Τρομακτική εκτίμηση για το τέλος της ζωής στη Γη: Η ακραία μείωση του οξυγόνου θα οδηγήσει σε «ασφυξία»

Προς το παρόν, η ζωή ανθίζει στον πλούσιο σε οξυγόνο πλανήτη μας, αλλά η Γη δεν ήταν πάντα έτσι – και οι επιστήμονες έχουν προβλέψει ότι, στο μέλλον, η ατμόσφαιρα θα επανέλθει σε μια ατμόσφαιρα πλούσια σε μεθάνιο και φτωχή σε οξυγόνο.

Αυτό πιθανότατα δεν θα συμβεί για το επόμενο ένα δισεκατομμύριο χρόνια ή κάτι τέτοιο. Αλλά όταν έρθει η αλλαγή, θα γίνει αρκετά γρήγορα, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2021.
Αυτή η αλλαγή θα οδηγήσει τον πλανήτη πίσω σε κάτι σαν την κατάσταση στην οποία βρισκόταν πριν από αυτό που είναι γνωστό ως Μεγάλο Γεγονός Οξείδωσης (GOE) πριν από περίπου 2,4 δισεκατομμύρια χρόνια.

Επιπλέον, οι ερευνητές που βρίσκονται πίσω από τη μελέτη λένε ότι το ατμοσφαιρικό οξυγόνο είναι απίθανο να αποτελεί μόνιμο χαρακτηριστικό των κατοικήσιμων κόσμων γενικά, στο μέλλον, γεγονός που έχει επιπτώσεις στις προσπάθειές μας να ανιχνεύσουμε σημάδια ζωής πιο μακριά στο Σύμπαν. “Το μοντέλο προβλέπει ότι μια αποξυγόνωση της ατμόσφαιρας, με απότομη πτώση του ατμοσφαιρικού Ο2 σε επίπεδα που θυμίζουν την Αρχαϊκή Γη, θα προκληθεί πιθανότατα πριν από την έναρξη των υγρών συνθηκών θερμοκηπίου στο κλιματικό σύστημα της Γης και πριν από την εκτεταμένη απώλεια του επιφανειακού νερού από την ατμόσφαιρα”, εξηγούν οι ερευνητές στην εργασία τους.

Σε αυτό το σημείο θα είναι το τέλος του δρόμου για τον άνθρωπο και τις περισσότερες άλλες μορφές ζωής που βασίζονται στο οξυγόνο για να ζήσουν, οπότε ας ελπίσουμε ότι θα βρούμε τρόπο να φύγουμε από τον πλανήτη κάποια στιγμή μέσα στα επόμενα δισεκατομμύρια χρόνια.

Για να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους, οι ερευνητές έτρεξαν λεπτομερή μοντέλα της βιόσφαιρας της Γης, συνυπολογίζοντας τις αλλαγές στη φωτεινότητα του Ήλιου και την αντίστοιχη πτώση των επιπέδων διοξειδίου του άνθρακα, καθώς το αέριο διασπάται από τα αυξανόμενα επίπεδα θερμότητας. Λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα σημαίνει λιγότεροι οργανισμοί που φωτοσυνθέτουν, όπως τα φυτά, γεγονός που θα είχε ως αποτέλεσμα λιγότερο οξυγόνο.

Οι επιστήμονες είχαν προβλέψει στο παρελθόν ότι η αυξημένη ακτινοβολία από τον Ήλιο θα εξαφάνιζε τα ωκεάνια νερά από το πρόσωπο του πλανήτη μας μέσα σε περίπου 2 δισεκατομμύρια χρόνια, αλλά αυτό εδώ το μοντέλο -βασισμένο σε ένα μέσο όρο (σχεδόν) 400.000 προσομοιώσεων- λέει ότι η μείωση του οξυγόνου θα σκοτώσει πρώτα τη ζωή.
“Η πτώση του οξυγόνου είναι πολύ, πολύ ακραία”, δήλωσε στο New Scientist ο γεωεπιστήμονας Chris Reinhard, από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Georgia. “Μιλάμε για περίπου ένα εκατομμύριο φορές λιγότερο οξυγόνο από ό,τι υπάρχει σήμερα”.

Αυτό που κάνει τη μελέτη ιδιαίτερα σημαντική σχετικά με το σήμερα είναι η αναζήτησή μας για κατοικήσιμους πλανήτες εκτός του ηλιακού συστήματος. Όλο και πιο ισχυρά τηλεσκόπια τίθενται σε λειτουργία και οι επιστήμονες θέλουν να είναι σε θέση να γνωρίζουν τι πρέπει να αναζητήσουν στους όγκους δεδομένων που συλλέγουν αυτά τα όργανα.

Είναι πιθανό ότι πρέπει να κυνηγήσουμε και άλλα βιοσήματα εκτός από το οξυγόνο για να έχουμε τις καλύτερες πιθανότητες να εντοπίσουμε ζωή, λένε οι ερευνητές. Η μελέτη τους αποτελεί μέρος του προγράμματος NExSS (Nexus for Exoplanet System Science) της NASA, το οποίο διερευνά την κατοικησιμότητα άλλων πλανητών.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που διεξήγαγαν ο Reinhard και ο περιβαλλοντολόγος Kazumi Ozaki, από το Πανεπιστήμιο Toho της Ιαπωνίας, η πλούσια σε οξυγόνο κατοικήσιμη ιστορία της Γης θα μπορούσε τελικά να καταλήξει σε μια κατάσταση που το οξυγόνο θα μπορεί να φτάσει να επαρκεί μόλις για το 20-30% της συνολικής διάρκειας ζωής του πλανήτη – και η μικροβιακή ζωή θα συνεχίσει να υπάρχει πολύ καιρό μετά την εξαφάνισή μας.

“Η ατμόσφαιρα μετά τη μεγάλη αποξυγόνωση χαρακτηρίζεται από αυξημένο μεθάνιο, χαμηλά επίπεδα CO2 και απουσία ζώνης όζοντος“, δήλωσε ο Ozaki.
“Το γήινο σύστημα θα είναι πιθανότατα ένας κόσμος αναερόβιων μορφών ζωής”.

Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Nature Geoscience. Μια προηγούμενη έκδοση αυτού του άρθρου δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2021.