Τι μπορεί να μας πει για τον πληθωρισμό ένα πακέτο τσιγάρα

Για να αντιληφθείτε τον πληθωρισμό και τα νομισματικά προβλήματα της Αιγύπτου, δεν έχετε παρά να κοιτάξετε την ουρά των πελατών σε ένα περίπτερο στο Κάιρο που σπρώχνονται για ένα πακέτο τσιγάρα.

Σε μια χώρα 18 εκατομμυρίων καπνιστών, οι εικασίες για επικείμενες αυξήσεις των τιμών οδήγησαν τους εμπόρους να αποθηκεύσουν προϊόντα τσιγάρων τους τελευταίους μήνες, προκαλώντας με τη σειρά τους ελλείψεις και οδηγώντας σε μια άνευ προηγουμένου αύξηση πάνω από 50% στο κόστος του καπνού από τον Μάρτιο, σύμφωνα με το Bloomberg.

Ακολουθεί διάγραμμα με τις αυξημένες τιμές αγαθών στην Αίγυπτο (Μάρτιος – Αύγουστος):

Παρά το γεγονός ότι το βάρος του πληθωρισμού στην Αίγυπτο είναι λίγο πάνω από 4%, ο καπνός έχει γίνει -μαζί με τα τρόφιμα– ένας από τους κύριους παράγοντες της αύξησης των τιμών που σημείωσαν ρεκόρ καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Η έντονη άνοδος ανατρέπει τις προβλέψεις για τον πληθωρισμό που τώρα ξεπερνά το ετήσιο 37%. Πολλοί οικονομολόγοι ανέμεναν ότι θα κορυφωνόταν πριν από μήνες.

Σε μια οικονομία που ταλανίζεται από τους υπερπόντιους κλυδωνισμούς στα εμπορεύματα και καταδιώκεται από φόβους για νέα υποτίμηση, η τσιμπίδα του καπνού είναι μια περίπτωση αυτού που οι Αιγύπτιοι θρηνούν ως μια ενδημική και συχνά τεχνητά δημιουργημένη έλλειψη αγαθών που ενορχηστρώνεται από διανομείς ή λιανοπωλητές για να ανεβάζουν τις τιμές.

«Αρχικά περιμέναμε ότι ο πληθωρισμός θα κορυφωνόταν τον Ιούνιο και το λάθος της πρόβλεψής μας προήλθε κυρίως από την απότομη άνοδο των τιμών του καπνού», δήλωσε ο Μοχάμεντ Αμπού Μπασά, επικεφαλής μακροοικονομικών ερευνών της EFG Hermes με έδρα το Κάιρο. Η άνοδος αυτή «επισκίασε μια μάλλον επιβραδυνόμενη τάση του μηνιαίου πληθωρισμού».

Οι τιμές του καπνού καθορίζονται ως επί το πλείστον από την κυβέρνηση και διαχειρίζονται μέσω της Eastern Company, που μέχρι πρόσφατα ήταν εξ ολοκλήρου κρατικά ελεγχόμενη. Αυξήθηκαν οι τιμές τον Απρίλιο κατά μέσο όρο 10%-11%, προκαλώντας αναταραχή για περαιτέρω αυξήσεις.

Όπως και με βασικά προϊόντα όπως το σιτάρι, του οποίου η Αίγυπτος είναι ένας από τους μεγαλύτερους αγοραστές παγκοσμίως, η χώρα εισάγει ακατέργαστο καπνό αλλά παράγει τσιγάρα στο εσωτερικό της.

Η αναταραχή στη βιομηχανία αντανακλά επίσης την έλλειψη δολαρίων που συμπιέζει την οικονομία των 470 δισεκατομμυρίων δολαρίων εδώ και πάνω από ένα χρόνο. Μπορεί να χρειαστεί άλλη μια δραματική υποτίμηση για να διευκολυνθεί η κρίση, αλλά μια τέτοια κίνηση παραμένει ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τον πληθωρισμό.

Υπάρχει «περιορισμένη διαθεσιμότητα ξένου συναλλάγματος, που επηρεάζει την παραγωγή ορισμένων τσιγάρων», δήλωσε ο Άλεν Σάντιπ, διευθυντής ερευνών της Naeem Holding στο Κάιρο. Επιπλέον, οι χονδρέμποροι «εικάζουν για αύξηση του ΦΠΑ και ως εκ τούτου κρατούν τα αποθέματά τους – αν όχι αυξάνουν τις τιμές ως προοίμιο», είπε.

Η Eastern Company, στην οποία μια επενδυτική εταιρεία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων αγόρασε πρόσφατα μερίδιο 30% έναντι 625 εκατ. δολαρίων, αύξησε την παραγωγή δύο φορές τις τελευταίες εβδομάδες σε μια προσπάθεια να τιθασεύσει τις τιμές. Κατηγορεί ορισμένους εμπόρους για την αύξηση της τιμής των πελατών.

Ο επενδυτής από τα ΗΑΕ κατέληξε σε συμφωνίες με τράπεζες για να διαθέσει 150 εκατ. δολάρια στην Eastern για τη χρηματοδότηση εισαγωγών πρώτων υλών.

Αυτό δεν έχει γίνει ακόμη αισθητό στα περίπτερα του Καΐρου.

«Θυμώνετε μαζί μου, μου φωνάζετε, αλλά τι μπορώ να κάνω;», είπε ένας πωλητής ονόματι Αχμέντ στους πελάτες στην αριστοκρατική γειτονιά Μάντι ένα πρόσφατο απόγευμα. Η συσσώρευση αποθεμάτων από τους διανομείς και η αύξηση των τιμών τον αναγκάζουν να μετακυλήσει το κόστος, είπε, αρνούμενος να δώσει το πλήρες όνομά του για να μιλήσει ελεύθερα.

Αν και τα ανεπίσημα στοιχεία δείχνουν ότι οι τιμές μετριάζονται, «η κερδοσκοπία δεν έχει εξαλειφθεί πλήρως», δήλωσε ο Αμπού Μπάσα. «Περισσότερες αυξήσεις «αν και με μικρότερο μέγεθος δεν μπορούν να αποκλειστούν».