Προσφυγή στη Χάγη «αλά Τούρκα»

Η διπλωματία των σεισμών μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας διήρκεσε μερικούς μήνες, με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου να φροντίζει να μας επαναφέρει στην ωμή πραγματικότητα των ελληνοτουρκικών. Η Τουρκία έχει μια πάγια γεωστρατηγική αντίληψη για τη σχέση με την Αθήνα, τις επιδιώξεις της στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, που δεν πρόκειται να απεμπολήσει. Ο φονικός σεισμός που χτύπησε τη γειτονική χώρα, άνοιξε και πάλι τον δίαυλο επικοινωνίας ανάμεσα σε Αθήνα και Άγκυρα, κατεύνασε τα οξυμένα πνεύματα και δημιούργησε θετικό κλίμα ανάμεσα στις δύο πλευρές.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Προφανώς και έχει θετικό πρόσημο το γεγονός ότι οι δύο χώρες συμφωνούν στην εφαρμογή ενός ιδιότυπου μορατόριουμ στο Αιγαίου, με φόντο τις κάλπες που θα στηθούν και στις δύο πλευρές του Αιγαίου. Η επανάκτηση της γραμμής επικοινωνίας που είχε διακοπεί απότομα από την Τουρκία και η προσωρινή-έστω- εγκατάλειψη εκ μέρους της Άγκυρας της ακραίας και επιθετικής ρητορικής κατά της Ελλάδας, επίσης καταγράφονται τα θετικά… Κάπου εκεί όμως μπαίνει στοπ στους ευσεβείς πόθους περί πλήρους αποκατάστασης των σχέσεων με την Τουρκία. Περισσότερο με ουτοπία μοιάζει παρά με ρεαλιστικό σενάριο να επιτευχθεί κάτι τέτοιο.

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών ξεδιάλυνε τις ψευδαισθήσεις που καλλιεργήθηκαν και στην Αθήνα. Δήλωσε ότι η «νηνεμία» στα ελληνοτουρκικά δεν έχει μακρόπνοο ορίζοντα και υποστήριξε ότι οι δύο χώρες πρέπει να επιλύσουν τις διαφορές τους στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Διάλογος με διαφορετικές ατζέντες;

Εδώ ξεκινούν οι παγιωμένες… παρεξηγήσεις ανάμεσα σε Αθήνα και Άγκυρα που προφανώς δεν πρόκειται να επιλυθούν υπό αυτό το πρίσμα που θέτει ο Τσαβούσογλου. Η τουρκική ατζέντα σε περίπτωση που οι δύο χώρες απευθύνονταν στο δικαστήριο της Χάγης είναι τελείως διαφορετικές και σε περιεχόμενο και σε διπλωματική ουσία. Η Άγκυρα γκριζάρει νησιά και βραχονησίδες του Αιγαίου αμφισβητώντας την ελληνική κυριαρχία επ’ αυτών, επιμένει στην αποστρατικοποίηση των νησιών, θέτει θέμα τουρκικής μειονότητας στη Θράκη. Διεκδικεί και απειλεί με casus belli την Ελλάδα, σε περίπτωση που επεκτείνει τα ναυτικά μίλια και αμφισβητεί το ελληνικό επιχείρημα ότι τα νησιά (όπως το Καστελόριζο για παράδειγμα) έχουν υφαλοκρηπίδα.

Η χώρα μας από την άλλη δεν διεκδικεί κάτι, ούτε προφανώς την αλλαγή των συνθηκών και του status quo στο Αιγαίο. Η ατζέντα της είναι μονοθεματική και περιλαμβάνει μόνο τη διευθέτηση της υφαλοκρηπίδας και των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο.

Είναι πρόδηλο ότι μια ενδεχόμενη διαβούλευση στη Χάγη δεν μπορεί να γίνει «αλά Τούρκα», δηλαδή με το πακέτο διεκδικήσεων και ορών που θέτει η Άγκυρα, αλλά μόνο υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχει εκ των προτέρων μια βασική συμφωνία επί της ατζέντας που θα τεθεί στο διεθνές δικαστήριο. Χωρίς αυτή την προϋπόθεση και αν γίνει πράξη το όραμα όχι μόνο του Τσαβούσογλου αλλά συνολικά του τουρκικού κατεστημένου, τότε η Άγκυρα θα έχει μόνο να κερδίσει και η Ελλάδα να χάσει.