προβλέπει τη βραχυπρόθεσμη αναλογική κατανομή των ανθρώπων που διασώζονται στη Μεσόγειο στις χώρες της Ε.Ε. οι οποίες συμμετέχουν σε αυτή την πρωτοβουλία και μέχρι τώρα είναι 14 από τις 28, όμως στην πορεία εκτιμάται ότι θα προστεθούν και άλλες.

Ο μηχανισμός βραχυπρόθεσμης κατανομής θα λειτουργεί σε διακρατικό επίπεδο με τον συντονισμό της Ε.Ε. Βασική προϋπόθεση για να αποδώσει είναι η επίσπευση των διαδικασιών εξέτασης των αιτήσεων ασύλου και της απέλασης των ανθρώπων που δεν θα λάβουν τελικά καθεστώς προστασίας μέσα σε μερικές εβδομάδες.

Εκτακτες ανάγκες
Ο μηχανισμός που προωθείται χαρακτηρίζεται προσωρινός για την αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών προκειμένου να αποφευχθούν στο μέλλον οι περιπλανήσεις των σωστικών πλοίων μη κυβερνητικών οργανώσεων στην κεντρική Μεσόγειο λόγω των απαγορεύσεων που έχει επιβάλει ο υπουργός Εσωτερικών της Ιταλίας, Ματέο Σαλβίνι.

Η διάρκειά του όμως μπορεί να μην είναι και τόσο σύντομη, στην περίπτωση που η Ιταλία και οι χώρες της ομάδας Βίζεγκραντ εξακολουθούν να τορπιλίζουν τα σχέδια αναθεώρησης του Κανονισμού του Δουβλίνου. Για να κάμψει τις αντιρρήσεις του Ματέο Σαλβίνι και της ομάδας του Βίκτορ Ορμπαν, η Φον ντερ Λάιεν υπόσχεται την άμεση ενίσχυση της Frontex με μέσα και προσωπικό και πενταπλασιασμό του προϋπολογισμού της μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια και όχι το 2027, όπως είναι ο αρχικός σχεδιασμός της Ε.Ε.

Η φιλοσοφία τής Φον ντερ Λάιεν, όπως διατυπώθηκε από την ίδια σε συνέντευξή της στην εφημερίδα Die Welt, είναι ότι «το να σώζονται ζωές είναι πάντοτε μια υποχρέωση, αλλά το να σώζει κανείς μόνο ζωές δεν επιλύει το πραγματικό πρόβλημα». Το πραγματικό πρόβλημα, σύμφωνα με τη νέα πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είναι «η αποτροπή των ανθρώπων να έρχονται με αυτές τις λαστιχένιες βάρκες».

Το μήνυμα αποτροπής είναι ξεκάθαρο από τη Φον ντερ Λάιεν: «Αυτοί που βρίσκονται παράτυπα στην Ε.Ε. και δεν έχουν δικαίωμα να λάβουν άσυλο θα πρέπει να απελαύνονται σε σύντομο χρόνο».

Με βάση τη γαλλογερμανική πρόταση για τον προσωρινό μηχανισμό, οι χώρες που θα συμμετάσχουν στη συμφωνία των προθύμων θα δηλώνουν κατά περίσταση πόσους πρόσφυγες και μετανάστες μπορούν να δεχτούν και στη συνέχεια θα εξετάζονται οι αιτήσεις τους με ταχείες διαδικασίες.

Σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών της Γερμανίας, Χορστ Ζεεχόφερ, πέρσι επαναπροωθήθηκαν στη Λιβύη περίπου 40.000 άνθρωποι, όσοι και αυτοί που πέρασαν και βρίσκονται δίχως νομιμοποιητικά έγγραφα σε χώρες της Ε.Ε. Για τις χώρες της Ε.Ε., οι οποίες θα αναλαμβάνουν την προσωρινή φιλοξενία των ανθρώπων που διασώζονται στη Μεσόγειο, θα πρέπει να προβλέπονται από τον προσωρινό μηχανισμό έκτακτα κονδύλια, σύμφωνα με την πρόταση του Γκέραλντ Κνάους, ενός από τους αρχιτέκτονες της συμφωνίας Ε.Ε. – Τουρκίας το 2016.

Η παράμετρος Ερντογάν
Η διατήρηση της ευρωτουρκικής συμφωνίας είναι άλλο ένα κρίσιμο ζήτημα στην ατζέντα τής Φον ντερ Λάιεν. Οι καταγγελίες των διεθνών οργανώσεων ότι η τουρκική κυβέρνηση σχεδιάζει επιστροφές προσφύγων στη Συρία -και μάλιστα ότι αυτές οι επιχειρήσεις διεξάγονται ήδη χωρίς καμία έγκριση από τον ΟΗΕ και τις υπηρεσίες της Ε.Ε.- δημιουργούν νέα ερωτήματα ως προς τις προθέσεις του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν και τα ανταλλάγματα που επιδιώκει, πέρα από τα οικονομικά, για να μην αφήσει τη συμφωνία να καταρρεύσει.

Και οι δύο από τους κυβερνητικούς εταίρους στη Γερμανία, και οι Χριστιανοδημοκράτες και οι Σοσιαλδημοκράτες, έχουν καταστήσει σαφές ότι θέλουν τη διατήρηση της συμφωνίας με την Τουρκία, εκτιμώντας ότι δεν υπάρχει άλλη λύση για την αποτροπή μιας νέας προσφυγικής κρίσης ανάλογης με εκείνη του 2015.

efsyn.gr