Η ολοκλήρωση της ανάκρισης για το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη θυμίζει την παραλογή του Γεφυριού της Άρτας. Κάθε φορά που φαίνεται να αγγίζει την τελική ευθεία, νέα στοιχεία, μάρτυρες και διαδικασίες την μετατοπίζουν χρονικά, καθυστερώντας την απόδοση δικαιοσύνης.
Αρχικά, ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης είχε εκτιμήσει πως η δίκη θα ξεκινούσε το καλοκαίρι του 2024. Ωστόσο, σε πρόσφατες δηλώσεις του, διευκρίνισε πως αν η ανάκριση ολοκληρωνόταν τον Μάρτιο, η δίκη θα μπορούσε να αρχίσει τον Σεπτέμβριο του 2025. Όμως, οι συνεχείς εξελίξεις δείχνουν ότι το χρονοδιάγραμμα μετατίθεται προς το τέλος του έτους.
Η καθυστέρηση αυτή δεν είναι τυχαία. Δικαστικές εκκρεμότητες, νέοι μάρτυρες, επιπλέον πραγματογνωμοσύνες, μηνύσεις κατά του ανακριτή και ανοιχτές απολογίες συνθέτουν ένα πολυεπίπεδο νομικό τοπίο που δυσχεραίνει την πρόοδο της διαδικασίας.
1. Αίτημα για 200 νέους μάρτυρες
Την περασμένη εβδομάδα, δύο δικηγόροι υπέβαλαν αιτήματα για την εξέταση περίπου 200 μαρτύρων. Ο Παύλος Ασλανίδης, που έχασε τον γιο του στο δυστύχημα, ζήτησε να καταθέσουν 171 τραυματίες, επισημαίνοντας πως η μαρτυρία τους είναι κρίσιμη, καθώς έζησαν τη φρίκη της σύγκρουσης και της έκρηξης.
Παρόμοιο αίτημα κατέθεσε και ο δικηγόρος Γιάννης Μαρακάκης, εκπροσωπώντας συγγενείς θυμάτων. Ήδη έχουν εξεταστεί περίπου 20 επιβάτες, χωρίς να προκύψουν νέα στοιχεία. Ο ανακριτής εξετάζει το ενδεχόμενο να καλέσει ακόμα 40 μάρτυρες, ωστόσο, για να μην υπάρξει μεγαλύτερη χρονική παρέκκλιση, η λήψη των καταθέσεων θα ανατεθεί σε προανακριτικούς υπαλλήλους.
2. Η αμφισβήτηση της ταυτοποίησης του τρένου
Ανοιχτό παραμένει το ζήτημα της ακύρωσης της πραγματογνωμοσύνης που ταυτοποίησε την εμπορική αμαξοστοιχία στα βίντεο που κατέθεσε η εταιρεία Interstar. Η εισαγγελική πρόταση ζητά την ακύρωση της διαδικασίας, καθώς δεν κλήθηκαν οι πραγματογνώμονες των οικογενειών των θυμάτων, όπως ορίζει ο νόμος.
Αν το δικαστικό συμβούλιο ακυρώσει την ταυτοποίηση, η διαδικασία θα πρέπει να επαναληφθεί, προκαλώντας νέα καθυστέρηση.
3. Το αίνιγμα της γνησιότητας των βίντεο
Η Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών (ΔΕΕ) αναμένεται να αποφανθεί για τη γνησιότητα των βίντεο μέχρι το τέλος του μήνα. Μόλις εκδοθεί η σχετική απάντηση, οι υπάλληλοι της εταιρείας θα κληθούν να καταθέσουν για την ξαφνική εύρεση των βίντεο και την αναντιστοιχία στις ημερομηνίες καταγραφής τους.
4. Νέα αυτοψία στα συντρίμμια
Η διερεύνηση της πιθανότητας ύπαρξης ύποπτης ουσίας ανάμεσα στις μηχανές του τρένου οδήγησε σε νέα αυτοψία στο Κουλούρι, όπου φυλάσσονται τα συντρίμμια. Παρόντες ήταν χημικοί και ειδικοί της Πυροσβεστικής, οι οποίοι έλαβαν δείγματα για περαιτέρω ανάλυση.
Ο καθηγητής του ΕΜΠ Πέτρος Τσακιρίδης συνέλεξε εννέα μεταλλικά δείγματα από το πιλοτήριο, τα οποία θα εξεταστούν για αλλοιώσεις λόγω καύσης. Ωστόσο, οι πρώτες ενδείξεις από την αυτοψία δεν επιβεβαιώνουν την ύπαρξη ίχνους καύσης στο κόκπιτ και στα παράθυρα.
5. Το ζήτημα του βιολογικού υλικού
Ένα κρίσιμο ερώτημα που παραμένει ανοιχτό είναι η καταστροφή του βιολογικού υλικού των θυμάτων. Ο ανακριτής εξετάζει την ανάθεση ανάλυσης σε εξειδικευμένο εργαστήριο, ώστε να διευκρινιστεί αν το υλικό μπορούσε να επαναχρησιμοποιηθεί για τοξικολογικές εξετάσεις.
6. Το πόρισμα-κλειδί του ΕΜΠ
Το πλέον αναμενόμενο στοιχείο της ανάκρισης είναι το πόρισμα του καθηγητή Δημήτρη Καρώνη του ΕΜΠ για το φαινόμενο της πυρόσφαιρας. Αν και είχε προγραμματιστεί για τον Μάιο του 2024, η καθυστέρηση της δειγματοληψίας και νέα ευρήματα το ανέβαλαν.
7. Η μήνυση κατά του ανακριτή: Μια υπόθεση-βόμβα
Πέντε συγγενείς θυμάτων έχουν υποβάλει μήνυση κατά του εφέτη ανακριτή Σωτήρη Μπακαΐμη. Αν κληθεί ως ύποπτος για παροχή εξηγήσεων, η ανάκριση θα παγώσει προσωρινά. Σε περίπτωση δίωξης, η διαδικασία θα περάσει σε νέο ανακριτή, με αποτέλεσμα ακόμα μεγαλύτερη καθυστέρηση.
Η μήνυση αφορά την εντολή καταστροφής βιολογικού υλικού, καθώς και τη μη ενσωμάτωση 649.000 αρχείων στη δικογραφία. Νομικές πηγές υποστηρίζουν πως τα περισσότερα εξ αυτών δεν σχετίζονται με την υπόθεση, ενώ οι νομικοί παραστάτες των θυμάτων έχουν ήδη πρόσβαση σε αυτά.
8. Οι απολογίες που αναμένονται
Δύο στελέχη του υπουργείου Μεταφορών έχουν λάβει προθεσμία να απολογηθούν στις 28 Μαρτίου και στις αρχές Απριλίου. Πρόκειται για τους τελευταίους κατηγορούμενους της βασικής δικογραφίας, η οποία όμως ενδέχεται να διευρυνθεί με νέα πρόσωπα.
9. Η παράπλευρη ανάκριση για το «μπάζωμα»
Η έρευνα για την αλλοίωση του τόπου του δυστυχήματος βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης. Αν προκύψουν επιβαρυντικά στοιχεία για υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Μεταφορών που φέρεται να έδωσε την εντολή για το «μπάζωμα», θα του ασκηθεί δίωξη για ηθική αυτουργία σε παράβαση καθήκοντος.
Μια δίκη με αβέβαιο μέλλον
Η ανάκριση για το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη συνεχίζει να βαδίζει σε αχαρτογράφητα νερά. Οι συνεχείς ανατροπές, οι δικαστικές εκκρεμότητες και οι νέες αποκαλύψεις διαμορφώνουν ένα θολό τοπίο που καθιστά αβέβαιη την έναρξη της δίκης.
Εν τω μεταξύ, οι οικογένειες των θυμάτων παραμένουν σε αναμονή, διεκδικώντας απαντήσεις και δικαιοσύνη για μια τραγωδία που σημάδεψε τη χώρα.