Οπως είπε ο Τάσος Τέλογλου στο κεντρικό δελτίο του ΑΝΤ1 και τον Νίκο Χατζηνικολάου, «η επιτροπή δουλεύει πάνω από έναν χρόνο επάνω στο πόρισμα αυτό. Έχει θέσει υπόψιν της κυβέρνησης, του κ. Σταϊκούρα, του ΟΣΕ, της Hellenic Train, της Πολιτικής Προστασίας, της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής τα ευρήματα που έχει για την δραστηριότητα του κάθε ενός από αυτούς τους φορείς».
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του ΑΝΤ1, τα συμπεράσματα στα οποία καταλήγει το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ είναι τρία. «Υπάρχει πρόβλημα διοίκησης ανθρώπινου δυναμικού στα τρένα. Φτωχή διοίκηση, κακές επιλογές προσώπων, κακή εκπαίδευση και αξιολόγηση. Αυτό είναι η “καρδιά” των ευρημάτων» τόνισε ο Τάσος Τέλλογλου.
Και συνέχισε: «Έχουν γίνει πραγματικά οι αλλαγές που λέει ο κ. Σταϊκούρας. Δηλαδή, έχει μπει μια τηλεδιοίκηση στη Λάρισα, έχουν μπει κάμερες στα τούνελ και υπάρχει μια καλύτερη παρακολούθηση του ανθρώπινου παράγοντα. Όμως, το ερώτημα είναι, εάν ο ανθρώπινος παράγοντας μπορεί να πετύχει καλύτερα αποτελέσματα».
Για το αν έχει αλλάξει κάτι σημαντικό από τη μοιραία νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου, πριν από 2 χρόνια, ο Τάσος Τέλλογλου ανέφερε: «Αυτό θα φανεί από το αποτέλεσμα. Μέχρι τώρα το αποτέλεσμα μετριέται με όλα αυτά τα περιστατικά που ξέρουμε, ενώ έχουμε μικρότερη κυκλοφορία των τρένων. Έχει σημασία να δούμε, τι πήγε λάθος εκείνο το βράδυ».
Σε ηχητικό ντοκουμέντο που παρουσιάζει ο ΑΝΤ1 ακούγεται ο προϊστάμενος της αμαξοστοιχίας 2597 ο οποίος ζητάει τον λόγο από τον κατηγορούμενο σταθμάρχη Λάρισας γιατί το τρένο του κάνει οπισθοπορεία.
«Ήταν κάτι που χρησιμοποίησε και για τη σύγκρουση μετά ο σταθμάρχης Λάρισας. Δεν παραδέχτηκε ότι είχε βάλει το κλειδί λάθος, αλλά το κλειδί του έδινε μια ένδειξη για την οποία δεν ήταν σίγουρος» τόνισε ο κ. Τέλλογλου.
Στο ηχητικό ντοκουμέντο που παρουσιάζει ο ΑΝΤ1 καταγράφεται η εξής συνομιλία:
- Προϊστάμενος αμαξοστοιχίας 2597: O σταθμάρχης της Λάρισας μπορεί να…
- Σταθμάρχης Λάρισας: Ακούει ο σταθμάρχης.
- Προϊστάμενος αμαξοστοιχίας 2597: ..για τη διαδικασία της οπισθοπορείας; Toν λόγο;
- Σταθμάρχης Λάρισας: Φλασάριζε ένα κλειδί.
- Προϊστάμενος αμαξοστοιχίας 2597: Ωραία, σε ευχαριστώ πολύ.
Το περιεχόμενο του πορίσματος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ για τις ελλείψεις και τα κενά ασφαλείας που οδήγησαν στην τραγωδία των Τεμπών αποκάλυψε η Realnews.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες της Realnews, ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ έχει εντοπίσει τραγικές ελλείψεις και σοβαρά κενά ασφαλείας στους ελληνικούς σιδηροδρόμους. Ως αποτέλεσμα, η έκθεσή του αποτελεί κόλαφο σχεδόν για όλους τους φορείς, τους οργανισμούς και τις εταιρείες που εμπλέκονται με τις σιδηροδρομικές μεταφορές στην Ελλάδα. Η σύνταξη της έκθεσής του έχει στόχο να διασφαλίσει ότι δεν θα ξανασυμβεί ένα μεγάλο δυστύχημα, όπως αυτό στα Τέμπη, και όχι να υποδείξει τους υπεύθυνους της τραγωδίας. Όμως, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «R», τα κενά ασφαλείας είναι τόσο σοβαρά και αποτυπώνονται με τόσο σαφή τρόπο, ώστε η έκθεση θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και από τις δικαστικές Αρχές, ακόμα και για την άσκηση νέων ποινικών διώξεων.
Έλεγχος φορτίων
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, στην έκθεση περιλαμβάνεται ειδικό κεφάλαιο για τις ελλείψεις που αφορούν τον έλεγχο των φορτίων των εμπορικών αμαξοστοιχιών. Πρόκειται για αρμοδιότητα της Hellenic Train. Στις συστάσεις που γίνονται προς τη Hellenic Train περιλαμβάνονται αναφορές για την τοποθέτηση καμερών σε σιδηροδρομικούς σταθμούς και σε σημεία φόρτωσης εμπορευμάτων, αλλά και εφαρμογή συγκεκριμένων πρωτοκόλλων ελέγχου των φορτίων. Με τις επισημάνσεις αυτές, αποτυπώνονται πλήρως τα κενά που υπάρχουν στη φόρτωση των εμπορικών αμαξοστοιχιών. Τα κενά αυτά, στην περίπτωση της τραγωδίας των Τεμπών, ενδέχεται να είχαν αποτέλεσμα την αύξηση του αριθμού των θυμάτων, ειδικά εφόσον επιβεβαιωθούν τα συμπεράσματα των επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο της Γάνδης για την ύπαρξη ενός αδήλωτου εύφλεκτου φορτίου στο εμπορικό τρένο.
Ακόμα, στη Hellenic Train γίνονται συστάσεις για την εφαρμογή και την επιτήρηση του τρόπου επικοινωνίας των σταθμαρχών και των μηχανοδηγών. Όπως έχει διαπιστωθεί, ακόμα δεν τηρούνται η διεθνώς συμφωνημένη ορολογία και οι κανόνες επικοινωνίας, ενώ η μετάδοση σημαντικών μηνυμάτων στερείται δομής και μεθοδολογίας. Μάλιστα, αυτό εξακολουθεί να ισχύει σε μεγάλο βαθμό, παρά την επείγουσα σύσταση ασφαλείας για τις επικοινωνίες που εξέδωσε ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ τον Ιούνιο του 2024 και η οποία δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί.
Εκτός πρωτοκόλλου
Σημειώνεται πως εσφαλμένος τρόπος επικοινωνίας καταγράφηκε και μεταξύ σταθμάρχη και μηχανοδηγού, στο δυστύχημα των Τεμπών. Ο σταθμάρχης όφειλε να δώσει ρητή εντολή στον μηχανοδηγό για τον τρόπο κίνησής του και ο μηχανοδηγός να επαναλάβει την εντολή που άκουσε. Κάτι τέτοιο δεν έγινε, καθώς και οι δύο συνομιλητές λειτούργησαν εκτός πρωτοκόλλου. Το αποτέλεσμα ήταν ούτε ο μηχανοδηγός αλλά ούτε και ο σταθμάρχης να αντιληφθούν το μοιραίο λάθος της τοποθέτησης δύο τρένων στην ίδια γραμμή.
Αντίστοιχα, αυστηρές είναι και οι συστάσεις στον ΟΣΕ. Στην έκθεση θα σημειώνεται η ανάγκη για συντήρηση του τροχαίου υλικού, για διάρθρωση συστημάτων ασφαλείας, ώστε να υπάρχει δεδομένη εκτίμηση των κινδύνων, αλλά και για συγκεκριμένα μέτρα χειρισμού του κινδύνου. Ακόμα ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ αναμένεται να αποτυπώσει και τις τεράστιες ελλείψεις στο προσωπικό του ΟΣΕ. Στις αρχές του 2023, αντί για 2.184 άτομα προσωπικό, ο ΟΣΕ είχε 735 υπαλλήλους και αντί για 412 σταθμάρχες και 255 κλειδούχους, όπως προβλέπεται, έχει μόλις 133 σταθμάρχες και 69 κλειδούχους…
«Αόρατη» Αρχή
Ειδικό κεφάλαιο περιλαμβάνεται και για τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων. Ως ο φορέας που έχει την αρμοδιότητα να ελέγχει την εφαρμογή όλων των κανονισμών, η ΡΑΣ φαίνεται να μην έχει επιτύχει στο έργο της και να περιορίζεται σε έναν γραφειοκρατικό ρόλο, με περιορισμένους ελέγχους στο πεδίο. Για τον ίδιο λόγο, δηλαδή τον τρόπο λειτουργίας της ΡΑΣ, στην έκθεση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ αναμένεται να περιλαμβάνονται και συστάσεις προς τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Σιδηροδρόμων (ERA). Οπως αναφέρουν οι πληροφορίες, σε ειδικό κεφάλαιο της έκθεσης πρόκειται να καταγράφονται συγκεκριμένες ενέργειες, οι οποίες προτείνονται προς τον ERA, ώστε να επιτευχθεί η σωστή επίβλεψη της λειτουργίας της ΡΑΣ.
Ανάλογες επισημάνσεις όχι μόνο για τη ΡΑΣ γίνονται και στο υπουργείο Μεταφορών. Οι συστάσεις στο αρμόδιο υπουργείο, εκτός από την Αρχή των σιδηροδρόμων, αναμένεται να περιλαμβάνουν και τον τρόπο λειτουργίας του ΟΣΕ. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα προτείνονται ειδικά μέτρα για την ενίσχυση του Οργανισμού. Εκτός αυτού, οι συστάσεις προς τον ΟΣΕ αναμένεται να συμπεριλαμβάνουν και το καίριο ζήτημα της εκπαίδευσης του προσωπικού του, τόσο σε θέματα κυκλοφορίας των συρμών, όσο και σε ζητήματα ασφάλειας. Σημειώνεται ότι ο σταθμάρχης της Λάρισας, ο οποίος έκανε το λάθος να τοποθετήσει τους δύο συρμούς στην ίδια γραμμή, είχε προσληφθεί στον ΟΣΕ ως αχθοφόρος. Ο ίδιος προήχθη στη θέση του σταθμάρχη ύστερα από μια ολιγόμηνη και αμφιλεγόμενη εκπαίδευση, κατά την οποία κανείς από τους συμμετέχοντες δεν απέτυχε να λάβει τη σχετική πιστοποίηση για τον χειρισμό ενός σταθμαρχείου.
Οι ελλείψεις είναι τόσες πολλές που ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ, ο οργανισμός που λειτουργεί μόλις έναν χρόνο, φέρεται να διαπιστώνει πως απαιτείται και παρέμβαση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στην έκθεση θα καταγράφονται αρκετές από τις καθυστερήσεις που σημειώνονται στη χώρα μας στην ενσωμάτωση των ευρωπαϊκών προδιαγραφών για τη λειτουργία των σιδηροδρόμων, αλλά και στην τήρηση των προβλεπόμενων κανονισμών.
«Τυφλό» σταθμαρχείο
Για τη σύνταξη της έκθεσης, το συμβούλιο του ΕΟΔΑΣΑΑΜ και οι διερευνητές του ήλεγξαν έγγραφα χιλιάδων σελίδων και προχώρησαν σε αρκετούς επιτόπιους ελέγχους. Οι συστάσεις που απευθύνονται προς τους αρμόδιους οργανισμούς και φορείς αναμένεται να περιλαμβάνουν και παραδείγματα που αποδεικνύουν τα ζητήματα ασφάλειας τα οποία προκύπτουν από τον ελλιπή τρόπο λειτουργίας. Ένα παράδειγμα αφορά το σταθμαρχείο της Λάρισας, όπου έγινε και το μοιραίο λάθος τοποθέτησης δύο συρμών με αντίθετη κατεύθυνση στην ίδια γραμμή. Τα γραφεία του σταθμαρχείου στη Λάρισα σχηματίζουν ένα «Π». Στη μία πλευρά βρίσκεται ο πίνακας που δείχνει την κυκλοφορία των τρένων. Ακριβώς απέναντι από τον πίνακα, βρίσκεται το γραφείο με τους ασυρμάτους και τα μέσα επικοινωνίας με τους μηχανοδηγούς και άλλους επιτελείς των σιδηροδρόμων. Έτσι, κάθε φορά που ο σταθμάρχης χρειάζεται να προχωρήσει σε κάποια επικοινωνία, έχει γυρισμένη την πλάτη του στον πίνακα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να δει πού και πώς κινούνται τα τρένα…
Επίσης, σύμφωνα με την Realnews, περίπου 10 σελίδες από το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ αναμένεται να αφορούν τα αίτια της έκρηξης, τη μορφή της πυρόσφαιρας που προκλήθηκε και τη φωτιά που ακολούθησε μετά τη σύγκρουση των τρένων.
Οι ειδικοί φέρονται να έχουν εντοπίσει τα κατάλοιπα της καύσης πτητικών υδρογονανθράκων στον τόπο της τραγωδίας. Πρόκειται για έντονα ίχνη μελανής απόχρωσης στο έδαφος, στο σημείο όπου η επιβατική αμαξοστοιχία Intercity 62 συγκρούστηκε με την εμπορική αμαξοστοιχία 63503, στις 28 Φεβρουαρίου 2023.
Στη νέα φωτογραφία-ντοκουμέντο, που φέρνει στο φως της δημοσιότητας η «R», φαίνονται τόσο τα μαύρα κατάλοιπα στο έδαφος όσο και άλλα ίχνη, λευκής απόχρωσης, τα οποία αποδίδονται σε έλαια σιλικόνης. Αναλύοντας τη συγκεκριμένη εικόνα και σε συνδυασμό με τα επιστημονικά συμπεράσματα που έχουν προκύψει από την επεξεργασία των βίντεο από την έκρηξη, οι ειδικοί αναμένεται να επισημάνουν την ύπαρξη υδρογονανθράκων. Μάλιστα, πιθανολογείται ότι, εφόσον υπήρχαν, θα πρέπει να προήλθαν από ένα από τα τρία προπορευόμενα βαγόνια της εμπορικής αμαξοστοιχίας. Η φωτογραφία-ντοκουμέντο από το σημείο της τραγωδίας περιλαμβάνεται και στη δικογραφία της υπόθεσης.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, οι ειδικοί τονίζουν ότιη έκρηξη σημειώθηκε σε δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση, η πυρόσφαιρα που δημιουργήθηκε φέρεται να αποδίδεται σε ένα υγρό πτητικό καύσιμο. Αυτή η αρχική ανάφλεξη, μάλιστα, είναι πιθανόν να δημιουργήθηκε από τις σπίθες τις οποίες προκάλεσε η ενεργοποίηση του συστήματος πέδησης των τρένων, λόγω της τριβής με τις ράγες του σιδηροδρόμου. Η δεύτερη φάση της έκρηξης ξεκίνησε ύστερα από μόλις δύο δευτερόλεπτα, εντός της αρχικής πυρόσφαιρας. Αναλύοντας το χρώμα της φλόγας και τα χαρακτηριστικά καύσης που ήταν παρόμοια, οι ειδικοί φέρονται να εκτιμούν με ασφάλεια ότι ο τύπος του καυσίμου που καίγεται και στις δύο φάσεις είναι ο ίδιος.
Η διάρκεια της δεύτερης φάσης της έκρηξης ήταν περίπου 4 δευτερόλεπτα. Το ύψος του καπνού που εκλύθηκε αλλά και ο τρόπος που διογκώθηκε η πυρόσφαιρα δείχνουν ότι σε αυτή τη δεύτερη φάση της έκρηξης εμπλέκεται μια σημαντική ποσότητα καυσίμων.
Σταγονίδια
Ένα ακόμη φαινόμενο που παρατηρήθηκε από τα βίντεο, που αναλύθηκαν με ακρίβεια κλασμάτων δευτερολέπτου, είναι το γεγονός ότι κατά την έκρηξη φαίνεται πως εκλύεται μια ποσότητα σταγονιδίων, σε τέτοιο βαθμό, μάλιστα, που στο σημείο δημιουργήθηκε ένα είδος ομίχλης. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι το καύσιμο που φέρεται να προκαλεί την έκρηξη είναι πτητικό και ιδιαίτερα εύφλεκτο. Ωστόσο, δεν φαίνεται να υπάρχει κανένας μηχανισμός ο οποίος θα μπορούσε να δημιουργήσει αυτήν την ομίχλη των σταγονιδίων. Και αυτό διότι έχουν ήδη περάσει πέντε με έξι δευτερόλεπτα από τη σύγκρουση. Επίσης, εκείνη τη στιγμή, το αρχικό σημείο της σύγκρουσης βρίσκεται ήδη 30 μέτρα νοτιότερα, ενώ παράλληλα ο άνεμος πνέει προς την αντίθετη κατεύθυνση. Σύμφωνα με τις πηγές, αυτές οι παράμετροι αποκλείουν από μόνες τους την πιθανότητα η έκρηξη να οφείλεται σε οποιοδήποτε καύσιμο με τα χαρακτηριστικά των ελαίων σιλικόνης που έχουν οι μετασχηματιστές των τρένων.
Στην έκθεσή του ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ αναμένεται να επισημάνει πως στο συμβάν εντοπίζονται δύο διαφορετικά κατάλοιπα από δύο διαφορετικά καύσιμα. Το πρώτο είναι το έλαιο σιλικόνης. Ωστόσο, στην ανάλυση για τα μαύρα κατάλοιπα γίνεται αναφορά σε ίχνη πτητικού υδρογονάνθρακα. Μάλιστα, αναμένεται να επισημανθεί ότι αυτά τα ίχνη είναι συμβατά με τον εντοπισμό του ξυλολίου σε τρία δείγματα εδάφους, που ελήφθησαν από τον χώρο του δυστυχήματος, συνολικά 29 ημέρες μετά τη σύγκρουση των τρένων.