Πώς θα δράσουν τα ισραηλινά drones μέσα στα τούνελ της Χαμάς

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει δεσμευθεί να εξοντώσει τη Χαμάς και οι χερσαίες δυνάμεις των IDF έχουν εισέλθει στη Γάζα για να εντοπίσουν και εξουδετερώσουν μαχητές της οργάνωσης. Οι τελευταίοι αναμένεται να πολεμήσουν μέσα από το δαιδαλώδες δίκτυο τούνελ κάτω από τη Γάζα, έναν υπόγειο κόσμο γεμάτο βόμβες, παγίδες και ενέδρες. Η μονάδα Samur των IDF ειδικεύεται στις στρατιωτικές επιχειρήσεις κάτω από το έδαφος, μα ακόμη και αυτή η επίλεκτη μονάδα θα μπορούσε να υποστεί βαριές απώλειες από τη Χαμάς. Αντί να ρισκάρουν ανθρώπινες ζωές, οι ισραηλινές στρατιωτικές δυνάμεις θα επιλέξουν να ξεκινήσουν τις επιχειρήσεις τους με drones.

Υπόγειες πτήσεις
Ένα τούνελ είναι το χειρότερο δυνατό μέρος για να πετάξει ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος. Ο περίκλειστος χώρος είναι γεμάτο εμπόδια και οποιαδήποτε επαφή μπορεί να σπάσει ένα πτερύγιο και να το θέσει εκτός λειτουργίας. Επιπλέον τα drones κατευθύνονται με GPS ή άλλους δορυφορικούς πλοηγούς, οι οποίοι δεν λειτουργούν υπόγεια. Τρίτον, τα ραδιοκύματα δεν ταξιδεύουν κάτω από το έδαφος, οπότε ο χειριστής θα χάσει την επαφή με ένα drone μόλις αυτό βγει εκτός οπτικού πεδίου.

Πώς μπορούν να αντιμετωπίσουν οι προγραμματιστές drone αυτές τις προκλήσεις. Το πρώτο πρόβλημα μπορεί να επιλυθεί με αισθητήρες κίνησης και πτερύγια που θα προστατεύονται από κλωβούς. Για τα άλλα δύο προβλήματα απαιτείται η χρήση ενός έξυπνου λογισμικού SLAM (Simultaneous Location and Mapping).

Το SLAM μοιάζει πολύ με αυτό που κάνουν ενστικτωδώς οι άνθρωποι μπαίνοντας για πρώτη φορά σε ένα κτίριο: δημιουργούν αυτόματα μια νοητική εικόνα του χώρου καθώς προχωράνε, ώστε να μπορούν εύκολα να βρουν τον δρόμο χωρίς χάρτη. Ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος ή ρομπότ που χρησιμοποιεί το λογισμικό SLAM δημιουργεί ένα τρισδιάστατο μοντέλο του περιβάλλοντός του και εντοπίζει τη θέση του μέσα σε αυτό το περιβάλλον. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται έναν εξωτερικό παράγοντα πλοήγησης όπως το GPS για να γνωρίζει πού βρίσκεται, ούτε χειριστή για να το καθοδηγεί.

Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη με λογισμικό SLAM της Exyn AI χαρτογραφούν παλαιά ορυχεία. Όλα γίνονται με κουμπιά. Στην παρουσίαση του 2020 η Exyn έβαλε έναν σκύλο να “πιλοτάρει” το drone, οποίος απλώς πάτησε το κουμπί απογείωσης. Το drone πραγματοποίησε μια αυτόνομη αποστολή έρευνας και επέστρεψε στη βάση του. Το σύστημα αυτό είναι ένας ασφαλής τρόπος εξερεύνησης και χαρτογράφησης επικίνδυνων υπόγειων χώρων χωρίς να σταλούν άνθρωποι σε μια τέτοια αποστολή.

Σύμφωνα με την Exyn, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της είναι κατάλληλα για την εξερεύνηση των πιο επικίνδυνων χώρων. Δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι η ίδια τεχνολογία χρησιμοποιείται για τον υπόγειο πόλεμο.

Οι “κατάσκοποι” της Shield AI
Η startup τεχνολογίας Shield AI είναι από τις πρωτοπόρες εταιρείες στην εισαγωγή της τεχνητής νοημοσύνης στον αμυντικό τομέα. Μετά τα συστήματα για την πλοήγηση των μαχητικών F-16, προχώρησε στην παραγωγή μικρών drones.

Πρόεδρος και συνιδρυτής της Shield είναι ο Brandon Tseng. Καθώς υπηρετούσε στις Ειδικές Δυνάμεις του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού στο Αφγανιστάν, ο Tseng βίωσε καταστάσεις όπου οι στρατιώτες έπρεπε να κάνουν έφοδο σε συγκροτήματα κτιρίων ή μεμονωμένα κτίρια χωρίς να γνωρίζουν τι ή ποιος βρισκόταν μέσα, με αποτέλεσμα να έχουν απώλειες και σε ανθρώπινο δυναμικό. Ο Tseng Ίδρυσε την Shield AI κυρίως για να καλύψει αυτό το κενό στην πληροφόρηση των στρατιωτικών μονάδων. Το Nova, η ναυαρχίδα της εταιρείας, χρησιμοποιείται από τις αμερικανικές Ειδικές Δυνάμεις από το 2018.

Το Nova 2 είναι ένα μικρό drone με τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης, που μπορεί να χαρτογραφήσει και να ερευνήσει πολυώροφα κτίρια στο εσωτερικό τους αλλά και υπόγειες υποδομές, χωρίς να χρειάζεται ο ανθρώπινος παράγοντας στη θέση του χειριστή. Επιπλέον, μπορεί να αναγνωρίζει αντικείμενα, αλλά και ανθρώπους.

Σύμφωνα με την ίδια την εταιρεία: “Το Nova 2 χρησιμοποιεί τελευταίας τεχνολογίας αλγορίθμους για τον σχεδιασμό μιας διαδρομής με αυτόνομη πλοήγηση σε πολύπλοκα υπόγεια και πολυώροφα κτίρια χωρίς GPS, εξωτερική επικοινωνία ή χειριστή”.

“Το Nova 2 εντοπίζει ανθρώπους και κατασκευάζει τρισδιάστατους χάρτες πολλαπλών ορόφων, παρέχοντας μια απαράμιλλη κοινή επιχειρησιακή εικόνα του πεδίου μάχης”.

Έτσι, το drone δίνει τη δυνατότητα στους στρατιώτες να γνωρίζουν πάντα ποιος έχει καταλάβει ή ποιος κρύβεται σε ένα κτίριο ή ένα τούνελ πριν επιχειρήσουν να εισέλθουν σε αυτό.

Το Legion-X
Το Ισραήλ έχει αναπτύξει παρόμοιες δυνατότητες, και συγκεκριμένα το σύστημα Legion-X της Elbit Systems, το οποίο αποκαλύφθηκε μέσω βίντεο πέρυσι. Το Legion-X είναι ένα ευέλικτο σύστημα που μοιράζεται δεδομένα μεταξύ πολλών ρομπότ που συνεργάζονται. Το σύστημα είναι ανεξάρτητο από πλατφόρμες και έχει ανοικτή δομή, έτσι ώστε να μπορεί να ενσωματωθεί πάνω του οποιοσδήποτε αριθμός διαφορετικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών και ρομπότ ανάλογα με τις ανάγκες, ειδικότερα αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη Lanius που έχουν σχεδιαστεί για εσωτερική και υπόγεια λειτουργία.

Το Lanius είναι ένα μικρό τετρακόπτερο με συνδυασμένη ικανότητα έρευνας και επίθεσης. Τα μικρά drone Lanius φέρουν αισθητήρες και μπορούν να εξερευνήσουν το εσωτερικό μιας πολυκατοικίας. Επιπλέον, το Lanius μπορεί να μεταφέρει εκρηκτική γόμωση μεγέθους χειροβομβίδας, μετατρέποντάς το σε πυρομαχικό-καμικάζι, το οποίο μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό σε περιορισμένους χώρους.

Σύμφωνα με την Elbit, το Legion-X είναι ικανό για πλήρως αυτόνομη λειτουργία. Μπορεί να συνδεθεί με ρομπότ, όπως το Probot, για την υποστήριξη των μη επανδρωμένων αεροσκαφών ή να ενεργεί ως αναμεταδότης για τη διατήρηση της επαφής με τα drones όταν βρίσκονται μέσα σε τούνελ.

“Η αποστολή στρατιωτών για να ψάξουν και να εκκαθαρίσουν τα τούνελ από τους μαχητές της Χαμάς θα ήταν χρονοβόρα και δαπανηρή”, επισημαίνει ο Zachary Kallenborn, συνεργάτης του Center for Strategic and International Studies Strategic Technology Program. “Η αποστολή drones για έρευνα και εκτέλεση επιθέσεων ενέχει μικρότερο κίνδυνο για τους ανθρώπους”.

Απαραίτητη προϋπόθεση ότι το σύστημα λειτουργεί κατά τα προβλεπόμενα. Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στον πραγματικό κόσμο δεν είναι διαφημιστικά βίντεο, ιδίως όταν πρόκειται για νέα τεχνολογία.

“Η Elbit ισχυρίζεται ότι το Legion-X έχει σχεδιαστεί για υπόγειες πολεμικές επιχειρήσεις”, λέει ο Kallenborn. “Το ερώτημα θα είναι πόσο καλά λειτουργούν τα συστήματα επικοινωνίας και πλοήγησης κάτω από τη γη”.

Τα τούνελ φέρονται να είναι εξοπλισμένα με ατσάλινες πόρτες ανθετικές στα εκρηκτικά, που μπορεί τα drones να μην καταφέρουν να διαπεράσουν. Ακόμη και αν η μονάδα Samur ή άλλα στρατεύματα χρειαστεί να κατέβουν στο υπέδαφος της Γάζας, τα drones θα δράσουν ως μονάδα προκάλυψης.

David Hambling