Σε ντέρμπυ εξελίσσονται οι εκλογές στην Κωνσταντινούπολη

Σκληρή μάχη δίνουν οι υποψήφιοι των αυτοδιοικητικών εκλογών στην Τουρκία, με το μεγαλύτερο ενδιαφέρον να συγκεντρώνεται στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα.

Κωνσταντινούπολη

Έχοντας αναλάβει προσωπικά το βάρος της προεκλογικής εκστρατείας του εκλεκτού του Μουράτ Κουρούμ, μετά το πλήγμα που υπέστη στις εκλογές του 2019, ο Ταγίπ Ερντογάν δεν έκρυψε την κούρασή του προσερχόμενος στο σχολείο στο Σκούταρι στην ασιατική ακτή της Κωνσταντινούπολης. “Πραγματικά, αυτές οι δύο εκλογές, σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, κούρασαν το έθνος μας, και κούρασαν και εμάς. Γιατί είχαμε μια πολύ έντονη προεκλογική εκστρατεία. Και αυτές οι εκλογές θα οδηγήσουν στην αρχή μιας νέας εποχής για τη χώρα μας” τόνισε ο Ερντογάν.

Ο νυν δήμαρχος και μοναδικός ουσιαστικά αντίπαλος του προέδρου, ο Εκρέμ Ιμάμογλου, εμφανώς συγκινημένος – έχοντας στο πλάι του τη σύζυγο και τους γιούς του, τόνισε πως έως τώρα έχει κάνει ό,τι καλύτερο μπορούσε για την Κωνσταντινούπολη. «Ελπίζω ότι τα 16 εκατομμύρια συμπολίτες μας θα μείνουν ευχαριστημένοι με το αποτέλεσμα των εκλογών. Φυσικά, αν διατηρήσουμε την εξουσία, ελπίζω ότι θα συνεχίσουμε να κάνουμε την πόλη μας να ζήσει με τον καλύτερο τρόπο τα επόμενα πέντε χρόνια. Μακάρι να είναι μια καλή μέρα για μας και να ξυπνήσει η Τουρκία αύριο το πρωί σε ένα πολύ όμορφο ανοιξιάτικο πρωινό για την Κωνσταντινούπολή μας» σημείωσε.

«Θα γιορτάσουμε τη δημοκρατία απόψε. Θα λάβουμε μια πολύ σημαντική απόφαση για το μέλλον της Κωνσταντινούπολης και το μέλλον των παιδιών μας σήμερα» είπε από πλευράς του ο Μουράτ Κουρούμ.

Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα, ο εκλεκτός του Τούρκου προέδρου, Μουράτ Κουρούμ προηγείται ελαφρώς του νυν δημάρχου, Εκρέμ Ιμάμογλου, στον δήμο της Κωνσταντινούπολης, ενώ στην Άγκυρα προηγείται ο νυν δήμαρχος με το CHP, Μανσούρ Γιαβάς, έναντι του Τουργκούτ Αλτινόκ του AKP.

Άγκυρα

Στην πρωτεύουσα Άγκυρα ο εθνικιστής Τουργκούτ Αλτινόκ που κατεβαίνει υποψήφιος του κυβερνητικού ΑΚΠ δεν φαινεται να έχει καμία ελπίδα απέναντι στον άκρως δημοφιλή Μανσούρ Γιαβάς. “Δεν έχουμε την παραμικρή αμφιβολία για το αποτέλεσμα των εκλογών. Ας ελπίσουμε ότι θα βρεθούμε στον κήπο του δημαρχείου μετά τις 9:00 το βράδυ απόψε. Στέλνω τα σέβη μου σε όλους” δήλωσε ο Γιαβάς.

Στόχος του Κεμαλικού Ρεπουμπλικανικού λαϊκού κόμματος οι υποψήφιοί του να διατηρήσουν την κυριαρχία στις τρεις μεγαλύτερες πόλεις της Τουρκίας, Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα και Σμύρνη με τις εκλογές να αποτελούν τεστ και για τον νέο αρχηγός, Οζγκιούρ Οζέλ. Αίσθηση προκάλεσε η εμφάνιση του κυβερνητικού εταίρου του Ερντογάν Ντεβλέτ Μπαχτσελί που πήγε να ψηφίσει με δεμένο χέρι και μελανιές.

61 εκατομμύρια ψηφοφόροι κλήθηκαν να εκλέξουν τους τοπικούς άρχοντες σε 81 επαρχίες της Τουρκίας, την στιγμή που η παρατεταμένη οικονομική κρίση και η ανεργία εξακολουθούν να απασχολούν τους απλούς πολίτες.

Με τα πνεύματα να είναι τεταμένα σε πολλές περιοχές δεν έλειψαν τα αιματηρά επεισόδια. Τουλάχιστον ένας άνθρωπος σκοτώθηκε και 12 τραυματίσθηκαν στο Ντιγιάρμπακιρ. Καυγάδες ξέσπασαν σε Ελασίγ, Σιρνάκ και Μαρντίν. Στα παράδοξα, πολλοί πήγαν να ψηφίσουν με παραδοσιακές φορεσιές, ένας ντύθηκε Βασιλιάς των Αδάνων, άλλος αστροναύτης, ενώ ο μεγαλύτερος σε ηλικία ψηφοφόρος ήταν μία γιαγιά 117 ετών.

Σύμφωνα με το Anadolu, στις εκλογές συμμετείχαν υποψήφιοι από συνολικά 34 πολιτικά κόμματα, με πάνω από 206.000 εκλογικά τμήματα σε όλη τη χώρα.

Οι ψηφοφόροι που ζουν στις μεγαλύτερες πόλεις της Τουρκίας ψήφισαν για δήμαρχο μητροπολιτικού δήμου, δήμαρχο δήμου, μέλη δημοτικών συμβουλίων και συμβούλια πρεσβυτέρων.

Αυτές οι πόλεις περιλαμβάνουν την πρωτεύουσα Άγκυρα, την Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη – τις τρεις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας σε πληθυσμό – όπως: Άδανα, Αττάλεια, Αϊντίν, Μπαλικεσίρ, Προύσα, Ντενιζλί, Ντιγιαρμπακίρ, Ερζερούμ, Εσκισεχίρ, Γκαζιαντέπ, Χατάι, Καχραμανμάρας, Καϊσέρι, Κοτζαέλι, κ.α.

Τα σημαντικότερα κόμματα είναι το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AK), το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης (CHP), το Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος (MHP), το Κόμμα του Καλού (IYI) και το Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (DEM).

Άλλα πολιτικά κόμματα περιλαμβάνουν το Αριστερό Κόμμα, το Κόμμα Μεγάλης Ενότητας, το Κόμμα Πατρίδας, το Κόμμα Μητέρας Πατρίδας, το Δημοκρατικό Αριστερό Κόμμα, το Κόμμα Ευημερίας, το Κομμουνιστικό Κόμμα Τουρκίας, το Κόμμα της Ανατολίας, το Κόμμα της Νίκης, το Λαϊκό Κόμμα Απελευθέρωσης, το Κομμουνιστικό Κίνημα της Τουρκίας, το Ανεξάρτητο Κόμμα Τουρκίας , Κόμμα του Μέλλοντος, Κόμμα Νέας Τουρκίας, Εργατικό Κόμμα, Κόμμα Ελεύθερης Αιτίας, Κόμμα Δικαιωμάτων και Ελευθεριών, Κόμμα Ocak, Κόμμα Ένωσης Δικαιοσύνης, Δημοκρατικό Κόμμα, Κόμμα Ενωσης Εξουσίας, Κόμμα Εθνικού Μονοπατιού, Κόμμα Δικαιοσύνης, Κόμμα Φωτεινής Δημοκρατίας, Εργατικό Κόμμα Τουρκίας, Κόμμα Δημοκρατίας και Προόδου, Κόμμα Ευτυχίας και Κόμμα Πατρίδας.

Το αδύναμο σημείο Ερντογάν και οι στόχοι του Ιμάμογλου

Χαρακτηριστική της στόχευσης, αλλά και των προθέσεων του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είναι η δήλωσή του, μετά την άσκηση του εκλογικού του δικαιώματος, ότι «αυτές οι εκλογές σηματοδοτούν την αρχή μιας νέας εποχής στη χώρα.

Αν κερδίσει ο εκλεκτός του Τούρκου προέδρου, Μουράτ Κουρούμ, τότε ο ίδιος αποκτά πολιτικό εκτόπισμα για να χαλυβδώσει ακόμη περισσότερο την εξουσία του, ίσως και με Συνταγματική αλλαγή. Οικοδομεί αυτό που εμμονικά δηλώνει, δηλ. το Turkiye Yuzyili, τον αιώνα της Τουρκίας.

Ο Ερντογάν έχει αναλάβει προσωπικά το βάρος της προεκλογικής εκστρατείας. Μόνο το τελευταίο 48ωρο πριν από τις εκλογές οργάνωσε έξι προεκλογικές συγκεντρώσεις, όλες στην Κωνσταντινούπολη. Το ίδιο πράττουν και οι υπουργοί του που «όργωσαν» την τελευταία εβδομάδα πριν από τις εκλογές την Κωνσταντινούπολη, γεγονός που οδήγησε όμως στην αφάνεια τον Μουράτ Κουρούμ, ο οποίος ούτως ή άλλως δεν είναι ιδιαίτερα χαρισματικός.

Αδύναμο σημείο του Ερντογάν σε αυτές τις εκλογές είναι το μικρό ισλαμιστικό κόμμα του Φατίχ Ερμπακάν, γιου πρώην πρωθυπουργού, Νετζμετίν Ερμπακάν, ιδεολογικού πατριάρχη του κινήματος «Μιλί Γκιορούς», δηλαδή «Εθνικής Ιδέας», κοιτίδας του πολιτικού Ισλάμ στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένου και του κόμματος του Ερντογάν.

Το Κόμμα Νέας Ευημερίας του Φατίχ Ερμπακάν συγκεντρώνει την ψήφο διαμαρτυρίας των δυσαρεστημένων ψηφοφόρων του Ερντογάν, κυρίως των συνταξιούχων που λυγίζουν υπό το βάρος της ακρίβειας, αλλά και των ισλαμιστών που, παρά τη σκληρή ρητορική Ερντογάν κατά του Ισραήλ για τον πόλεμο στη Γάζα, τον κατηγορούν ότι συνεχίζει και μάλιστα αυξάνει το εμπόριο με το Ισραήλ. Οι πιέσεις που ασκήθηκαν στον Ερμπακάν ήταν αφόρητες. Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι το Κόμμα της Νέας Ευημερίας μπορεί να συγκεντρώσει ένα ποσοστό της τάξεως του 3%, ένα ποσοστό ικανό για να στερήσει τη νίκη από τον Κουρούμ.

Αν ο Κουρούμ χάσει, ο Ερντογάν αποκτά για πρώτη φορά έναν ισχυρό αντίπαλο από την πλευρά της αντιπολίτευσης, αν βέβαια το επιτρέψουν οι εσωτερικές έριδες στο Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα του Εκρέμ Ιμάμογλου.

Από την πλευρά του Ιμάμογλου, πέρα της συναισθηματικής του δήλωσης για τη συμπλήρωση πέντε χρόνων της δημαρχιακής του θητείας που ολοκληρώνεται σήμερα, άξια ιδιαίτερης προσοχής είναι η έκκλησή του προς του πολίτες να προστατέψουν την κάλπη και την ψήφο τους.

«Οι κανόνες σχετικά με την προστασία αυτού του δικαιώματος είναι σαφείς, αλλά δυστυχώς, δεδομένου ότι υπάρχουν ελλείψεις στο θέμα αυτό στην Τουρκία, το θέμα αυτό γίνεται σε συνεργασία με τους πολίτες» είπε αφήνοντας κάποιες υπόνοιες για πιθανά «παρατράγουδα».

Η μονομαχία που θα κρίνει το μέλλον

Τα όρια της ερντογανικής κυριαρχίας και η πολιτική πορεία του Εκρέμ Ιμάμογλου κρίνονται σήμερα στις κάλπες της Κωνσταντινούπολης. Πέραν από εξαιρετικά προσωπική υπόθεση, η ανάκτηση της Κωνσταντινούπολης είναι για τον Τούρκο πρόεδρο η «ατμομηχανή» ισχυροποίησης του καθεστώτος του.

Για τον Ιμάμογλου, η επανεκλογή στη δημαρχία θα έλθει να σηματοδοτήσει την εδραίωσή του ως ηγέτη της αντιπολίτευσης και θα μπει σε τροχιά διεκδίκησης της τουρκικής προεδρίας στις εκλογές του 2028 -εφόσον δεν διεξαχθούν νωρίτερα.

Το διακύβευμα είναι τόσο υψηλό για αμφότερες τις πλευρές που οι κάλπες στον μεγαλύτερο Μητροπολιτικό Δήμο της Τουρκίας έχουν προσλάβει χαρακτήρα εθνικής αναμέτρησης.

Στην Κωνσταντινούπολη των 16 εκατομμυρίων κατοίκων κατά τα επίσημα στοιχεία, και των 20 εκατομμυρίων ανεπίσημα, διεξάγεται επί της ουσίας μία μονομαχία Ερντογάν-Ιμάμογλου που θα μπορούσε να κρίνει το μέλλον.

Επιδιώκοντας να πάρει τη ρεβάνς για την εντός έδρας ήττα του 2019, ο Τούρκος πρόεδρος «σήκωσε» ο ίδιος την προεκλογική εκστρατεία, στην οποία και «έριξε» επίσης όλους τους πρωτοκλασάτους υπουργούς του, σε βαθμό που κατέστη σχεδόν «αόρατος» ο επίσημος υποψήφιος του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚP) για τη δημαρχία, τεχνοκράτης πρώην υπουργός Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας Μουράτ Κουρούμ.

Η σημερινή, θα μπορούσε να είναι κατά κάποιο τρόπο η μάχη που δεν έδωσαν Ερντογάν-Ιμάμογλου στις προεδρικές εκλογές του 2023, και ειδικά εάν επιβεβαιωθούν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις και ο νυν δήμαρχος επικρατήσει εκ νέου, αναπόφευκτα θα προβάλει το …«και αν». Και αν ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου δεν είχε επιμείνει τόσο, και ήταν ο Ιμάμογλου ο υποψήφιος του μετώπου της αντιπολίτευσης στις περυσινές κάλπες. Έστω και αν είναι σαφές πως η Κωνσταντινούπολη δεν αντιπροσωπεύει το σύνολο της Τουρκίας και των ψηφοφόρων της.