Τα αγκάθια που «πληγώνουν» τον τουρισμό και επηρεάζουν την ανάκαμψη

Εν μέσω της ανόδου των κρουσμάτων του κορονοϊού, του «καλπασμού» της μετάλλαξης Δέλτα σ’ όλη την Ευρώπη αλλά και της «κόπωσης» που παρουσιάζει το εμβολιαστικό πρόγραμμα, τα δυσμενή σενάρια για τον εγχώριο τουριστικό τομέα βρίσκονται και αυτά σε έξαρση. Αποτελεί θέσφατο που δεν επιδέχεται αμφισβήτησης, ότι η υγειονομική κατάσταση εντός της χώρας, καθώς και τα διεθνή κανονιστικά πλαίσια που συντάσσονται για την μετακίνηση των τουριστών, συνδέονται άρρηκτα και επηρεάζουν την πορεία του εγχώριου τουρισμού. Ο τελευταίος αποτελεί τον παράγοντα Χ για την ελληνική οικονομία, το ποιοτικό χαρακτηριστικό εκείνο που ενδεχομένως να κρίνει τελικώς, εάν και σε τι μέγεθος είναι εφικτή η ανάκαμψη εντός του 2021.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Οι μακροοικονομικές και λογιστικές προβλέψεις του οικονομικού επιτελείου, ιδιαίτερα οι πρόσφατα αναθεωρημένες, έδιναν στην ελληνική οικονομία αύξηση του ΑΕΠ κατά 3,6%, για το 2021. Οι εν λόγω εκτιμήσεις, ωστόσο, έχουν ως δομική «υπόθεση» τα καλά αποτελέσματα που θα πετύχαινε ο τουρισμός το φετινό καλοκαίρι και φυσικά τα πολύτιμα έσοδα από αυτόν που θα εισέρεαν στα κρατικά ταμεία. Η συγκεκριμένη πρόβλεψη-υπόθεση εργασίας- τόσο κομβική και καθοριστική για την έκβαση του εγχειρήματος της ισχυρής ανάκαμψης για την τρέχουσα χρονιά, μοιάζει σχεδόν ανέφικτη υπό τις παρούσες συνθήκες και τα μέχρι τώρα στοιχεία.

Και ασφαλώς, πριν γίνει η οποιαδήποτε ενδελεχής αναφορά σε νούμερα, αριθμούς και πραγματικά στοιχεία, πρέπει να ληφθεί υπόψιν το εξής σημαντικό: ότι στην περίπτωση της πανδημίας προς το παρόν «τα πάντα ρεί», τίποτα δεν είναι σίγουρο και όλα τα δεδομένα δύνανται να μεταβληθούν προς το καλύτερο ή το χειρότερο, εντός μερικών ημερών. Αυτό συνεπάγεται ότι κάθε εκτίμηση που αφορά την πορεία του εγχώριου τουρισμού, είναι επισφαλής, καθώς επηρεάζεται-διαμορφωνεται από ενδογενείς (υγειονομική κατάσταση στη χώρα), και εξωγενείς (αποφάσεις σχετικά με τον τουριστικό τομέα), παράγοντες.

Χαμηλώνουν αισθητά οι εκτιμήσεις

Προς το παρόν, οι όποιες κρίσεις και αναλύσεις γίνονται επί των υπαρχόντων στοιχείων και δεδομένων, που δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Ο εγχώριος τουρισμός, που μοιάζει να «χάνει» και τον Ιούλιο, αναμένεται να κινηθεί σε ρηχά νερά και τα έσοδά του να περιορίζονται στα 6,3 δισ.ευρώ, έναντι 18,2 δισ  το 2019. Πρόκειται για αριθμό  που δεν ανταποκρίνεται στα «θέλω» του οικονομικού επιτελείου αλλά και εν γένει στις ανάγκες της ελληνικής οικονομίας, σημαντικός τροφοδότης της οποίας είναι ο τουριστικός τομέας.

Στη γενική εικόνα, η οποία ασφαλώς δεν είναι κατάμαυρη, υπάρχουν «κομμάτια» με θετικό πρόσημο και δυναμική, που δύνανται να αλλάξουν επί τω βέλτιστω την κατάσταση. Όπως για παράδειγμα, η απόφαση της βρετανικής κυβέρνησης να επιτρέψει από τις 19 Ιουλίου στους εμβολιασμένους τουρίστες, να ταξιδεύουν σε χώρες όπως η Ελλάδα, χωρίς να τίθενται σε καραντίνα κατά την επιστροφή τους. Η εν λόγω εξέλιξη κρίνεται ως θετική για τον ελληνικό τουρισμό και η εισροή Βρετανών τουριστών, είναι ικανή να δώσει μια σημαντική όσο και αναγκαία ώθηση σ’ αυτόν. Δεν είναι, όμως, από μόνη της αρκετή για να διασώσει εξ’ ολοκλήρου τη φετινή τουριστική περίοδο, η οποία όπως προαναφέρθηκε, εξελίσσεται υπό δυσμενείς υγειονομικές συνθήκες, με τη μετάλλαξη «Δέλτα» και την αύξηση των κρουσμάτων να αποτελούν ένα δυνατό «πονοκέφαλο» για την κυβέρνηση.

Εξαντλούνται τα δημοσιονομικά περιθώρια

Το πρόβλημα, μάλιστα, γίνεται οξύτερο για το οικονομικό επιτελείο, το οποίο έχει εξαντλήσει τα δημοσιονομικά εργαλεία και εφόδια που αφορούν την ενίσχυση της οικονομίας και δη των επιχειρήσεων. Η παρεμβατικότητα του κράτους έχει περιοριστεί αισθητά, σε σχέση για παράδειγμα με την περσινή χρονιά, κάτι που προσμετρείται αρνητικά στη συνολική προσπάθεια για επίτευξη ισχυρής και όχι ισχνής ανάκαμψης εντός του 2021, που θα σηματοδοτήσει την επιστροφή στην κανονικότητα.

Για ποια, όμως, κανονικότητα ομιλούμε και ποια σύνθετη και έγκυρη οικονομική ανάλυση μπορεί να γίνει, όταν η πανδημία του κορωνοϊού δεν έχει δαμαστεί, αλλά αντιθέτως φαίνεται να θεριεύει και πάλι; Κάθε κουβέντα περί οικονομικών μοντέλων, στόχων και λοιπών λογιστικών αριθμών, δεν έχει νόημα παρά μόνο όταν συνδέεται με την πραγματικότητα και δη την υγειονομική, που τη δεδομένη στιγμή «παράγει» απαισιόδοξες προβλέψεις και εκτιμήσεις…