Τι σημαίνει η συμφωνία Ελλάδας – Ιταλίας για την οριοθέτηση ΑΟΖ

Σημαντική θεωρείται η σημερινή υπογραφή της Συμφωνίας Ελλάδας – Ιταλίας για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δύο κρατών, ενώ είναι η πρώτη που υπογράφει η χώρα μας για τη δημιουργία ΑΟΖ.

Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι η Συμφωνία, που υπέγραψε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας με τον Ιταλό ομόλογό του, Λουίτζι ντι Μάιο έχει ασφαλώς συναφθεί στη βάση της UNCLOS (οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών βάσει διμερών συμφωνιών).

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η συμφωνία που υπεγράφη σημαίνει τα εξής:

• Υπογράφηκε σήμερα Συμφωνία Ελλάδας-Ιταλίας για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δύο κρατών. Είναι η πρώτη συμφωνία που υπογράφει η χώρα μας για ΑΟΖ.
• Η Συμφωνία έχει ασφαλώς συναφθεί στη βάση της UNCLOS (οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών βάσει διμερών συμφωνιών).
• Η Συμφωνία αυτή επιβεβαιώνει το δικαίωμα των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες, καθώς και τη μέση γραμμή της συμφωνίας του 1977 για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ Ελλάδας-Ιταλίας ως οριογραμμή της ΑΟΖ Ελλάδας- Ιταλίας. Με τη σημερινή Συμφωνία, η μέση αυτή γραμμή θα ισχύει και για τα υπερκείμενα της υφαλοκρηπίδας ύδατα.
• Σήμερα υπογράφηκε επίσης η Κοινή Δήλωση Ελλάδας-Ιταλίας για τους Πόρους της Μεσογείου. Με τη δήλωση αυτή, τα δυο κράτη εκφράζουν την προσήλωσή τους στην ισόρροπη και βιώσιμη διαχείριση των πόρων αυτών και συμφωνούν να διεξαγάγουν διαβουλεύσεις για την εκτίμηση τυχόν επιπτώσεων διαφόρων παραγόντων στις υφιστάμενες πρακτικές των αλιέων των δύο κρατών. (Βιώσιμη διαχείριση)
• Υπογράφηκε, τέλος, Κοινή Γνωστοποίηση προς την Ε. Επιτροπή, με την οποία τα δύο κράτη ζητούν την μελλοντική τροποποίηση του κανονισμού περί κοινής αλιευτικής πολιτικής ώστε, όταν η Ελλάδα αποφασίσει να επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της έως τα 12 ν.μ., να διατηρηθεί η υπάρχουσα αλιευτική δραστηριότητα των Ιταλών αλιέων στην περιοχή μεταξύ 6-12 ν.μ., η οποία σήμερα αποτελεί διεθνή ύδατα. Επισημαίνεται ιδιαίτερα η αυτονόητη σημασία της αναφοράς στην Κοινή Γνωστοποίηση του δικαιώματος επέκτασης παντού της αιγιαλίτιδας ζώνης μας.
• Τα  υπάρχοντα δικαιώματα των Ιταλών αλιέων περιγράφονται με σαφήνεια αλλά πλέον περιοριστικά, τόσο ως προς τον αριθμό των σκαφών όσο και ως προς τα είδη που δύνανται να αλιεύσουν και εξαιρούνται τα είδη που αλιεύουν οι Έλληνες αλιείς.

Κοινή δήλωση για τους πόρους της Μεσογείου

Παράλληλα, οι υπουργοί υπέγραψαν Κοινή Δήλωση Ελλάδας-Ιταλίας για τους Πόρους της Μεσογείου. Με τη δήλωση αυτή, τα δυο κράτη εκφράζουν την προσήλωσή τους στην ισόρροπη και βιώσιμη διαχείριση των πόρων αυτών και συμφωνούν να διεξαγάγουν διαβουλεύσεις για την εκτίμηση τυχόν επιπτώσεων διαφόρων παραγόντων στις υφιστάμενες πρακτικές των αλιέων των δύο κρατών. (Βιώσιμη διαχείριση)

Πέραν αυτών, υπογράφηκε και Κοινή Γνωστοποίηση προς την Ε. Επιτροπή, με την οποία τα δύο κράτη ζητούν την μελλοντική τροποποίηση του κανονισμού περί κοινής αλιευτικής πολιτικής ώστε, όταν η Ελλάδα αποφασίσει να επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της έως τα 12 ν.μ., να διατηρηθεί η υπάρχουσα αλιευτική δραστηριότητα των Ιταλών αλιέων στην περιοχή μεταξύ 6-12 ν.μ., η οποία σήμερα αποτελεί διεθνή ύδατα. Πηγές του ΥΠΕΞ επισημαίνουν την αυτονόητη σημασία της αναφοράς στην Κοινή Γνωστοποίηση του δικαιώματος επέκτασης παντού της αιγιαλίτιδας ζώνης μας.

Τα υπάρχοντα δικαιώματα των Ιταλών αλιέων περιγράφονται με σαφήνεια αλλά πλέον περιοριστικά, τόσο ως προς τον αριθμό των σκαφών όσο και ως προς τα είδη που δύνανται να αλιεύσουν και εξαιρούνται τα είδη που αλιεύουν οι Έλληνες αλιείς.

Το παρασκήνιο της συμφωνίας

Οι λεπτομέρειες οριστικοποιήθηκαν τελικά περίπου στις 23:00 το βράδυ της Δευτέρας 8 Ιουνίου, όμως στην ελληνική διπλωματία κινούνται με πολύ μεγάλη προσοχή και αποφεύγουν να κοινοποιήσουν το περιεχόμενο της συμφωνίας προτού ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας και ο Ιταλός ομόλογός του Λουίτζι ντι Μάιο οριστικοποιήσουν το περιεχόμενό της με τις υπογραφές τους. Η συνάντηση των δύο υπουργών ξεκίνησε στις 12 το μεσημέρι της Τρίτης στην Αθήνα και οι κοινές δηλώσεις έχουν προγραμματιστεί για τις 13:20. Η υπογραφή της επίσημης Συμφωνίας οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας έγινε πριν τις κοινές δηλώσεις των κυρίων Δένδια και ντι Μάιο.