Θρίλερ σε πτήση από Αθήνα με Λευκορώσο αντιφρονούντα-Οργισμένοι ΕΕ και Μητσοτάκης

Γρήγορες εξελίξεις πυροδοτεί η αναγκαστική προσγείωση στο Μινσκ, συνοδεία πολεμικού αεροσκάφους, αεροπλάνου της Ryanair που πραγματοποιούσε την πτήση Αθηνα-Βίλνιους, προκειμένου να συλληφθεί από τις αρχές της Λευκορωσίας, σύμφωνα με πληροφορίες, αντιπολιτευόμενος μπλόγκερ.

Το απόγευμα του Σαββάτου το ελληνικό ΥΠΕΞ επιβεβαίωσε το περιστατικό, χωρίς ωστόσο να δώσει περισσότερες πληροφορίες. Σε σχετικό tweet αναφέρεται ότι «το ΥΠΕΞ βρίσκεται σε διαρκή επαφή με τις αρμόδιες υπηρεσίες και τους Ευρωπαίους εταίρους», επιβεβαιώνοντας εμμέσως τη σοβαρότητα του περιστατικού. Όπως αναφέρεται, στο αεροπλάνο επέβαιναν συνολικά 171 επιβαίνοντες, 11 εκ των οποίων είναι Έλληνες πολίτες. «Πρωταρχικό μας μέλημα η ασφάλεια όλων των επιβατών», αναφέρει το ΥΠΕΞ.

Το ΥΠΕΞ βρίσκεται σε διαρκή επαφή με τις αρμόδιες υπηρεσίες και τους Ευρωπαίους εταίρους αναφορικά με το αεροσκάφος που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Βίλνιους και προέβη σε αναγκαστική προσγείωση στο Μινσκ. Πρωταρχικό μας μέλημα η ασφάλεια όλων των επιβατών.

— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) May 23, 2021

Σημειώνεται ότι, όπως αρχικά δημοσίευσε η Καθημερινή, οι αρχές της Λευκορωσίας, ενδεχομένως σε συνεργασία με Ρώσους πράκτορες, φέρονται να υποχρέωσαν σε αναγκαστική προσγείωση στο Μινσκ αεροσκάφος που πραγματοποιούσε την πτήση Αθήνα – Βίλνιους, με πρόσχημα τρομοκρατικό κίνδυνο, ώστε να προβούν στη σύλληψη αντικαθεστωτικού δημοσιογράφου που επέβαινε σε αυτό.

Όπως αναφέρει ο ανταποκριτής της Καθημερινής στις Βρυξέλλες, Γιάννης Παλαιολόγος, πτήση της Ryanair που είχε απογειωθεί από το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος των Αθηνών με προορισμό την πρωτεύουσα της Λιθουανίας Βίλνιους υποχρεώθηκε από τις αρχές της Λευκορωσίας να κάνει… μεταβολή και ενώ κινείτο βόρεια να στραφεί νοτιοανατολικά ώστε να προσγειωθεί στο αεροδρόμιο της λευκορωσικής πρωτεύουσας, του Μινσκ.

Το ΑΠΕ-ΜΠΕ μετέδωσε ότι ο πρόεδρος της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο διέταξε την πτήση της Ryanair στην οποία επέβαινε ένας σημαντικός μπλόγκερ της αντιπολίτευσης και κατευθυνόταν στη Λιθουανία να προσγειωθεί στην πρωτεύουσα της Λευκορωσίας, Μινσκ, όπου και τον συνέλαβε κατά την άφιξή του.

Μέλη των δυνάμεων επιβολής του νόμου συνέλαβαν τον ακτιβιστή Ρόμαν Προτάσεβιτς, το όνομα του οποίου βρισκόταν σε κατάλογο καταζητουμένων μετά τις μαζικές διαδηλώσεις πέρυσι έπειτα από εκλογές τις οποίες ο Λουκασένκο ισχυρίστηκε ότι κέρδισε με μεγάλη διαφορά.

Το αεροπλάνο, που πετούσε πάνω από τη Λευκορωσία σε μια πτήση από την Αθήνα στο Βίλνιους, είχε σχεδόν φθάσει στη Λιθουανία όταν άλλαξε κατεύθυνση και συνοδεία μαχητικού οδηγήθηκε στο Μινσκ εν μέσω πληροφοριών ότι στο αεροσκάφος υπήρχαν εκρηκτικά, σύμφωνα με διαδικτυακό ιστότοπο εντοπισμού πτήσεων και το BelTA. Δεν βρέθηκαν εκρηκτικά, ανέφερε το BelTA.

‼️Belarus' regime has forced a passenger plane en route from Athens to Vilnius to land in Minsk in order to arrest our former colleague @pr0tez. Acc to state media MiG-29 was used to intercept the plane and land it in Minsk. Roman is arrested, he now faces a death penalty. https://t.co/YXtIGIZPhj pic.twitter.com/Mdh01cTXT5

— Tadeusz Giczan (@TadeuszGiczan) May 23, 2021

Το τμήμα για τον έλεγχο του οργανωμένου εγκλήματος στη Λευκορωσία ανέφερε επίσης πως ο Προτάσεβιτς συνελήφθη αλλά στη συνέχεια διέγραψε τη δήλωση από το κανάλι του στο Telegram.

Ο Λουκασένκο διέταξε προσωπικά το πολεμικό αεροσκάφος να συνοδεύσει το Μπόινγκ της Ryanair στο Μινσκ, μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων BelTA.

Ο Λουκασένκο, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία από το 1994, ξεκίνησε μια βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων του 2020. Περίπου 35.000 άνθρωποι έχουν συλληφθεί από τον περασμένο Αύγουστο, σύμφωνα με οργανώσεις για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δεκάδες έχουν καταδικαστεί σε ποινές φυλάκισης. Οι αρχές λένε ότι έχουν ανοίξει περισσότερες από 1.000 ποινικές υποθέσεις.

Εκπρόσωπος της αρχής λιθουανικού αεροδρομίου δήλωσε στο Reuters πως το αεροπλάνο, που είχε προγραμματιστεί να προσγειωθεί στο Βίλνιους στις 14:00 ώρα Ελλάδας, εξετράπη για το Μινσκ λόγω διαφωνίας ανάμεσα στο πλήρωμα και έναν επιβάτη.

Το αεροσκάφος αναμένεται να φθάσει από το Μινσκ στο Βίλνιους στις 18:00 ώρα Ελλάδας, είπε η εκπρόσωπος.

Ο Προτάσεβιτς είναι ένας από τους ιδρυτές της αντιπολιτευόμενης υπηρεσίας ειδήσεων NEXTA, ένα κανάλι στο Telegram που έχει γίνει μια από τις κύριες πηγές ειδήσεων για τις διαδηλώσεις στη Λευκορωσία. Είναι εχθρικό προς τον Λουκασένκο και βοηθά στον συντονισμό διαδηλώσεων.

A Ryanair flight #FR4978 from Athens to Vilnius, diverted to Minsk in Belarus earlier today.https://t.co/rnUpiqOjch

According to reports in media a Belarus journalist, that was onboard the flight, was arrested after the diversion to Minsk. pic.twitter.com/MQyvXsDExM

— Flightradar24 (@flightradar24) May 23, 2021

Η αντιπολιτευόμενη πολιτικός Σβετλάνα Τιχανούσκαγια, η κύρια αντίπαλος του Λουκασένκο στις τελευταίες εκλογές, δήλωσε πως οι λευκορωσικές αρχές “έθεσαν σε κίνδυνο την ασφάλεια των επιβατών που επέβαιναν στο αεροσκάφος και του συνόλου της πολιτικής αεροπορίας προκειμένου να τιμωρήσουν τον άνθρωπο που ήταν ένας από τους υπευθύνους του μεγαλύτερου ανεξάρτητου καναλιού της Λευκορωσίας στο Telegram”.

Θύελλα αντιδράσεων

Το περιστατικό έχει προκαλέσει ήδη θύελλα αντιδράσεων από αρχηγούς δυτικών κρατών και Ευρωπαίους αξιωματούχους.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Αρκετά!

Σε μήνυμά του στο twitter, στα Αγγλικά, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρει:

«Η αναγκαστική προσγείωση ενός επιβατικού αεροπλάνου, προκειμένου να τεθεί υπό κράτηση ένας δημοσιογράφος είναι μία άνευ προηγουμένου σοκαριστική ενέργεια. Απαιτούμε την άμεση απελευθέρωση όλων των επιβατών. Το αυριανό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει να ανταποκριθεί στην ανάγκη να κλιμακωθεί η πίεση στη Λευκορωσία. Αρκετά», έγραψε ο Έλληνας πρωθυπουργός.

The forced landing of a commercial plane to detain a journalist is an unprecedented, shocking act. We demand all passengers’ immediate release. Tomorrow’s #EUCO must address the need to step up pressure on Belarus. Enough is enough.

— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) May 23, 2021

Επικοινωνία Δένδια με τον Λιθουανό ΥΠΕΞ

Τηλεφωνική συνομιλία με τον Λιθουανό υπουργό Εξωτερικών Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις (Gabrielius Landsbergis) είχε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.

Ο κ. Λαντσμπέργκις τον ενημέρωσε για τις συνθήκες υπό τις οποίες έγινε η αναγκαστική προσγείωση του αεροσκάφους της Ryanair στο Μινσκ και για τις προσπάθειες που καταβάλλει η λιθουανική πλευρά για τη μεταφορά των επιβατών στο Βίλνιους, σύμφωνα με σχετική ανάρτηση του υπουργείου Εξωτερικών στο twitter.

«Αμφότεροι τόνισαν την ανάγκη για την άμεση απελευθέρωση όλων των επιβατών και ότι θα συνεχίσουν να συντονίζουν τις προσπάθειες τους και στο πλαίσιο της ΕΕ», σημειώνει.

ΕΕ: Να απελευθερωθούν αμέσως οι επιβάτες

H ηγεσία της ΕΕ εκφράζει ανησυχία για την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair από την Αθήνα προς το Βίλνιους και καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να απελευθερώσουν αμέσως τους επιβάτες της πτήσης.

Σε ανάρτησή του στο twitter, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ τονίζει:

«Ανησυχώ πολύ με τα όσα έχουν αναφερθεί για την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair στο Μινσκ. Καλούμε τις αρχές της Λευκορωσίας να απελευθερώσει αμέσως την πτήση και τους επιβάτες της. Η διερεύνηση του συμβάντος από το ICAO θα είναι απαραίτητη».

Very concerned regarding reports of a forced landing of #Ryanair flight in Minsk.

We call on Belarus authorities to immediately release the flight and all its passengers.

An #ICAO investigation of the incident will be essential.

— Charles Michel (@eucopresident) May 23, 2021

Από την πλευρά της η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τονίζει: «Είναι απολύτως απαράδεκτο να αναγκαστεί η πτήση της Ryanair από την Αθήνα προς το Βίλνιους να προσγειωθεί στο Μινσκ. ΟΛΟΙ οι επιβάτες πρέπει να είναι σε θέση να συνεχίσουν το ταξίδι τους στο Βίλνιους αμέσως και να διασφαλιστεί η ασφάλειά τους. Οποιαδήποτε παραβίαση των διεθνών κανόνων αεροπορικών μεταφορών πρέπει να έχει συνέπειες.

It is utterly unacceptable to force @Ryanair flight from Athens to Vilnius to land in Minsk.

ALL passengers must be able to continue their travel to Vilnius immediately and their safety ensured.

Any violation of international air transport rules must bear consequences.

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) May 23, 2021

Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ τονίζει με ανάρτησή του στο twitter ότι παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις γύρω από την πτήση της Ryanair από την Αθήνα στο Βίλνιους. «Αυτό είναι εντελώς απαράδεκτο», τονίζει ο Ζοζέπ Μπορέλ και προσθέτει: «Θεωρούμε υπεύθυνη την κυβέρνηση της Λευκορωσίας για την ασφάλεια όλων των επιβατών και των αεροσκαφών. ΟΛΟΙ οι επιβάτες πρέπει να μπορούν να συνεχίσουν το ταξίδι τους αμέσως.»

Λιθουανία: ΝΑΤΟ και ΕΕ να αντιδράσουν αμέσως

Ο πρόεδρος της Λιθουανίας Γκιτάνας Ναουσέντα απαίτησε η Λευκορωσία να απελευθερώσει τον Λευκορώσο ακτιβιστή της αντιπολίτευσης Ρόμαν Προτάσεβιτς ο οποίος επέβαινε σε ένα αεροπλάνο με προορισμό το Βίλνιους το οποίο όμως εξετράπη της πορείας του για να προσγειωθεί στο Μινσκ.

Η εμπορική πτήση της Ryanair έλαβε εντολή να προσγειωθεί “με τη βία“, ανέφερε ο πρόεδρος σε δήλωση που εστάλη μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

“Καλώ τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ να αντιδράσουν αμέσως στην απειλή που έθεσε στη διεθνή πολιτική αεροπορία το καθεστώς της Λευκορωσίας. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να λάβει αμέσως βήματα ώστε αυτό να μην επαναληφθεί”, ανέφερε ο Λιθουανός πρόεδρος.

Υποσχέθηκε ότι θα συζητήσει το θέμα τη Δευτέρα, σε μια σύνοδο κορυφής της ΕΕ.

Η προεδρική σύμβουλος Άστα Σκαϊσγκιράιτε είπε πως η επιχείρηση για την εκτροπή του αεροσκάφους που μετέφερε περίπου 170 ανθρώπους από 12 χώρες φαίνεται πως ήταν προσχεδιασμένη.

Όπως είπε οι λευκορωσικές μυστικές υπηρεσίες γνώριζαν ποιος επέβαινε στο αεροπλάνο, το οποίο αναγκάστηκε να προσγειωθεί με τη βοήθεια ενός μαχητικού MIG-29. Ο Προτάσεβιτς ζούσε στο Βίλνιους από τον Νοέμβριο, είπε η προεδρική σύμβουλος.

Τουσκ: Ο Λουκασένκο έχει γίνει απειλή για τη διεθνή ασφάλεια

Tην άμεση και σκληρή αντίδραση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και θεσμών ζητεί ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Ντόναλντ Τουσκ αναφερόμενος στο γεγονός ότι ο Πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο φέρεται να διέταξε την αναγκαστική προσγείωση αεροσκάφους που εκτελούσε την πτήση Αθήνα-Βίλνιους, στο Μινσκ και τη σύλληψη του ακτιβιστή Ραμάν Προτασέβιτς.

«Ο Λουκασένκο έχει γίνει απειλή όχι μόνο για τους πολίτες του αλλά και για τη διεθνή ασφάλεια» ανέφερε ο Ντόναλντ Τουσκ και προσέθεσε ότι «η πράξη της κρατικής τρομοκρατίας απαιτεί άμεση και σκληρή αντίδραση όλων των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και θεσμών».

Βερολίνο: Ζητά εξηγήσεις «αμέσως» από το Μινσκ

Η Γερμανία ζήτησε από τη Λευκορωσία να δώσει «αμέσως» εξηγήσεις γιατί διέταξε ένα αεροσκάφος της Ryanair που κατευθυνόταν στη Λιθουανία να προσγειωθεί στο Μινσκ.

«Χρειαζόμαστε μια άμεση εξήγηση από την κυβέρνηση της Λευκορωσίας για την εκτροπή της πτήσης, που βρισκόταν εντός της ΕΕ, και τη φερόμενη σύλληψη ενός δημοσιογράφου», ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter ο υφυπουργός Εξωτερικών Μίγκελ Μπέργκερ.

Σύμφωνα με την αντιπολίτευση της Λευκορωσίας, στο αεροσκάφος επέβαινε ο αντιφρονών μπλόγκερ Ρομάν Προτάσεβιτς, ο οποίος συνελήφθη στο αεροδρόμιο του Μινσκ.

Πολωνία: Κρατική τρομοκρατία από τη Λευκορωσία – Να επιβληθούν κυρώσεις

«Κρατική τρομοκρατία» χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ματέους Μοραβιέτσκι τη σύλληψη του Λευκορώσου αντιφρονούντα Ρομάν Προτάσεβιτς, αφού το αεροσκάφος στο οποίο επέβαινε υποχρεώθηκε, από ένα μαχητικό, να προσγειωθεί στο αεροδρόμιο του Μινσκ.

«Καταδικάζω με τον εντονότερο τρόπο τη σύλληψη του Ρομάν Προτάσεβιτς από τις αρχές της Λευκορωσίας, μετά την εκτροπή μιας επιβατικής πτήσης της Ryanair. Αυτό το πράγμα είναι εγκληματική, κρατική τρομοκρατία», έγραψε στο Twitter.

Ο Μοραβιέτσκι πρόσθεσε ότι ζήτησε από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να συζητηθεί αύριο Δευτέρα, στην έκτακτη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες, η επιβολή κυρώσεων στη Λευκορωσία.

Θα υπάρξουν συνέπειες προειδοποιεί ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας

«Η Βρετανία ανησυχεί για τις πληροφορίες που κάνουν λόγο για τη σύλληψη του δημοσιογράφου του @nexta_tv Ρομάν Προτασέβιτς και τις συνθήκες που οδήγησαν το αεροπλάνο του να προσγειωθεί στο Μινσκ. Θα συντονιστούμε με τους συμμάχους μας. Αυτή η παράλογη ενέργεια του Λουκασένκο θα έχει σοβαρές συνέπειες», ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter ο επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας.

Γιατί ήταν στην Αθήνα ο ακτιβιστής Προτάσεβιτς

Για ποιό λόγο όμως βρέθηκε στην Αθήνα ο ακτιβιστής Προτάσεβιτς; Σύμφωνα με το ΥΠΕΞ ο κ. Προτάσεβιτς ήταν μέλος της αντιπροσωπείας της ηγέτιδας της Λευκορωσικής Αντιπολίτευσης Σβιατλάνα Τσιχανούσκαγια, η οποία είχε συμμετάσχει στο Φόρουμ των Δελφών πρόσφατα.

«Για την Ελλάδα, η προάσπιση των θεμελιωδών αξιών όπως η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ζήτημα αρχής. Θεωρούμε ότι παρόμοιες πρακτικές, οι οποίες παραπέμπουν σε άλλες εποχές και που δεν αρμόζουν σε κανένα πολιτισμένο κράτος, δεν θα πρέπει να μείνουν αναπάντητες.