Οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές έχουν ξεκινήσει προκαταρκτική έρευνα σχετικά με το περιεχόμενο που κυκλοφορεί στο TikTok υπό το hashtag #SkinnyTok, στο οποίο προβάλλονται ακραία πρότυπα αδυνατίσματος και διατροφικές συμβουλές που ενδέχεται να επηρεάζουν αρνητικά τους ανήλικους χρήστες.
Τις τελευταίες εβδομάδες, η δημοφιλής πλατφόρμα έχει κατακλυστεί από βίντεο που παρουσιάζουν υπερβολικά αδύνατα κορίτσια και συμβουλές για απώλεια βάρους, με τις προβολές να ανέρχονται σε εκατομμύρια. Η επιστημονική κοινότητα εκφράζει έντονη ανησυχία, προειδοποιώντας για την επανεμφάνιση επικίνδυνων διαδικτυακών κοινοτήτων που εξυμνούν τη νευρική ανορεξία, φαινόμενο που είχε εντοπιστεί ξανά στο διαδίκτυο πριν από περίπου 20 χρόνια.
Το θέμα έχει προκαλέσει πολιτικές αντιδράσεις σε αρκετά κράτη-μέλη της ΕΕ. Η Γαλλίδα υφυπουργός Ψηφιακής Μετάβασης, Κλάρα Σαπάζ, χαρακτήρισε την κατάσταση «απαράδεκτη» και δήλωσε σε βίντεο στο ίδιο το TikTok:
«Αυτά τα βίντεο προωθούν την ακραία ισχνότητα. Η προστασία των ανηλίκων στο διαδίκτυο είναι μία από τις προτεραιότητές μου».
Κατόπιν αιτήματος της Σαπάζ, ο γαλλικός ρυθμιστικός φορέας Arcom ξεκίνησε τη διερεύνηση του θέματος και συνεργάζεται ήδη με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς εγείρονται ερωτήματα για τον κίνδυνο δημόσιας υγείας που ενδέχεται να δημιουργεί η εν λόγω διαδικτυακή τάση.
Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, Τόμας Ρενιέ, δήλωσε στο POLITICO ότι η Επιτροπή «είναι ενήμερη για το ζήτημα» και «πρόθυμη να συνεργαστεί» με τις γαλλικές αρχές.
Η έρευνα εξελίσσεται στο πλαίσιο της Πράξης για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA), με επίκεντρο τον τρόπο που λειτουργεί ο αλγόριθμος του TikTok και εάν προωθεί επιβλαβές περιεχόμενο σε νεαρούς χρήστες. Η Κομισιόν είχε ξεκινήσει σχετική διαδικασία από τον Φεβρουάριο, εστιάζοντας στις διατροφικές διαταραχές και την ενδεχόμενη έκθεση των ανηλίκων σε επιβλαβές υλικό.
Σύμφωνα με Γάλλο αξιωματούχο, η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, ενώ αναμένονται συνομιλίες μεταξύ του Arcom και της διοίκησης του TikTok, καθώς και επαφές με τις ομάδες ασφάλειας και εμπιστοσύνης της εταιρείας που εδρεύουν στο Δουβλίνο.
Ο γαλλικός μη κυβερνητικός οργανισμός Point de Contact, που συνεργάζεται με τον Arcom, επιβεβαίωσε την εμπλοκή του στην υπόθεση και ανέδειξε τις δυσκολίες που υπάρχουν στην αξιολόγηση του περιεχομένου.
«Η δυσκολία είναι να αποδειχθεί ότι το περιεχόμενο είναι παράνομο και ότι στοχεύει άμεσα ανηλίκους. Αυτό που είναι βέβαιο, όμως, είναι ότι το TikTok δεν εξετάζει αρκετά γρήγορα το συγκεκριμένο hashtag. Θα δούμε πώς θα αντιδράσει», δήλωσε εκπρόσωπός του.
Η ίδια η πλατφόρμα υποστήριξε πως δεν επιτρέπει περιεχόμενο που ενισχύει το “body shaming” και πως λαμβάνει μέτρα για να περιορίσει την προβολή βίντεο που προωθούν επικίνδυνα πρότυπα σώματος. Όπως ανέφερε, στα αποτελέσματα αναζήτησης για το #SkinnyTok έχει προστεθεί ειδοποίηση που γράφει «Το βάρος σου δεν σε καθορίζει», η οποία εμφανίζεται πάνω από τα σχετικά βίντεο.
Η υπόθεση αυτή έρχεται να προστεθεί στη συνεχιζόμενη αντιπαράθεση μεταξύ του TikTok και των ευρωπαϊκών αρχών. Πέρυσι, η εταιρεία υποχρεώθηκε να αποσύρει την εφαρμογή TikTok Lite από χώρες όπως η Γαλλία και η Ισπανία, καθώς κρίθηκε ότι το οικονομικό κίνητρο που έδινε στους χρήστες για να παραμένουν στην εφαρμογή μπορούσε να προκαλέσει εθισμό και προβλήματα ψυχικής υγείας. Μετά την κατακραυγή, η ByteDance εγκατέλειψε τα σχέδια πανευρωπαϊκής επέκτασης της υπηρεσίας.